In deze samenvatting staan alle hoofdstukken van het vak criminologie gegeven aan KdG, namelijk
- Hoofdstuk 1 Inleiding
- Hoofdstuk 2 Criminaliteit
- Hoofdstuk 3 Criminaliteit in cijfers
- Hoofdstuk 4 Oorzaken van crimineel gedrag
- Hoofdstuk 5 Victimologie
- Hoofdstuk 6 Herstelrecht
Definitie criminologie volgens criminologen = Criminologie is de wetenschappelijke studie van het tot
stand komen van regels en normen, het overtreden van
die normen en de oorzaken hiervan, de reacties op
normovertredingen en de effecten hiervan
Verschillende domeinen (gedefinieerd via volgende vragen door Cohen en Lippens)
- Waarom worden wetten gemaakt?
- Waarom worden ze overtreden?
- Wat doen we daar aan of zouden we daaraan moeten doen?
- Waarom veranderen de definities van criminaliteit door de tijd?
- Waarom wordt specifiek gedrag of zelfs hele bevolkingsgroepen gecriminaliseerd?
- Waarom overtreden mensen normen, waaronder juridische?
- Wat moeten we doen met overtreders?
Historische schets van de criminologische wetenschappen
- Eind 19de eeuw: introductie in Amerika en Europa
- 20ste eeuw: binnen universitaire opleidingen in België
o 1929: KULeuven
o 1936: Brussel
o 1937: Gent en Luik
- Eind jaren ’60: zelfstandige opleiding Criminologie aan KULeuven
- 2004: afstudeerrichting Toegepaste Jeugdcriminologie aan KdG
Verschillende inhoudelijke stromingen in de geschiedenis van de criminologie in België
- 19e eeuw: studie delinquent
- Jaren 60: sociologische achtergrond delinquent
- Jaren 70: focus op strafrecht
- Jaren 80: victimologie
- Jaren '90: herstelrecht/restorative justice
~1~
,Samenvatting Criminologie Periode 1 AJ ’22-‘23
- Eind 20ste eeuw: georganiseerde misdaad
- Vanaf 2000: studie onveiligheidsgevoel
Criminologische wetenschap als beïnvloeder van het strafrecht
- Criminologie beïnvloedt het strafrecht
- Wetenschappelijk onderzoek met als doel beleidslijnen uit te stippelen
- O.b.v. massa’s statistisch materiaal
- Gevaar: verschillende interpretaties mogelijk (via media, de politiek,…)
Belang van de criminologische wetenschap
- Existentiële vraag voor criminologen
o Oorzaken van crimineel gedrag (waarom houdt men zich niet aan democratische
gestemde regels?)
o Grenzen van maatschappelijke controle
▪ Democratisch gehalte van de samenleving wordt onderzocht
▪ Indicaties • Ruimte voor onafhankelijk sociaal wetenschappelijk
onderzoek
• Behandeling van gevangenen
- Invloed op beleid en publieke opinie
- Invloed op strafrechtontwikkeling ,strafbedeling en veiligheidsgevoel
- Belang van o Onafhankelijk onderzoek
o Genuanceerde informatie
o Eigen onderzoeken
o Voldoende wetenschappelijk onderbouwd
Intersectioneel denken
Intersectionaliteit = benadering die de samenloop van discriminatiegronden
en de dynamiek die daaruit voortvloeit zichtbaar maakt
↓
Verwevenheid van categorieën vraagt complexe analyses en oplossingen voor
problemen die daarmee gepaard gaan
De grondleggers
Kimberlé Crenshaw (juriste gespecialiseerd in anti-discriminatiewetgeving)
- Wees op blindheid voor aspecten die een benadeelde of gepriviligeerde positie kunnen
creëren + benadrukte ook de (vaak) onzichtbare aspecten gelijktijdig en in wisselwerking een
invloed hebben op ieders positie in de samenleving
~2~
,Samenvatting Criminologie Periode 1 AJ ’22-‘23
Patricia Hill Collins
- Werk vertrekt voornamelijk vanuit identiteitsvorming en black feminisme
Uitbreidding door Brah, Maynard, Anthias en Yuval-Daviq
Helma Lutz → onderscheiding 14 dimensies
- Assen bepalen in hoge mate het sociale leven en waarmee (afhankelijk van de context)
rekening moet gehouden worden
- 14 assen: 1. Geslacht
2. Seksuele oriëntatie
3. Huidskleur
4. Etniciteit
5. Nationaliteit
6. Klasse
7. Cultuur
8. Religie
9. Gezondheidssituatie
10. Leeftijd
11. Verblijfsstatuut
12. Bezit
13. Noord-Zuid/Oost-West
14. Maatschappelijke ontwikkeling
~3~
, Samenvatting Criminologie Periode 1 AJ ’22-‘23
Hoofdstuk 2 Criminaliteit
Criminaliteit = Plegen van strafbare feiten, het gaat om gedrag dat als een strafrechtelijke inbreuk wordt
bestempeld
Deviant gedrag = Gedag dat door de samenleving als schadelijk wordt ervaren
Crimineel gedrag = Menselijk gedrag dat maatschappelijk niet wordt aanvaard en in het strafrecht werd
opgenomen
Schematische voorstelling criminaliteit
→ geen scherpe grens tussen crimineel en niet-crimineel gedrag
Wat is criminalisering? Proces waarin bepaald wordt of een bepaald gedrag maatschappelijk
onaanvaardbaar is en strafrechtelijk moet vervolgbaar zijn
➔ Gedrag pas crimineel als het zo gedefinieerd wordt (criminaliteit = sociale constructie)
Wat we crimineel gedrag noemen is afhankelijk van - Gevolgen gedrag voor slachtoffer en samenleving
- (Morele) opvattingen van de machtshebbers
- Publieke opinie
- Tijd en plaats waarin gedrag plaatsvindt
~4~
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chloschallenbergh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
