Verpleegtechnische handelingen / Niveau 3 / deel Theorieboek
Als verzorgende ken je de verschillende manieren om zuurstof toe te dienen en je weet hoe je het materiaal moet onderhouden. Je weet wanneer mond-, neus en keelholte uitgezogen moeten worden en je kunt deze handeling verrichten. Indien een zorgvrager een tracheostoma heeft, kun je deze verzorgen.
...
Verpleegtechnische handelingen. Hoofdstuk 9. Ademhaling.
In de longen wordt zuurstof uit de lucht opgenomen en koolzuur afgegeven. Als het
zuurstofgehalte in het bloed te laag is, zal een zorgvrager medische verzorging nodig
hebben.
De luchtwegen transporteren de ingeademde lucht naar de longen. In de longblaasjes wordt
zuurstof opgenomen en koolzuurgas uitgescheiden. Om na te gaan hoeveel zuurstof en
hoeveel koolzuur in het bloed aanwezig is, laat de arts de bloedgaswaarden bepalen. Dit
wordt ook wel de astrup genoemd.
Een arts schrijft extra zuurstof voor wanneer een zorgvrager te weinig zuurstof in het
arteriële bloed heeft (hypoxemie). Bij hypoxemie bevatten de hemoglobinemoleculen
onvoldoende zuurstof. Als dit tekort het gevolg is van een van de onderstaande oorzaken,
kan het verholpen worden door zuurstoftherapie.
o er is sprake van onvoldoende longventilatie (te weinig in en uitademen)
o er is sprake van onvoldoende diffusie in de langer (uitwisseling zuurstof en koolzuur)
o er is sprake van verminderde doorbloeding (perfusie) van de longen
o er is sprake van koolmonoxidevergiftiging
Het toedienen van zuurstof aan een zorgvrager met hypoxemie heeft weinig effect in de
volgende gevallen:
o als er sprake is van bloedarmoede
o als er sprake is van onvoldoende pompwerking van het hart
Methodisch werken
Als verzorgende dien je zuurstof toe in opdracht van de arts. De arts bepaalt hoeveel liter
zuurstof je per minuut moet toedienen. Bij het toedienen van zuurstof handel je methodisch,
ga je in op de ervaringen van de zorgvrager en houd je rekening et de levensfase en andere
kenmerken van de zorgvrager. Je observeert en evalueert met de zorgvrager en rapporteert
bijzonderheden. Je beroepshouding stem je af op de ervaringen van de zorgvrager, zijn
levensfase en zijn aandoening of stoornis. Wanneer een zorgvrager beademd moet worden,
roept dat verschillende emoties bij hem op. Toon daar begrip voor en geef hem de
gelegenheid die emoties te uiten.
Als de zorgvrager er behoefte aan heeft, betrek je hem zo veel mogelijk bij de zorg voor de
apparatuur. Vertel wat je gaat doen, de manier waarop en waarom. De zorgvrager kan
angstig zijn voor de toekomst en bang zijn om te stikken. Deze angst kun je niet wegnemen,
maar je kunt wel luisteren en begrip tonen. Leer de zorgvrager alert te zijn op de klachten en
verschijnselen van te veel zuurstof. Mochten zich complicaties voordoen, laat de zorgvrager
dan goed doorademen en waarschuw direct de arts.
Als de zorgvrager afhankelijk blijft van extra zuurstof, moet je hem en de mantelzorgers op
de hoogte stellen van de dagelijkse verzorging van de zorgvrager, de apparatuur en de
veiligheidsmaatregelen.
Je geeft voorlichting over:
o de reden voor het toedienen van zuurstof
o de wijze waarop de zuurstof wordt toegediend en welke apparatuur en hulpmiddelen
daarvoor nodig zijn
o hoe de zorgvrager het inbrengen van de zuurstofslang en het gebruik van zuurstof kan
ervaren
o wanneer de zorgvrager moet waarschuwen
o wat de zorgvrager wel en niet kan doen als hij zuurstof krijgt en wat de
veiligheidsmaatregelen zijn
Je geeft de zorgvrager instructie over de volgende zaken:
o hoe de zorgvrager een zuurstofcilinder of luchtbevochtigers kan bestellen
, o leer de zorgvrager en zijn naasten stap voor stap hoe het zuurstofapparaat verwisseld,
aangesloten en gebruikt kan worden
o door op de juiste tijd en met de juiste dosering extra zuurstof te nemen kan de zorgvrager
benauwdheid voorkomen
o leer de zorgvrager het effect van de extra zuurstof te herkennen
Maatregelen voor het veilig omgaan met geconcentreerde zuurstof:
o onder alle omstandigheden moet roken in de buurt verboden worden
o in verband met explosiegevaar mag de concentrator niet in de buurt van een warmte bron
staan
o de ruimte waarin de cilinder staat moet goed geventileerd worden
o zorg dat de cilinders niet kunnen omvallen
o de opslag van voorraad moet bij een eventuele explosie zo min mogelijk gevaar opleveren
o verschillende stoffen vergroten het risico op explosie en brand
o het verwisselen van de drukregelaar moet op de juiste manier gebeuren
Om de zorg zo goed mogelijk op de zorgvrager af te stemmen, is het noodzakelijk dat je die
zorg dagelijks met hem evalueert en rapporteert. Voor een goed evaluatie kun je de
volgende stellen:
o hoe zijn de kenmerken van zijn ademhaling?
o ademt de zorgvrager gemakkelijker dan voorheen?
o is hij minder angstig?
o heeft hij pijn of is benauwd?
o is hij nog cyanotisch of wordt dit minder?
o zijn de zorgvrager en de mantelzorger voldoende op de hoogte van de werking van de
apparatuur en hoe zij benauwdheidsaanval een moeten voorkomen?
Begeleiding
Een zorgvrager die zuurstof nodig heeft, kan sociaal geïsoleerd raken, omdat hij door
kortademigheid en het gebruik van een zuurstofmasker moeilijker spreekt. Ook is hij vaak
minder mobiel. Het is jouw taak om binnen bepaalde grenzen de zorgvrager te ondersteunen
en te stimuleren sociale contacten te leggen en onderhouden.
Als het mogelijk is kun je de zorgvrager de kleinste cilinder of het kleinste vat laten
gebruiken. Daardoor wordt hij wat meer mobiel en kan hij naar buiten. Daarnaast moet je ook
steun bieden bij de psychische begeleiding. Als verzorgende moet je aandacht besteden aan
deze gevoelens en er in elk geval voor zorgen dat de cilinder op tijd wordt vervangen. Het
gevoel van afhankelijkheid van de apparatuur kun je verminderen door een goede uitleg te
geven over de werking.
Begeleiding van de mantelzorgers is essentieel en bestaat voornamelijk uit luisteren en
informatie geven. Informatie over wat de zorgvrager wel of niet kan. Je kunt de
mantelzorgers vertellen wat zij voor de zorgvrager kunnen doen. Creëer regelmatig een
moment waarin je uitsluitend aandacht hebt voor de mantelzorger.
Zuurstof
Voor zuurstoftherapie worden verschillende zuurstofbronnen gebruikt, namelijk:
o de zuurstofcilinder met samengeperste zuurstof
o de concentrator die zuurstof uit gewone lucht haalt
o een vloeibare zuurstof
De zuurstofcilinder
In de zuurstofcilinder bevindt zich de zuurstof onder hoge druk. Thuis kan de zorgvrager
gebruikmaken van kleinere cilinders. Met een draagset van 5 kilo. Zo’n draagbare cilinder
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudje92. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
