Samenvatting: Biologie voor Jou (6e editie) Havo 5 , Thema 5
1 view 0 purchase
Course
Biologie
Level
HAVO
In deze samenvatting is thema 5 'Gaswisseling en uitscheiding' uit boek 'Biologie voor Jou' (6e editie) voor Havo 5 samengevat. Hierin zijn verschillende begrippen en methoden beschreven, om je zo goed voor te bereiden op de toets!
p.s. "Thema 12" in Word document is vanaf de thema's van havo 4...
Ademhalingsstelsel: bestaat uit de longen en de luchtwegen.
Gaswisseling: het opnemen en afgeven van gassen uit/aan de lucht. Wordt bevorderd door een
groot oppervlak, een dunne wand en een groot verschil tussen zuurstof- en koolstofdioxidespanning.
Neusholte:
- Neusslijmvlies; Kleine stofdeeltjes en ziekteverwekkers blijven aan het slijm op het
neusslijmvlies kleven. Slijm maakt de binnenstromende lucht vochtig. Bloed in de bloedvaten
in neusslijm. Bloed in bloedvaten in neusslijmvlies verwarmt binnenstromende lucht.
- Trilhaarepitheel; bevat slijm-producerende cellen en trilhaarcellen. Bewegingen van
trilharen brengen het slijm naar de keelholte, waar het samen met speeksel wordt
doorgeslikt.
- Neusharen; houden ingeademde stofdeeltjes tegen.
- Zintuigcellen; keuren binnenstromende lucht op vreemde geuren vormt bescherming
tegen geurstoffen van gevaarlijke stoffen.
Bijholten: de holten in de schedelbeenderen (kaakholten en voorhoofdsholte). Zijn bekleed met
slijmvlies, die wordt afgevoerd via de neusholte. Bij verkoudheid zwellen de neus- en
bijholteslijmvlies op, waardoor de uitgangen van de bijholten zijn afgesloten slijm in bijholten
hoopt zich op er ontstaat een ‘verstopt’ gevoel.
Keelholte:
- Strotklepje; sluit de luchtpijp af wanneer je iets doorslikt.
- Strottenhoofd; ligt tussen de keelholte en de luchtpijp. Hierin liggen de stembanden.
Stembanden: stevige vliezen die gaan trillen wanneer er lucht langskomt, waardoor geluid
ontstaat.
- Luchtpijp; verbindt de keelholte met de longen. Vertakt zich in twee bronchiën, die zich
vertakken in steeds kleinere zijtakjes = bronchiolen. De wand van de luchtpijp en de
bronchiën bestaat uit hoefijzervormige kraakbeenringen. Aan het einde van de bronchiolen
zitten de longblaasjes, waarvan de wand maar één cellaag dik is en de binnenkant bedekt is
met een dunlaagje vocht. In die longblaasjes vindt gaswisseling plaats. Om de longblaasjes
heen liggen fijne bloedvaatjes = longhaarvaten
- De wanden van bronchiolen; hebben ipv kraakbeenringen spierweefsel. Door samentrekking
of ontspanning van dit spierweefsel kunnen de bronchiolen zich vernauwen of verwijden. Op
deze manier wordt de hoeveelheid lucht die per ademhaling wordt in- en uitgeademd
beïnvloedt. Het spierweefsel is onder invloed van het autonome zenuwstelsel en door
hormonen. Door adrenaline verwijden bronchiolen zich.
- De binnenwand van de luchtpijn, bronchiën en bronchiolen is bekleed met slijmvlies,
waarvan de buitenste cellaag bestaat uit trilhaarepiteel. De trilharen brengen het slijm
omhoog naar de keelholte. Als het slijmvlies wordt geprikkeld, ga je hoesten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SophievandenBosch. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.61. You're not tied to anything after your purchase.
