Dit is een samenvatting van Thema 2. Voortplanting van Biologie voor jou (4 vwo). De samenvatting bevat informatie uit het boek en aanvulling van de docent. Alles is overzichtelijk en uitgebreid weergegeven. Het document bevat een begrippenlijst, inclusief definities. Veel plaatjes verduidelijken d...
Inhoudsopgave
§2.1. Ongeslachtelijke voortplanting.................................................................................................2
Celdeling.............................................................................................................................................2
Op natuurlijke wijze............................................................................................................................2
Op kunstmatige wijze.........................................................................................................................2
Celcyclus.............................................................................................................................................2
Mitose................................................................................................................................................4
Klonen................................................................................................................................................5
§2.2 Geslachtelijke voortplanting......................................................................................................5
Celfusie...............................................................................................................................................5
Meiose................................................................................................................................................5
Zaadcellen..........................................................................................................................................6
Eicellen...............................................................................................................................................6
Bevruchting........................................................................................................................................6
§2.3 Hormonen.................................................................................................................................8
Geslachtshormonen...........................................................................................................................8
Hypofyse en hypothalamus................................................................................................................8
Regeling bij de man............................................................................................................................8
Regeling bij de vrouw.........................................................................................................................9
§2.4 Zwanger...................................................................................................................................10
HCG..................................................................................................................................................10
Embryonale ontwikkeling.................................................................................................................10
Ontwikkeling van de placenta..........................................................................................................10
Cel differentiatie...............................................................................................................................11
Stamcellen........................................................................................................................................11
De geboorte......................................................................................................................................11
§2.5 Seksualiteit..............................................................................................................................12
Puberteit en adolescentie.................................................................................................................12
Seksualiteit.......................................................................................................................................12
Seksuele diversiteit...........................................................................................................................12
Seksueel geweld...............................................................................................................................12
§2.6 Soa’s en geboorteregelingen....................................................................................................12
Zwangerschap voorkomen...............................................................................................................13
§2.7 Ongewenst kinderloos..............................................................................................................14
Ongewenst kinderloos......................................................................................................................14
Ki en ivf.............................................................................................................................................14
Begrippenlijst..................................................................................................................................14
1
,§2.1. Ongeslachtelijke voortplanting
Celdeling
Bij celdeling ontstaan uit één moedermelk twee dochtercellen.
o De dochtercellen bevatten dezelfde informatie voor erfelijke eigenschappen als
moedercel.
Op natuurlijke wijze
Ongeslachtelijke voortplanting: reproductie waarbij één ouderlijk individu is betrokken.
o De nakomelingen zijn genetisch identiek aan de ouder.
o Bacteriën en archaea planten zich ongeslachtelijk voort door zich te delen.
o Bij meercellige organismen groeit een deel van het organisme uit tot een nieuw
organisme.
Uitlopers bij aardbeien.
Aardappelplanten vormen knollen met knoppen. Uit elke knol kan 1
aardappelplant ontstaan.
Bolgewassen planten zich voort door bollen.
Uit poliepen ontstaan nieuwe poliepen door knopvorming.
Op kunstmatige wijze
Ongeslachtelijke voortplanting kan op kunstmatige
wijze plaatsvinden.
o Stekken.
o Weefselkweek: stukjes weefsel van een
plant worden op een geschikte
voedingsbodem met plantenhormonen
gebracht. Ongedifferentieerd weefsel
ontstaat callus, hieruit groeien plantjes.
Kloon: een organisme dat door ongeslachtelijke
voortplanting uit één organisme is ontstaan.
(Vooral met de weefseltechniek.)
Celcyclus
Voorafgaand aan een celdeling vindt DNA-replica (DNA-synthese) plaats.
o Van elk DNA-molecuul wordt een kopie gemaakt.
o Vlak voor een celdeling spiraliseert het DNA, waarbij de beide DNA-moleculen aan
elkaar blijven zitten.
o Bij planten, dieren en schimmels begint een celdeling met de deling van de celkern.
De kerndeling heet mitose.
o Centromeer: de plaats waar de DNA-moleculen nog aan elkaar zitten. Zoals de DNA-
moleculen aan elkaar vastzitten, worden ze chromatiden genoemd.
De celcyclus bestaat uit de interfase en de mitose.
o De interfase bestaat uit de G1-fase, de S-fase en de G2-fase.
o Tijdens de interfase zijn de chromosomen niet zichtbaar.
De G0-fase is een rustdagen waarin geen celdeling plaatsvindt.
G1-fase: periode tussen mitose en DNA-replica. Hier vindt plasmagroei plaats.
S-fase: periode waarin DNA-replica plaatsvindt.
2
, G2-fase: periode tussen S-fase en mitose. Hier vindt verdere groei en ontwikkeling van
celorganellen plaats.
Er zijn controlepunten tijdens de G1-fase, de G2-fase en de M-fase.
M-fase: periode van mitose en celdeling.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AdVisser. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.18. You're not tied to anything after your purchase.