Verpleegtechnische handelingen / Niveau 3 / deel Theorieboek
In een instelling worden regelmatig monsters verzameld voor onderzoek. In de thuissituatie krijgt de zorgvrager vaak instructies van de doktersassistente.
Je weet als verzorgende welke monsters verzameld kunnen worden en wanneer dit gebeurt. Je kent de verschillende manieren om monsters te verzame...
Verpleegtechnische handelingen 11. Laboratoriumonderzoek.
In een instelling worden regelmatig monsters verzameld voor onderzoek. In de thuissituatie
krijgt de zorgvrager vaak instructies van de doktersassistente of kan de zorgvrager naar een
prikpost of huisartsenlaboratorium gaan.
Verzamelen van monsters
Om een bepaalde ziekte aan te tonen of uit te sluiten heeft een arts vaak monsters van
verschillende lichaamsproducten nodig. Omdat urine veel informatie bevat over de
gezondheidstoestand van een zorgvrager wordt hij vaak opgevangen voor routinematig
onderzoek. Monsters kunnen genomen worden van:
o urine
o sputum
o feces
o bloed
o braaksel
o wondvocht
Methodisch werken
Bij het verzamelen van monsters voor onderzoek werk je methodisch. Methodisch werken
vermindert het risico dat je iets vergeet, omdat je de werkzaamheden dan altijd bewust
uitvoert. Iedere zorgvrager is anders, dus je moet stilstaan bij wat je doet. Je doorloopt hierbij
een aantal stappen:
o kijk de protocollen na van de afdeling waar je werkt en neem het zorgdossier van de
zorgvrager door
o wanneer moet je het monster verzamelen? Wanneer moet je de zorgvrager informeren?
wanneer moet je de voorbereidende maatregelen treffen? Kun je alles zelf uitvoeren?
o tijdens de uitvoering besteed je aandacht aan de zorgvrager en observeer je zijn reacties
Je stemt je beroepshouding af op de aandoening of stoornis van de zorgvrager. Draag zorg
voor de privacy van de zorgvrager, niet alleen wat betreft zijn lichamelijkheid, maar ook wat
betreft de gesprekken over het onderzoek. Geef goede instructies. Stem je begeleiding af op
de levensfase van de zorgvrager.
Pasgeborene
Gebruik een opvangzakje. Deze zakjes hebben verschillende maten. Nadat je de vulva of de
penis hebt schoongemaakt, kun je de afdeklaag van de plakstrook verwijderen. De kleeflaag
breng ja aan rondom de urethramond op het perineum. Bij jongens blijft het zakje beter zitten
als je ook het scrotum in het zakje brengt.
Baby
Gebruik speciale plaszakjes voor het opvangen van urine. Vraag de moeder de baby vast te
houden bij de hielprik.
Voorlichting en instructie
De zorgvrager moet zelf goed op hoogte zijn van de procedure waarop je de zorgvrager wilt
voorbereiden. Probeer van te voren na te gaan wat de rol van de zorgvrager kan zijn tijdens
een handeling. Kortom, bereid je zo goed mogelijk voor op het gesprek met de zorgvrager.
Het is niet erg als je niet op alle vragen een antwoord weet. Om het vertrouwen van de
zorgvrager te winnen is het belangrijk dat je de procedure in grote lijnen kunt uitleggen.
Tijdens het gesprek moet je rekening houden met de reactie van de zorgvrager.
, Je past de manier waarom je informatie geeft aan per zorgvrager. Zet eventueel de
belangrijkste zaken op papier, zodat de zorgvrager nog eens alles kan nalezen. Ga er nooit
van uit dat de zorgvrager bepaalde gewoonten of medische termen kent, maar leg alles goed
uit in te begrijpen woorden.
Een monster is alleen bruikbaar als:
o het op de juiste manier is afgenomen en verzameld
o er een etiket opgeplakt wordt met daarop de gegevens van de zorgvrager
o dezelfde gegevens op het aanvraagformulier zijn vermeld
o er op het aanvraagformulier is ingevuld welke bepalingen er gedaan moeten worden
Steriel en niet steriel opvangen van monsters
Steriel wil zeggen dat je uitsluit dat bacteriën van buitenaf in het monster terechtkomen. Je
zorgt ervoor dat je een speciaal steriel opvangpotje hebt waarin je het monster steriel
opvangt. Bedenk hierbij dat het monster na opvang koel bewaard moet worden en dat er niet
te veel tijd mag verlopen tussen opvang en verwerking.
Als een lichte verontreiniging van het monster geen verschil maakt voor het laboratorium,
dan mogen monsters niet steriel worden afgenomen. Natuurlijk moet je wel zo schoon
mogelijk werken. Het opvangmateriaal moet huishoudelijk schoon zijn.
Kweken
Bij een kweek wordt het monster op een kweekbodem aangebracht, waardoor duidelijk kan
worden welke soorten bacteriën of schimmels aanwezig zijn. Het opvangmateriaal bij een
kweek moet altijd steriel zijn.
Urinemonsters
Bij het urineren verlaten afvalstoffen het lichaam. Stofwisselingsstoornissen of
orgaanfunctiestoornissen kunnen ervoor zorgen dat de samenstelling van de urine verandert.
Normaal gesproken plas je ongeveer 4 – 6 keer per dag. In totaal plas je dan 1 tot 2 liter per
dag. De kleur van de urine wordt bepaald door galkleurstoffen die het lichaam niet meer
nodig heeft.
Urine bestaat uit water met daarin opgeloste stoffen. Het soortgelijk gewicht van urine is
daarom hoger dan van water. Hoe hoger het totaal van de in urine opgeloste stoffen, hoe
hoger het soortelijk gewicht.
Wanneer de urine glucose bevat, noemt men dat glucosurie. Bij zorgvragers die diabetes
mellitus hebben, ruikt de urine soms naar aceton. Suiker in de urine kan gemakkelijk worden
aangetoond met een gluco-stick. Deze stick bevat een aantal vlakjes die verkleuren als ze
in aanraking komen met urine. De mate van kleuring zegt iets over de aanwezigheid van
glucose.
Als de urine eiwit bevat,, werken de nieren niet goed. Eiwit in de urine wordt ook wel
albuminurie of beter proteïnurie genoemd.
Urinesediment
In de urine kunnen zich ook niet oplosbare stoffen bevinden. Het betreft kristallen van
zouten, bloedcellen of epitheelcellen en al of niet met cellen bezette eiwitneerslagen of
cilinders. Ze kunnen worden aangetoond door de urine in een buis snel rond te draaien,
waarna de stoffen bezinken. Een urinesediment wordt op een klein gaasje uitgestreken en
kan eventueel met bepaalde stoffen gekleurd worden. Als men precies wil weten welke
bacteriën zich in de urine bevinden, dan is een kweek van de ochtendurine aan te raden.
Ook de zuurgraad van de urine kan op die manier worden bepaald.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudje92. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
