Volledige samenvatting van ontwikkelingspsychologie deel 2 gedoceerd door Ralf Krampe vervangen door Debbie Vanbiesen. Bevat alle info uit de slides en het handboek.
● Ontwikkelingstaken (Havighurst)
= reeks vaardigheden en vermogens die mensen ontwikkelen doorheen levensloop
→ afhankelijk van leeftijd en definiëren periodes
● Bronnen van ontwikkelingstaken:
1. lichamelijke (biologische) rijping
2. individuele doelen en waarden
3. culturele en maatschappelijke verwachtingen
● Uitdagingen, bepalingen en kansen (developmental constraints)
→ Havighurst theorie bemiddelt tussen biologische facetten van ontwikkeling en
ontwikkelingsaspecten die worden gesteund of vereist door andere mensen in leven
van individu
● Periodes van ontwikkeling:
2. Levensloopperspectief
● Kenmerken levensloopperspectief:
1. levenslang
2. multidimensioneel en multidirectioneel
→ lichamelijk, cognitief, emotioneel en sociaal
→ kan verbeteren maar ook verslechteren
3. plastisch: blijven bijleren
4. beïnvloed door veelvoudige interagerende krachten
● Levensloop en levenstrap:
1
,● Evolutie van menselijke geest als gedeelde onderneming:
● Resilience
= bekwaamheid zich aan te passen aan uitdagingen en bedreigingen voor ontwikkeling
→ individuele verschillen
→ veerkracht, weerstandigheid, wilskracht en herstellingsvermogen
→ ervaring beschouwen als controleerbaar
→ toewijding: interesse in dagdagelijkse activiteiten
→ uitdagingen zijn normaal en kansen om te groeien
→ factoren:
1. persoonlijkheidskenmerken
2. warme relatie met ouders en sociale steun buiten familie
3. bronnen en kansen in samenleving
2
, Lichamelijke en cognitieve ontwikkeling in adolescentie
1. Adolescentie
● Adolescentie
= overgang tussen kindertijd en volwassenheid
→ aanvang gekenmerkt door puberteit
● Puberteit
= verschillende biologische gebeurtenissen die leiden tot een volwassen lichaam en
seksuele maturiteit
● Opvattingen over adolescentie:
1. biologisch perspectief
→ puberteit: rebellie en roekeloosheid (“savages”, Hall)
→ biologische opschudding zorgt voor verhoogde emotionaliteit en conflict
→ storm-and-stress-perspectief (Rousseau)
→ Freud: genitale fase met bewustwording van seksuele impulsen
2. sociaal perspectief
→ sociale en culturele invloeden
→ ruime interindividuele en bepaalde interculturele verschillen (Mead)
3. gebalanceerd standpunt
→ zowel biologische als sociale invloeden
→ interactie hersenontwikkeling en sociaal gedrag
● Ontwikkelingstaken en cultuur
→ basis ontwikkelingstaken zijn overal hetzelfde maar duur en vereisten verschillen
→ korte periode in stam- en dorpsgemeenschappen
→ geïndustrialiseerde samenlevingen: duurt decennium door complexiteit taken
● Ontwikkelingstaken adolescentie:
1. psychologische adaptatie aan (aanvaarding) fysieke veranderingen
→ volgroeid lichaam, onevenwichtigheid
2. leren mannelijke of vrouwelijke sociale rol in te vullen
3. verwerven van volwassen manieren van denken (bv.: hypothetischdeductief redeneren)
4. bereiken van emotionele en economische onafhankelijkheid tegenover ouders
5. ouders hebben minder invloed omdat peers belangrijker worden
6. ontwikkeling van meer volwassen manieren omgaan leeftijdsgenoten (2 geslachten)
7. verwerven van waarden en een ethisch kader voor gedrag
8. identiteitsconstructie:
veilig gevoel van zelf in seksuele, morele en maatschappelijke termen
● Fasen van adolescentie:
1. vroeg (11-14 jaar): snelle puberale verandering
2. midden (14-16 jaar): puberteit bijna voltooid
3. laat (16-18 jaar): volledig volwassen uiterlijk en anticipatie van volwassen rollen
3
, 2. Puberteit: lichamelijke transitie tot volwassenheid
● Hormonale veranderingen tijdens puberteit
→ genen beïnvloeden hormonale processen
→ groeihormoon en thyroxine: toename rond 8-9 jaar
→ meisjes bereiken puberteit gemiddeld 2 jaar vroeger
● Soorten veranderingen:
1. algemene groei van lichaam
2. maturatie van seksuele kenmerken
● Geslachtsverschillen bij hormonale veranderingen
→ oestrogeen: meer bij meisjes
→ vrijgegeven door eierstokken en bijnieren
→ oestrogeen verhoogt groeihormoon-productie bij jongens en meisjes
→ androgeen: meer bij jongens
→ vrijgegeven door testikels
● Geslachtsverschillen in lichaamsgroei:
● Motorische ontwikkeling en fysieke activiteit
→ verschillende timing in ontwikkeling motorische performantie
→ meisjes trager en spurt neem af vanaf 14 jaar
→ jongens latere spurt in kracht, snelheid en uithouding
→ spurt bij jongens duurt langer
→ lichamelijke opvoeding voor beide geslachten afzonderlijk
→ atletische competentie sterker gerelateerd aan zelfconcept voor jongens
● Veranderingen in fysieke activiteit
→ hoger bij jongens dan meisjes
→ sterke dalingen tegen 15 jaar
→ activiteit op 14 jaar voorspelt hoeveel mensen sporten op 31 jaar
● Seksuele rijping:
1. primaire seksuele kenmerken: rijping van voortplantingsorganen
→ meisjes: eerste menstruatie (menarche)
→ jongens: eerste zaadlozing (spermarche)
2. secundaire seksuele kenmerken: andere zichtbare delen die duiden op seksuele rijping
→ meisjes: borsten
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ifcdm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.