Samenvatting familiaal vermogensrecht

FAMILIAAL VERMOGENSRECHT
Tweede jaar rechtspraktijk – 2021/2022

,1 Relatievermogensrecht




Persoonsrechterlijke gevolgen vermogensrechtelijke gevolgen

Regelt in welke maten personen Regelt de vermogensrechtelijke
mogen deelnemen aan het verhoudingen tussen de partners en
rechtsverkeer  bepaalt wie een derden, tijdens en na de relatie.
persoon is, welke zijn rechten en
plichten zijn en regelt bescherming
van de persoon

 Wet betreffende namen en voornamen
 Wet betreffende rechten van een patiënt

huwelijksvermogensrecht samenwoningsvermogensrech
t

 Samenlevingscontract
 Huwelijkscontracten
Analyse: de drie basisvragen

 Wat als de koppels niets geregeld hebben?
 Over welke contractvrijheid beschikken de koppels om hun vermogensrechterlijke
verhoudingen zelf te regelen?
 Zijn er beperkingen aan de contractvrijheid wanneer koppels hun vermogensrechterlijke
verhoudingen wensen te regelen?


1.1 Het huwelijksvermogensrecht
1.1.1 De inleiding




Het primair stelsel het secundair huwelijksvermogensstelsel

1.1.1.1 Het huwelijk  de gevolgen voor de echtgenoten

Primaire gevolgen Secundaire gevolgen

= artikel 212-224 BW = artikel 1387-1474 BW

 primair huwelijk stelsel  secundair huwelijk stelsel

, Persoonrechterlijke bepalingen en Enkel vermogensrechterlijke bepalingen
vermogensrechterlijke bepalingen

Dwingend recht= voor elk huwelijk Aanvullend recht= vrije keuze



1.1.1 Het primair huwelijksstelsel
1.1.1.2 Inleiding

Op basis van artikel 213 zijn er persoonsrechtelijke bepalingen:
 Plicht tot samenwonen
Gezamenlijk verblijf houden, levensgemeenschap en geslachtsverkeer.
 Plicht tot getrouwheid
 Plicht tot bijstand
Eerbied, affectie en morele hulp.
Ook zijn er verschillende vermogensrechtelijke bepalingen:
 Handelsbekwaamheid (je oefent de rechten effectief uit);
 Autonomie inzake woonplaats (artikel 214);
 Vrijheid van beroep (artikel 216);
 Autonomie in bankzaken (artikel 218);
 Ontvangst en besteding inkomsten (artikel 217);
 Plicht tot hulp en bijdrage (artikel 221);
 Bescherming van gezinswoning (artikel 215);
Basisbeginselen (minimum minimorum)

Rechten Plichten

Autonomie van de echtgenoten Solidariteit

Gelijkheid tussen de echtgenoten gezinsbelang


Aard van de bepalingen
 Zuiver persoonlijke bepalingen;
 Gemengde bepalingen;
 Vermogensrechtelijke bepalingen.
Dwingend karakter (je mag er niet van afwijken, doe je dat toch  absoluut nietig)

 bepalingen van persoonsrechtelijke aard
Bepalingen met betrekking tot staat en bekwaamheid van de echtgenoten = van openbare orde 
sanctie is de absolute nietigheid

 bepalingen van vermogensrechtelijke aard
Bepalingen ter bescherming van: de private belangen van de echtgenoten en de schuldeisers =
louter dwingend recht  sanctie is de relatieve nietigheid

Wederkerig op grond van de wet

, Dit betekend dus dat er geen toepassing mogelijk is van de ENAC (= opschortingsrecht waarbij
een der partijen bij een overeenkomst, bijvoorbeeld een koopovereenkomst, het recht heeft zijn
deel van de verplichtingen op te schorten als de andere partij in gebreke blijft).
 De echtgenoot die in gebreke blijft kan gedwongen worden!

1.1.1.3 Het toepassingsgebied van ratione persona an ratione temporis

Ratione Persona Ratione Temporis
Op wie is het van toepassing? Wanneer is het van toepassing?
= Van toepassing op ALLE gehuwden, = Van toepassing op voor de HELE duur van
ongeacht keuze van het secundair stelsel! het huwelijk! Ook nog tijdens
 dus NIET voor samenwonenden, echtscheidingsprocedure en soms ook nog bij
verloofden, … feitelijke scheiding.
 dus NIET bij echtscheiding.
1.1.1.4 De krachtlijnen van het primair stelsel

Zoals we in het stukje ‘basisbeginselen’ al hebben gezien, zijn er krachtlijnen in het primair
stelsel. We hebben onder andere:
 De gelijkheid tussen de echtgenoten
Dit houdt in dat iedere echtgenoot dezelfde rechten en plichten heeft. Ook behouden zij hun
handelingsbekwaamheid door te huwen, let op: soms kan je wel handelingsonbevoegd zijn. Dit
kan betrekking hebben op het bestuursbevoegdheden van je vermogen.
 Het behoud van de autonomie van ieder van de echtgenoten
Om te verduidelijken: vrijheid in beroepsuitoefening (artikel 216), innen en besteding van de
inkomsten (artikel 217) en de opening van een bankrekening (artikel 218).
 De minimale solidariteit tussen de echtgenoten en de bescherming van de gezinsbelangen
Er is een hulp- en bijdrage verplichting tegenover elkaar/het gezin. Met hulpplicht bedoelen we
het delen van de levensstandaard en met bijdrage bedoelen we in de lasten van het huwelijk.
Er is ook een bescherming van de gezinswoning. Op basis van artikel 215, wordt die woning
beschermd
Ook verwachten we een hoofdelijkheid voor huishoudelijke schulden en schulden van de
opvoeding van de kinderen, op basis van artikel 222. Hierop is er één uitzondering, indien de
schulden werden aangegaan door de echtgenoot namelijk buitensporig zijn gelet op de
bestaansmiddelen van het gezin. Dan is de andere niet hoofdelijk medegehouden.


1.1.2 Het secundair huwelijksvermogensrecht/secundair huwelijksstelsel

Het huwelijkvermogensstelsel is de regeling met betrekking tot de goederen van de echtgenoten:
1 wie is de eigenaar?
2 beheer en beschikking over de goederen
3 hoe de goederen worden verdeeld bij de ontbinding
 artikel 1387 en 1390, het wettelijk stelsel is het modelsysteem en is het van aanvullend recht!
Je kunt er dus van afwijken met een huwelijkscontract (notariële akte).



HET HUWELIJKSCONTRACT: