Hoihoi, dit is een samenvatting van het vak 'Recht' van in fase 2. Ik heb aan de hand van de slides van docent en eigen notities zo volledig mogelijk al de leerstof voor het examne bijeen geboekt. Deze samenvatting bestaat uit 76 pagina's en is heel volledig. Is een samenvatting van het schooljaar ...
1) Geheel van regels
- Voorschriften (gedragsregels)
- Werking van instellingen
- Procedures om regels af te dwingen
- Procedures om recht te maken en te wijzigen
- recht is niet statisch, evolueert met de samenleving
2) Om de maatschappij te ordenen
- Recht is zo oud als de mens
- Recht stuurt het handelen van mensen
- Voordeel van regels = duidelijkheid, ordening, structuur
- Regels bieden een oplossing voor conflicten
- Recht evolueert mee met de samenleving (weerspiegelt een tijdsgeest)
3) De regels worden opgelegd door de samenleving/overheid
- Samenleving = de wil van het volk (in een democratie) = de overheid.
De organen die door het volk de bevoegdheid hebben gekregen om
regels te creëren
- Recht evolueert mee met de samenleving
- Recht is flexibel
→ zie onderdeel 3
4) De regels zijn afdwingbaar ( ik kan een ander verplichten om zaken te doen
aan de rechtbank)
- Dubbele betekenis:
● Iemand kan jou verplichten om iets te doen (of niet te doen)
● De overheid kan jou straffen (sanctie opleggen) = strafrecht
→ zie onderdeel 4
1
,2021-2022
➢ Rechtsregels
➢ Andere, bijvoorbeeld:
● Religieuze voorschriften
● Moraal of ethiek (‘goed en kwaad’) (‘wenselijk en niet-wenselijk’)
● Etiquette (beleefdheidsregels)
● Spelregels voor sport en spel → NIet naar rechtbank gaan, wel bij
slagen en verwondingen
● En zo voort
Gelijkenis tussen rechtsregels en andere regels = het gedrag van mensen sturen
Vraag: Waarin verschillen rechtsregels van andere regels?
Verschillen tussen rechtsregels en andere regels?
Rechtregels Andere
Opgelegd door de samenleving (= door de Opgelegd door een bepaalde groep in de
overheid); samenleving;
Van toepassing op àlle mensen van die Enkel van toepassing op de leden van die
samenleving; groep (bv. gelovigen, leden, deelnemers,
…);
Het naleven van de regels is verplicht en Het naleven van de regels gebeurt op
kan worden opgelegd via de rechtbank vrijwillige basis of op basis van sociale
(justitie). controle.
2. Regels om een samenleving te ordenenen
2.1. Territorialiteit: Samenleving = mondiaal gegeven indeling op basis
van territorialiteit (WAAR)
Grensoverschrijdend recht
- Internationaal recht: 2 vormen; (Landen spreken af → op papier zetten)
1) Internationale verdragen tussen landen
2) Internationale verdragen die worden afgesloten via internationale
organisaties of bijeenkomsten waar landen lid van zijn (bv. Verenigde
Naties, Raad van Europa, internationale conferenties)
- Supranationaal recht: Europese Unie (EU)
● Lidstaten hebben een deel van hun eigen bevoegdheid afgestaan aan
de EU zodat de EU eigen recht kan
2
,2021-2022
Nationaal recht - In eigen land: 4 niveaus
Op elk niveau past een democratische ingesteldheid
- Recht op federaal niveau: 1 grondgebied (heel België)
- Recht op regionaal niveau: 6 regio’s of deelstaten
● 3 Gemeenschappen
● 3 Gewesten
- Recht op provinciaal niveau: 10 provincies
- Recht op lokaal niveau: vele steden en
gemeenten
Nationaal recht → Regionaal niveau
- Gemeenschappen; te maken met taal,
criterium taal.
- Gewesten; criterium grondgebied
- 3 Gemeenschappen = taal =
persoonsgebonden materie
(voorbeelden!)
- 3 Gewesten = gebied = plaatsgebonden
materie (voorbeelden!)
2.2. Inhoud: Samenleving = mondiaal gegeven indeling op basis van
inhoud (WAT)
Publiek recht → de rol van de overheid is belangrijk, overheid neemt actieve rol.
= de overheid is rechtstreeks betrokken bij de handeling omwille van:
- Het ‘algemeen belang’ (bv. strafrecht, jeugdrecht);
- Een rechtstreeks belang (bv. contacten tussen burger en overheid, het innen
van belastingen, de werking van de staat, gerechtelijk recht, …);
- Contacten tussen overheden onderling.
Privaatrecht → de overheid geeft de kader en laat de rest
= regelt interactie tussen burgers (de bescherming van ‘individuele’ belangen).
Bijvoorbeeld: contracten, huwen, erven, … (= ‘burgerlijk’ recht)
Belang van het onderscheid
- Publiek recht is gewichtiger (en vaak ook complexer) dan privaatrecht;
- Publiek recht kent nauwelijks onderhandelingsmarge.
Mengvormen
= situeert zich tussen publiek en privaatrecht door inmenging van de overheid in wat
oorspronkelijk het privaatrecht was. De overheid zal zich meer mengen met
privaatrecht.
Bijvoorbeeld: gezondheidsrecht, milieurecht, consumentenrecht om minderheden te
ondersteunen, economisch recht, …
2.3. Combineren - Samenleving = heel wat te regelen combineer
territorialiteit (2.1) en inhoud (2.2) en het plaatje is compleet
2.4. Strafbaar - Samenleving = is iets strafbaar of is het niet strafbaar?
(STRAF)
Wanneer is iets strafbaar? Als de wet het strafbaar gemaakt heeft.
- Als in de wet staat dat het strafbaar is; “nullum crimen sine lege”
- En als de wet de bijhorende straf vermeldt. De sanctie vermelden “nulla
poena sine lege”
Zolang het niet strafbaar gemaakt is, is het niet strafbaar.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elo2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.50. You're not tied to anything after your purchase.