Verpleegtechnische handelingen / Niveau 3 / deel Theorieboek
Een stoma is een kunstmatige uitgang in de buikwand van de zorgvrager waardoor zijn feces kan afvloeien. Als verzorgende weet je hoe je een stoma moet verzorgen. Je kent de verschillende soorten stoma's en je weet hoe je moet omgaan met de bijbehorende complicaties. Je kunt een darmspoeling verzorg...
Verpleegtechnische handelingen; hoofdstuk 7; stomazorg.
Een stoma is een kunstmatige uitgang in de buikwand van de zorgvrager, waardoor zijn
feces kan afvloeien. In de gezondheidszorg wordt er altijd een kunstmatige uitgang mee
bedoeld.
De zorgvrager zal moeten leren leven en omgaan met een blijvende stoma. Bij een stoma
observeer je in het begin of de afvoer goed verloopt en of de chirurgische wond heelt.
Daarnaast houdt de verzorging in dat je met het juiste materiaal, volgens protocol de
stomazakjes dagelijks verwisselt, leegt, let op lekken en huidirritaties. Je kunt een
stomaverpleegkundige om hulp en advies vragen.
Bij de verzorging van de stoma mag de zorgvrager zowel liggen als staan. Als de zorgvrager
de stoma zelf verzorgt, kan hij dat het beste staand doen.
Indeling van stoma’s
Manier waarop ze zijn opgebouwd:
o dubbelloopstoma (stuk darm naar buiten geleid)
o enkelloopstoma (stuk darm naar buiten en op de huid gehecht)
o continent stoma (binnen in het lijf)
Soorten stoma’s
o colostoma kunstmatige uitgang van het colon via de buikwand (AP vroeger), een
kunstmatige aangelegde of uit zichzelf gevormde onnatuurlijke anus
redenen:
darmpoliepen, aangeboren afwijkingen, ongeval, ontstekingsziekten, ontsteking dikke
darm, kwaadaardige gezwellen
plek:
links op de onderbuik
o ileostoma opening in de buikwand die in verbinding staat met de dunne darm, die een
stukje naar buiten steekt
plek:
rechts op de onderbuik
o urostoma wordt aangelegd bij een zorgvrager met blaaskanker of bij zorgvragers met
aangeboren afwijkingen. Het is een opening die in verbinding staat met de urineleiders
plek:
rechts op de buik
Stomazakjes
Je kunt een onderscheid maken in eendelige en tweedelige systemen. Beide worden op de
huid bevestigd met een hydrocolloid plak. Bij een eendelig systeem wordt zowel de
kaasplak als het daaraan verbonden stomazakje in zijn geheel verwisseld. Een tweedelig
systeem werkt volgens het tupperware principe: het zakje wordt dagelijks verwisseld maar
de kaasplak blijft 2 à 3 dagen zitten.
Complicaties met betrekking tot de stoma
o lekkage, bloeding en irritatie van de huid
o voedingsproblemen met diarree
o medische afwijkingen
o prolaps (uitstulping)
o stenose (vernauwing)
o retractie (verschrompeling)
, Complicaties colostoma
o gasvorming
o vieze geur van het gas
o bobbel op de buikwand
Complicaties ileostoma
o huidproblemen
o vocht en natriumverlies
Complicaties urostoma
o materiaal laat sneller los
o huidproblemen
Bij de verzorging van een stoma werk je methodisch en doelgericht en houd je rekening met
de leeftijd van de zorgvrager. Je geeft de juiste informatie en als hij de zorg overneemt geef
je passende instructies. De handeling voer je volgens protocol en voorschriften uit. Je
observeert eventuele klachten ter voorkoming of signalering van complicaties. Het is
belangrijk dat je inspeelt op gevoelens van de zorgvrager en hem ruimte geeft zijn emoties te
uiten. Je geeft de zorgvrager instructie en leert hem de handeling aan. Eerst doe je de
verzorging van de stoma helemaal voor en vertel je wat je doet en waarom. Jij geeft
aanwijzingen over dat deel van de handeling dat niet goed gaat.
Naast je eigen objectieve observaties, heb je altijd te maken met de subjectieve
observatiegegevens die je van de zorgvrager krijgt.
o observaties vóór de handeling
o observaties tijdens de handeling
o observaties na de handeling
Een zorgvrager met een stoma kun je over verschillende aspecten van de zorg
voorlichten en instrueren:
o voedingsadviezen
o reden van de ingreep
o wat de zorgvrager wel en niet kan
o hoe ga je ermee om in het dagelijks leven
o wijze waarop je handelingen verricht
Begeleiding van een zorgvrager met een stoma
Je hebt een belangrijke signaleren en ondersteunende taak bij de acceptatieproblematiek.
Wanneer een zorgvrager een stoma krijgt, heeft dat ook gevolgen voor zijn partner. Dat
aspect mag niet vergeten worden. Op een later tijdstip zulle sommige (psychosociale)
problemen zich alsnog openbaren. Houd daar rekening mee. Dit is een zorgdoel en een
evaluatiepunt op middellange en lange termijn.
Zelfstandige stomaverzorging
Tijdens de verzorging van de stoma observeer je de zorgvrager. Het overdragen van de zorg
vraagt veel tact. Je moet de stappen zorgvuldig en geduldig nemen. Als je de zorgvrager wat
langer kent, voel je de juiste momenten aan. Draag de verzorging geleidelijk aan de
stomadrager (of eventueel de mantelzorg) over.
o de zorgvrager maakt de huid rond de opening schoon
o hij verwijdert de plakstrip van de huidbeschermer
o hij bevestigt een huidbeschermer rond de opening
o hij bevestigd het zakje op de huidbeschermer
o hij sluit het zakje met een plastic klip
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudje92. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.40. You're not tied to anything after your purchase.
