Anatomie van het geleidingssysteem
à ECG = gaat over het opschrijven van het elektrisch gebeuren in het hart à 2 perspectieven die je
in uw achterhoofd moet houden
- Macroscopische perspectief: hoe zit het hart als orgaan in elkaar?
Sinusknoop waar de normale hartslag vertrekt (genereert een
elektrische impuls) à spreidt zich uit over de voorkamers
waardoor deze samentrekken à impuls wordt dan eventjes
opgehouden in de AV-knoop à vanuit AV-knoop vindt die zijn
weg naar de ventrikels waar die dan heel snel wordt voortgeleid
door het His-Purkinje systeem (moet ervoor zorgen dat de
ventrikels zo synchroon mogelijk samentrekken om op een heel efficiënte manier bloed uit te
pompen) = klassieke hartslag = normaal sinusritme
o Verschillende andere mogelijkheden à vanuit ECG proberen reconstrueren, wat
gebeurt er in het hart qua elektrische activatie en voortgeleiding?
- Niveau van de cel: wat er in de cel gebeurt zien we soms ook in ECG
o Cel = klein batterijtje, er zijn ionenconcentratieverschillen over
het celmembraan dus is een beetje opgeladen à dit wordt
opgebouwd door actieve pompen die ervoor zorgen dat natrium
binnenin de cel laag is en buiten hoog is en kalium binnen in de
cel laag en buiten hoog à netto resultaat = cel in rust is negatief
binnenin tov buitenwereld = gepolariseerde cel
o Cel kan geprikkeld worden à meestal doordat een naburige cel elektrische
geactiveerd is en dat er ionenstromen zijn van cel tot cel waardoor de cel op een
bepaalde plaats begint te depolariseren = gevolg van instroom
van positief geladen ionen (in myocardcel natriumionen, in
sinusknoop en AV-knoop calciumionen) à als ionen
binnenstromen omdat er selectieve kanalen opengaan dan zal
een deel van de cel depolariseren = binnenin positief tov
buitenkant = tussenstadium! Vanaf het moment dat er positieve ionen naar binnen
gaan, gaan die zich snel verdelen over de cel en geleidelijk aan gaat er meer en meer
positiviteit komen in de cel omdat er een positief feedbacksysteem is à eens er
depolarisatie is gaan andere kanalen opengaan à meer positieve ionen komen
binnen à nog meer kanalen open à soort van lawine-effect over het hart =
geleiding à niet alleen binnen de cel gaan er meer en meer ionenkanalen open
MAAR gaat zich geleidelijk aan verderzetten over de naburige cellen à als 1 cel
depolariseert, depolariseren in principe alle cellen die daarmee samenhangen =
syncytium
1
, o Activatie van de hele blok weefsel die daaraan vasthangt à gaat door van cel tot cel
MAAR op bepaald moment als we naar de buitenkant kijken, zien we dat bepaald
deel van de hartspier een andere lading heeft dan een ander deel = er ontstaat een
ladingsspreiding in het hart à positieve ladingen zijn verdwenen naar binnen in de
cel en het lijkt alsof de buitenkant negatiever wordt MAAR het is negatiever dan
weefselstukjes die nog niet gedepolariseerd zijn
o Als je ladingsspreiding krijgt in de ruimte, ontstaat er een elektromagnetisch veld dat
afhankelijk is van hoeveel ladingsspreiding er is, hoe ver die van elkaar is (dipool
theorie: 2 ladingen, positief en negatief, en daartussen elektromagnetisch veld à als
je die dichter of verder uit elkaar brengt wordt het veld groter of kleiner) à ook zo in
het hart! Op elke fractie een weefselblok aan het activeren is er een ladingsspreiding
die een elektromagnetisch veld genereert
§ ECG gaat dat elektrisch veld opschrijven à verandert van fractie op fractie
en we gaan dit zien evolueren doorheen de activatie van de spier
§ Uiteindelijk patronen proberen herkennen of het hart elektrisch normaal
wordt aangestuurd of niet normaal
o Als het zich verderzet krijg je meer en meer ladingsspreiding, veld zal groter worden
MAAR na verloop van tijd worden al die cellen gedepolariseerd à allemaal binnenin
positief à dan krijg je geen elektrisch veld meer want dan is er geen ladingsspreiding
meer
§ In het begin is er niks, dan begint het hart elektrisch actief te zijn en na
verloop van tijd komt alles weer tot rust
- Spanningsverandering over het celmembraan is doorheen de tijd
beetje anders van cel tot cel
o Verandering van potentiaal over de cel = actiepotentiaal
à in het begin is een cel negatief geladen (-80mV), gaat
dan omslaan naar positief voltage, blijft een tijdje
hangen rond 0 mV = plateau à dan keert de cel terug
naar de oorspronkelijke toestand
o Is van cel tot cel verschillend! à Moeten we soms gebruiken om te begrijpen wat er
op ECG te zien is
DUS 2 perspectieven: als we het vereenvoudigen à in het hart hebben we 2 grote
blokken spier die met 1 draadje aan elkaar hangen
- Atria en ventrikels à AV-knoop = verbinding
o Als je 1 cel in 1 van die spierblokken activeert, wordt heel dat blok
geactiveerd à als de sinusknoop vuurt in de voorkamers, dan worden
heel de voorkamers geactiveerd à als er een verbinding is van de
voorkamers naar de kamer, dan gaat die prikkel ook in de kamers
aankomen en worden deze geactiveerd
§ Elektrische beweging die de activatie toont van de voorkamers, beweging die
activatie van de ventrikels toont à verband tussen want ze hangen aan
elkaar à dit gaan we beoordelen
2
, - Blokken spier moeten ook terug naar de rusttoestand
o Elke cel wordt gedepolariseerd maar uiteindelijk is er ook terug repolarisatie en
terugkeren naar de rusttoestand à bij cellen die terug naar de rusttoestand gaan, ga
je ook ladingsverschillen zien als je het aan de buitenkant bekijkt want niet alle cellen
gaan op dezelfde moment terug naar de rusttoestand à we zien een elektrisch veld
ontstaan NIET door activatie MAAR door deactivatie van de blokken spier
- DUS 2 blokken spier die aan elkaar hangen, 4 elektrische bewegingen die we zien ontstaan
o Elektrisch veld dat de activatie is van de voorkamers
o Elektrisch veld dat de activatie is van de ventrikels
o Elektrische velden die de deactivatie van beide spierblokken geven
- Wat er In de AV-knoop en HIS-bundel gebeurt, kunnen we aan de buitenkant van de patiënt
niet opschrijven à ladingsspreiding is zo klein dat we het niet kunnen zien
o Je kan het wel zien als je tot in het hart gaat met een katheter tot vlak naast de HIS-
bundel
Vectoren
à Activatie van die blok spier geeft ladingsspreiding, ladingsspreiding geeft elektrisch veld à
voorstellen door een vector
- Vector met een bepaalde grootte en richting: elektrische vector die wijst vanboven naar
beneden bv en klein is à wil zeggen dat er een grote ladingsspreiding is en die ligt zo in de
ruimte dat positief daar ligt en negatief daar en daartussen vector met bepaalde richting
- Nog ingewikkelder: atria en ventrikels zijn blok spier die in het geheel worden
geactiveerd en dus 1 elektrisch veld geven en 1 vector geven à soms gaan we
die denkbeeldig opsplitsen in 2 deelvectoren
o De 2 delen van de voorkamers of van de kamers, worden als 1 blok
spier geactiveerd MAAR soms interessant om de resulterende vector
(= elektrisch veld) denkbeeldig te splitsen in wat zou er gebeuren in LA
en RA of wat in LV en RV à soms nodig om beter te begrijpen wat we
op een ECG zien
o Hart bekijken we niet echt symmetrisch met de verschillende manieren waarop we
elektrisch veld opschrijven à wordt vervormd opgeschreven in de verschillende
afleidingen à hierdoor krijgen we beter zicht op de rechter of linker kant
§ Als arts ben je dikwijls geïnteresseerd of het probleem links of rechts ligt
à Registratievlakken: we willen het elektrisch veld kennen dat gepaard gaat met die elektrische
activatie van het hart à doen door op een aantal plaatsen in de ruimte te meten hoe groot het
elektrisch veld is
- Meten = potentiaalverschillen meten want elektrisch veld
wil zeggen dat er een potentiaal veld ontstaat
- Als we activatie en deactivatie vectoren willen bekijken
of die normaal of abnormaal zijn, dan moeten we deze in
de ruimte kunnen identificeren à vector heeft men
3
, geprojecteerd op een aantal vlakken in de ruimte en gekeken hoe die varieert in die vlakken
+ ook in die verschillende vlakken gaan kijken hoe die vector zich projecteert op verschillende
assen in die vlakken à als je 3 loodrecht op elkaar staande assen hebt waarin je potentiaal
verschil gaat meten, dan weet je perfect hoe de vector georiënteerd is en hoe groot hij is
o Ingewikkelder: niet op 3 assen meten wat er in het elektrisch veld gebeurt maar op
12 assen à assen gaan we nemen in 2 van de 3 vlakken
- Vlakken waarin we projectie van vector gaan bekijken:
o Blauw = frontale vlak = vlak dat overlangs door ons heen gaat
§ Kijken hoe elektrische activatie en deactivatie vectoren zich projecteren op
dat frontale vlak
o Rode vlak = horizontale vlak = transversale vlak
o Groene vlak = sagittale vlak (1 van de rode assen zit in het groene vlak)
- Als je naar een vlak kijkt (hier frontale vlak) en we kijken wat er gebeurt
tijdens de activatie van de ventrikels, dan volgen we mee wat er gebeurt
o Op een bepaald moment zien we niets = hart is in rust, ventrikels
zijn niet geactiveerd en dan is er geen vector à als je dan
potentiaalverschil gaat meten, gaat het er niet zijn
o Er komt een prikkel aan in de ventrikels en gaat een deel van de
ventriculaire cellen beginnen activeren en een deel nog niet à er
ontstaat een kleine ladingsspreiding = klein elektrisch veld à
grootte meten van het elektrisch veld bv in de verticale as à we
zetten boven en onder een elektrode op de patiënt en we gaan
potentiaalverschillen tussen die 2 elektrode meten (ene kant is positief en ene kant is
negatief) à er begint een klein ladingsverschil op te treden omdat een deel van de
hartspier activeert = klein vectortje in een bepaalde richting
§ In een andere as meten op zelfde moment: als je in ene as een potentiaal
naar beneden toe en in andere as naar rechts toe à vector projeceert naar
schuin beneden
o Beetje later meer spierweefsel geactiveerd, meer ladingsspreiding dus grotere vector
à richt zich in een andere richting misschien omdat het hart een 3D structuur is en
resulterend elektrisch veld kan in een andere richting wijzen
§ DUS grotere vector, nog altijd positief naar beneden en positief naar rechs
o Rode figuur: als je potentiaalverschil gaat volgen in de tijd is er in het begin niets =
rode lijn à op bepaald moment ontstaat er kleine positieve potentiaal die groter en
groter wordt à heeft te maken met vector die groter en groter wordt
o MAAR ondertussen verandert vector ook beetje van richting à kan zijn dat op
bepaald moment de projectie die op de as maximaal was (op punt bij pijltje
onderaan), vector kan groter worden maar de projectie op de as wordt misschien
kleiner à nog altijd positief potentiaal maar wordt kleiner, op deze as!
§ Op de horizontale as zou die groter en groter worden
§ Zo kan je verder gaan met de activatie van de ventrikels, meer en meer
geactiveerd à op bepaald moment worden ladingsverschillen terug kleiner,
geleidelijk aan vector terug kleiner à helemaal op het einde wordt die
vector terug 0 want alle myocardcellen van het ventrikel zijn gedepolariseerd
en als ze allemaal gedepolariseerd zijn en in plateau zitten en we kijken
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pauliena. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $25.21. You're not tied to anything after your purchase.