ARW 1 – Inleiding in het Nederlands Recht – Hoofdstuk 9
Verbintenissen uit de wet een rechtsgevolg ontstaat op grond van een feitelijke handeling
i.p.v. op grond van iemands wil (bijv. onrechtmatige daad)
De onrechtmatige daad:
6:162 BW!
Hoofdregel: hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan
worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te
vergoeden
Twee categorieën van schade die niet onder OD vallen:
o De schade aan eigen zaken door eigen toedoen
o De schade die ontstaat bij nakoming van een overeenkomst (bijv.: verhuizers
slopen een kast wanprestatie i.p.v. OD)
Onrechtmatige daad een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een
wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk
verkeer betaamt
o Vaak ongelukken, bijv. een gast breekt jouw vaas
Verschil onrechtmatige daad en strafbaar feit:
1) Een OD kan ook een strafbaar feit zijn:
a. Bijv. A slaat B de tanden uit de mond twee procedures:
i. Civielrechtelijk op basis van OD schadevergoeding tandarts
ii. Strafrechtelijk op basis van SF vervolging vanwege mishandeling
2) OD vaker van toepassing dan strafbaar feit veel onrechtmatige daden leiden niet tot
strafvervolging en veel strafbare feiten leveren geen onrechtmatige daad op
a. OD zonder vervolging bijv. per ongeluk iemands vaas breken
b. SF zonder OD fiets zonder brandend achterlicht
3) OD geeft als sanctie schadevergoeding, strafbaar feit geeft als sanctie straf
a. Schadevergoeding herstelt onrecht, straf niet
4) Bij OD wordt de hoogte van de vordering bepaald door de hoogte van de schade, bij
strafbaar feit hangt de hoogte van de straf van heel veel factoren af
Vereisten voor een onrechtmatige daad:
1) Onrechtmatigheid
2) Toerekening aan de dader
3) Causaal verband tussen daad en schade
4) Schade
Onrechtmatigheid
Geschiedenis:
Oud BW: geen definitie van onrechtmatig
Rond 1900: ieder handelen dat in strijd is met de wet is onrechtmatige daad. HR legt uit
als 2 criteria: (onrechtmatig is alleen van toepassing op het geschreven recht)
o Inbreuk op een anders subjectieve recht
, o Handelen of nalaten in strijd met de rechtsplicht van de dader
Ofwel: onrechtmatig = onwetmatig makkelijk op te zoeken wat eronder viel (+),
wetgever i.p.v. rechter bepaalt wat onrechtmatig is (+)
Maar: onbevredigende rechterlijke uitspraken; vaak schade toebrengen terwijl er geen
verbodsbepaling over was, bijv. Singer naaimachines (HR):
o Winkel verkoopt “neppe” Singer naaimachines
o HR niet onrechtmatig, want geen inbreuk op wettelijk recht van Singer want
dat bestaat niet + misleidende reclame was nog niet verboden
Voorbeeld 2: Zutphense waterkraan:
o Begane grond huis gebruikt als leeropslag, waterleiding springt, hoofdkraan zit in
de woning op de 2e verdieping
o Bewoner 2e verdieping wil hoofdkraan niet afsluiten, uiteindelijk afgesloten maar
leer onherstelbaar beschadigd
o Beroep op schadevergoeding afgewezen, want:
Bewoner had geen hulp verleend, maar nergens staat dat dat moet
Geen inbreuk op eigendomsrecht leerhouder, want daar is activiteit voor
nodig en de bewoner deed juist niks
Lindenbaum-Cohen (1919):
- Belangrijkste arrest HR ooit
- HR veranderde radicaal van standpunt
- Handelsdrukker Cohen wilde bedrijfsgeheimen Lindenbaum in handen krijgen
bediende Lindenbaum omgekocht die hem inlichtingen gaf over offertes
- Cohen biedt lagere offertes aan diezelfde klanten gaan naar Cohen i.p.v. Lindenbaum
- Lindenbaum spreekt Cohen op grond van onrechtmatige daad aan tot vergoeding,
rechtbank wijst toe, Cohen in hoger beroep
- Gerechtshof wijst vordering af: bediende schond rechtsplicht (bedrijfsgeheimen
bekendmaken) maar Cohen handelde niet in strijd met wettelijke plicht
- Lindenbaum wint in cassatie: HR:
o Betekenis OD was te beperkt opgevat; staat wellicht niet in de wet maar is wel
strijdig met maatschappelijke betamelijkheid en zedelijkheid
o Onrechtmatig ≠ strijdig tegen een wetsbepaling
- Dus: voortaan is OD niet alleen handelen / nalaten in strijd met de wet, maar ook
handelen / nalaten in strijd met de zorgvuldigheid die in het maatschappelijk verkeer
betaamt voortaan ook ongeschreven recht!
3 vormen van onrechtmatigheid:
1) Inbreuk op een recht
2) Doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht
3) Doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk
verkeer betaamt
Inbreuk op een recht:
Recht subjectieve recht – aan het objectieve recht ontleende bevoegdheid
Subjectieve rechten die hieronder vallen: eigendomsrechten, auteursrecht, octrooirecht
(patent), grondrecht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rbrouwer12. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
