Dit document is een samenvatting van hoofdstuk 21 planten uit nectar 3e editie biologie leerboek 6VWO. Dit hoofdstuk is kennis voor het centraal examen biologie.
Ondanks zorgvuldige samenstelling en controle kan er een foutje of onduidelijkheid in staan. Heb je vragen of opmerkingen, stuur mij ge...
KRUISEN EN SELECTEREN
Klassiek veredelen is een langdurig proces, men kruist dan de veelbelovende
tomatenplanten met goede eigenschappen. Een nieuwere techniek, genomics, werkt
sneller. Hierbij gebruikt men de kennis van het genoom van het planten ras, hierdoor kan
hij voor dat planten zijn gegroeid al uitkiezen welke planten het gewenste allel hebben.
Soms hebben polyploïde planten positieve eigenschappen, zoals een snijroos. Om
polyploïde planten te maken wordt de vorming van trekdraden tijdens de mitose
verhinderd, non-disjunctie. Hierdoor krijg je een cel met 4 homologe chromosomen.
GESLACHTELIJKE VOORTPLANTING
Bij zelfbestuivers komt het stuifmeel uit de meeldraden op de stamper van dezelfde
bloem. Insecten kunnen er echter voor zorgen dat stuifmeel ook op andere stampers
terecht komt. Als een veredelaar planten wil kruisen, moet hij echter handmatig
bestuiven. Eerst verwijdert hij de meeldraden, daarna brengt hij stuifmeel van een andere
plant op de stamper aan van de plant zonder meeldraden. Geslachtelijke voortplanting
levert nieuwe combinaties allelen en mogelijk een veelbelovend nieuw ras.
ONGESLACHTELIJKE VOORTPLANTING
Bij ongeslachtelijke voortplanting zijn nakomelingen genetisch identiek aan de
ouderplant. In de okselscheuten van tomatenplanten groeien planten met dezelfde
eigenschappen als de ouderplant. Dit is gunstig als een nieuwe plant met gewenste
eigenschappen is ontdekt.
PLANTEN UIT HET LAB
Via genetische modificatie ontstaan planten met extra allelen voor nieuwe
eigenschappen. Bij een cisgene plant zijn deze afkomstig van dezelfde soort, bij
transgene planten zijn de allelen afkomstig van andere soorten. De laborant isoleert het
gewenste cel en brengt dit aan in een plasmide (klein cirkelvormig bacterie DNA). De
plasmide brengt het allel als vector, transportmiddel over naar de plant.
GEZONDE TOMATEN
Tomaten zijn gezond, ze bevatten onder andere de rode kleurstof lycopeen,
kankerremmend. Een nieuw ontwikkelde paarse tomaat bevat daarnaast ook
anthocyanen, die zou het ontstaan van tumoren tegen gaan. Twee allelen uit een
leeuwenbekje leverden de transgene tomaat. Transgene gewassen zijn in Europa
verboden.
21.2 WATER
SCHIMMEL OP TOMAAT
Tomaten hebben dagelijks veel waternodig. Als een schimmel de wortels infecteert kan hij
de watertoevoer naar de rest van de plant verhinderen. Schimmels groeien uit sporen,
haploïde cellen die dienen voor de vermeerdering van schimmels. Schimmelsporen
zweven overal in de lucht, als hij in de buurt van de wortel komt dan kiemt hij en groeit
hij het wortelstelsel binnen. Daarna groeien de haploïde cellen als schimmeldraden, het
mycelium, omhoog de stengel in. Hier worden nieuwe sporen gevormd en de plant
verwelkt.
WATEROPNAME
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller janniek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
