Adolescentie: een klinische en gezondheidspsycholo
All documents for this subject (1)
3
reviews
By: AstridmB • 4 year ago
By: Donpennings • 4 year ago
By: nylkaleon • 8 year ago
Seller
Follow
sport_fysio
Reviews received
Content preview
Adolescentie
De inleiding
1 Waarom worden adolescenten ook wel de thermometer van de samenleving genoemd?
Ze houden ons een spiegel voor van hoe het gesteld is met onze maatschappij. Adolescenten
vertellen ons iets over de mazen van de wet, want ze zoeken de grenzen op over de normen en
waarden, want ze overschrijden grenzen en geven een indicatie van hoe innovatief onze samenleving
is, want zij zijn altijd op zoek naar iets nieuws.
2 Wat zijn de 2 redenen waardoor de tijdsperiode die de adolescentie bestrijkt, in de westerse
culturen steeds langer is geworden?
Een vervroegde aanvang van de puberteit
Heeft onder meer te maken met de verbeterde gezondheid door gezondere voeding in het
huidige tijdperk.
Een uitgestelde volwassenheid
Is onder meer tot stand gekomen door de complexere rollen die verwacht worden van
volwassenen in de huidige maatschappij. De adolescent heeft voldoende tijd nodig om met
deze rollen te oefenen en te leren om gaan met complexe situaties.
Einde van de kindertijd en begin van de volwassenheid
3 Waarom menen sommigen dat de adolescentie een kunstmatig begrip is?
Omdat veel van de mijlpalen die het verloop van de adolescentie markeren, op afspraken berusten
die men binnen een bepaalde cultuur op een zeker moment in de geschiedenis maakt.
4 Wat wordt bedoeld met het woord adolescentie?
De periode tussen de kinderjaren en de volwassenheid. Het is een periode van overgang, waarin zich
veel ontwikkelingen voordoen op verschillende terreinen.
5 Welke 4 globale ontwikkelingen vinden plaats gedurende de adolescentieperiode?
Het voltrekken van een biologisch rijpingsproces.
Ontwikkelingen wat betreft het intelligent functioneren en het denken over morele kwesties.
De relatie met ouders krijgt een andere kwaliteit.
Het leven krijgt er nieuwe dimensies bij door psychoseksuele ontwikkeling.
6 Hoe is volgens Erikson de centrale ontwikkelingstaak in de adolescentie te typeren?
Als het ontwikkelen van een eigen identiteit.
7 Welke factor speelt een belangrijke rol bij het ontwikkelen van een eigen identiteit in de
adolescentieperiode?
Adolescenten verkennen experimenterenderwijs hun nieuwe mogelijkheden en leren hun
beperkingen te accepteren. Daarbij spelen reacties van mensen met wie jongeren relaties
onderhouden een belangrijke rol. Ze willen zich erkend en herkend voelen door volwassenen en door
jongeren die voor hen belangrijk zijn.
,8 Wanneer ontstaat er bij een persoon een besef van identiteit?
Als de persoon zichzelf beleeft als iemand met een eigen herkenbare levensstijl die, ondanks allerlei
veranderingen, consistent is en voor de mensen om hem heen als zodanig herkenbaar is.
9 In welke 3 periode wordt de adolescentie vaan onderverdeeld?
De vroege adolescentie
Hierin komt de lichamelijke rijping, de psychoseksuele ontwikkeling en het proces van
losmaking van de ouders op gang.
De middenadolescentie
Hierin staat het experimenteren met diverse keuzemogelijkheden centraal.
De late adolescentie
Hierin beginnen jongeren verplichtingen aan te gaan met betrekking tot maatschappelijke
positie en persoonlijke relaties.
10 Waarom is leeftijdsaanduiding koppelen aan de adolescentie(fasen) weinig zinvol?
Vanwege de grote individuele variatie in de aanvang en het beloop van de ontwikkelingen.
11 Welke leeftijdsgrenzen kunnen aan de adolescentie(fasen) worden gegeven als dit om
praktische redenen nodig is?
De adolescentieleeftijd: 10 – 22 jaar
De vroege adolescentie: 10 – 13 jaar
De middenadolescentie: 14 – 18 jaar
De late adolescentie: 19 – 22 jaar
12 Hoe deelde de Griekse wijsgeer Aristoteles de levensloop in?
In perioden van zeven jaar, waarbij hij de jeugdjaren typeerde als een periode waarin de wil zich
zodanig ontwikkelt dat men tot actief kiezen in staat is.
13 Wat wordt bedoelt met de stelling dat adolescentie begint in de biologie en eindigt in de
cultuur?
Het begin van de adolescentie wordt vaak gekenmerkt door de objectief waarneembare biologische
veranderingen. Deze lichamelijke rijping gaat echter gepaard met belangrijke sociaal‐culturele
ontwikkelingen zoals de overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs. Cultuur als
einde van de adolescentie verwijst naar het bereiken van de volwassenheid, uitgedrukt in
persoonlijke, maatschappelijke en culturele ontwikkeling.
14 Om welke 2 redenen is het wijzen op de biologische veranderingen als begin van de
adolescentie eenzijdig?
Het psychisch ontwikkelingsproces loopt niet altijd synchroon met de lichamelijke rijping.
Kinderen kunnen lichamelijk al verder zijn dan psychisch of andersom.
Aan het begin van de adolescentie vinden ook belangrijke veranderingen plaats die sociaal en
cultureel zijn bepaald.
,15 Waarom is volwassenheid niet het bereiken van een soort eindstadium?
Ook bij volwassenen is er sprake van een voortdurend ontwikkelingsproces, waarbij het steeds weer
gaat om een optimale afstemming van de eigen mogelijkheden en wensen op de conditie die de
omgeving en de levensfase stelt.
16 Waarnaar verwijst het begrip puberteit?
Puberteit verwijst naar de seksuele rijping: het kind verandert van een seksueel onrijpe persoon in
een persoon die in staat is tot voortplanting. Het markeert het beginpunt van de adolescentie.
17 Wanneer wordt iemand gezien als een tiener?
Tiener is een leeftijdsaanduiding. Volgens Van Dale is iemand een tiener tussen zijn tiende en
twintigste jaar. In de volksmond wordt een tiener vaak beschouwd als iemand in de leeftijd van
dertien tot negentien jaar.
18 Waarnaar verwijst de term jongvolwassene?
Jongvolwassene verwijst naar iemand in de leeftijd tussen adolescentie en volwassenheid, ook wel
aangeduid met late adolescentie.
19 Wat is het gevolg van het feit dat sociale en culturele aspecten in grote mate bepalen hoe de
adolescentie wordt afgebakend?
Dit zorgt ervoor dat de verschijningsvorm van de adolescentie per tijdperk en per cultuur sterk
kunnen verschillen.
20 Wat stelt de storm‐ en stress hypothese van Stanley Hall?
De storm‐ en stress hypothese verwijst naar het idee dat de adolescentie een heel moeilijke periode
is waarin heel veel kan mislopen en waar heel veel adolescenten niet ongeschonden doorheen
komen. De benaming is afgeleid van de Duitse Sturm und Drang‐beweging in de muziek en de
literatuur.
21 Wat zijn de 2 belangrijkste kritieken op de storm‐ en stress hypothese van Hall?
Veel adolescenten zullen deze overgangsperiode doorkomen zonder veel conflicten met de
ouders, sterke stemmingswisselingen of risicovol gedrag.
Door te veel nadruk op oppervlakkige uitingsvormen van non‐conformisme tijdens de
adolescentie, een stereotiepe beeldvorming van “de opstandige adolescent” en het
uitlichten van specifieke probleemjongeren, lijkt deze hypothese algemeen geldend.
22 Met welke 4 punten moet vanuit ontwikkelingspsychologisch oogpunt rekening gehouden
worden bij de interpretatie van gedragingen en emoties tijdens “de moeilijke leeftijd”?
De adolescentie is een periode van snelle stemmingswisselingen met hoge toppen en diepe
dalen, dit verloop is normaal zolang dit beperkt blijft tot de adolescentie.
Risicovol of problematisch experimenteergedrag is meestal onschadelijk en leidt niet per
definitie tot langdurige of ernstige problemen.
Als een jongere ernstige emotionele problemen of ernstige gedragsstoornissen vertoont,
moeten deze niet zonder meer worden toegeschreven aan de ontwikkelingen tijdens de
adolescentie. Deze stoornissen moeten tijdig erkend worden en zullen niet vanzelf over gaan.
, Problemen hoeven niet persé met de adolescentie samen te hangen.
23 Wat is belangrijk voor het beoordelen van de mate van problemen tijdens de adolescentie?
Bij het beoordelen van de mate van problemen is het belangrijk een ontwikkelingspsychologische kijk
te hebben. De voorgeschiedenis van een kind zegt veel over hoe de problemen tijdens de
adolescentie moeten worden ingeschat.
24 Tussen welke 2 vormen van problemen in de adolescentie kan onderscheid gemaakt worden
vanuit het oogpunt van de ontwikkelingspsychologie?
Adolescence‐limited
Problemen die echt met de adolescentie samenhangen. Ze beginnen en eindigen tijdens de
adolescentie maar hebben geen verdere consequenties voor het functioneren.
Life‐course‐persistent
Probleemgedragingen die al in de kindertijd zijn ontstaan en ook na de adolescentie nog
voortduren.
25 Waarop is het ontwikkelingspsychologisch onderzoek primair op gericht?
Intra‐individuele veranderingen
Op het opsporen van veranderingen die zich binnen de persoon in het verloop van de tijd
voltrekken.
Interindividuele verschillen
Inzicht krijgen in de verschillen die zich in het verloop van de ontwikkeling tussen
onderscheiden individuen voordoen.
26 Wat is een belangrijke methoden om verschillen die met de leeftijd samenhangen, op te
sporen?
Het longitudinaal onderzoek.
27 Hoe is het ontwikkelingsproces te typeren vanuit een ontwikkelingspsychologisch
uitgangspunt?
Als een proces dat door verschillende factoren wordt beïnvloed en is op te vaten als het resultaat van
een langdurige wisselwerking tussen aanleg en omgevingsfactoren.
28 Welke 3 punten zijn karakteristiek voor de fase van de adolescentie?
Het vormen van een eigen identiteit en het bereiken van autonomie ten opzichte van de
ouders.
De manieren van omgaan met bepaalde innerlijke conflicten.
Een bepaald niveau van cognitief functioneren.
29 Wat wordt verstaan onder ontwikkelingstaken?
Ontwikkelingstaken verwijzen naar de eisen en verwachtingen die binnen een bepaalde cultuur voor
een bepaalde leeftijdsgroep gelden. Het vervullen van een bepaalde ontwikkelingstaak wordt als een
belangrijke voorwaarde gezien voor een goed verloop van de verdere ontwikkeling.
,30 Welke twee visies zijn er te onderscheiden op het uitgangspunt dat er een samenhang bestaat
tussen vroegere en latere momenten in de ontwikkeling?
Continuïteit
Discontinuïteit
31 Welke 2 vormen van continuïteit zijn te onderscheiden?
Continuïteit in de kern van een psychologisch verschijnsel.
Hoewel de vorm van het gedrag kan verschillen, spelen in feite dezelfde psychologische
mechanismen een rol. Continuïteit zit dus meer in de kern van een psychologisch verschijnsel,
de gedragingen aan de oppervlakte kunnen verschillen.
Continuïteit in de kern van een persoon.
Hierbij veronderstelt men een voorspelbaar patroon van relaties tussen gebeurtenissen en
ervaringen in een eerdere levensfase en een bepaalde uitkomst later.
32 Welke 3 criteria voor volwassenheid worden in de Westerse wereld worden er onderscheiden?
Juridische volwassenheid
Wettelijke leeftijdsgrenzen die ervan uitgaan dat er bepaalde verantwoordelijkheden
gedragen kunnen worden.
Fysieke volwassenheid
Het volgroeid zijn van de persoon wat betreft de lichaamsbouw en secundaire
geslachtskenmerken.
Maatschappelijke volwassenheid
Bijvoorbeeld op jezelf gaan wonen of gaan samenwonen/trouwen of financiële
zelfstandigheid.
33 Welke 2 centrale protectieve factoren trof Werner aan in haar onderzoek naar de levensloop
van kinderen op Hawaï?
34 Waartoe dienen de centrale protectieve factoren?
Deze blijken individuen te wapenen en te beschermen tegen ervaren moeilijkheden gedurende de
ontwikkeling en helpen hen tegelijkertijd om een nieuwe koers uit te zetten. Ze dragen bij aan een
gevoel van vertrouwen dat moeilijkheden overwonnen kunnen worden.
35 Welke 2 bevindingen kwamen naar voren uit de analyse van ontwikkelingstrajecten door
Loeber en collega’s?
Er is sprake van een grote variëteit in trajecten
Dit is een geval van de mogelijkheden die zich op een bepaald moment voordoen en de
“keuzes” die de jongere maakt.
Er zijn keerpunten mogelijk gedurende de levensloop
Een aanvankelijk ongunstig verlopende ontwikkeling kan op een bepaald moment positief
, worden beïnvloed, en andersom.
36 Waarop is de ontwikkelingspsychopathologie gericht?
Op onderzoek naar de condities waaronder stoornissen in de ontwikkeling optreden, in stand blijven
of verdwijnen, en naar de individuele verschillen in aanpassing die daarbij voorkomen.
37 Waarom leiden risicofactoren niet onvermijdelijk tot een minder goed verloop van de
ontwikkeling?
Er blijkt bij kinderen en jongeren een groot onderscheid in weerstand tegen en vatbaarheid voor
beïnvloeding door moeilijke levensomstandigheden, crisissituaties of traumatische gebeurtenissen.
38 Welke factor bepaalt naast de risico‐ en protectieve factoren de richting van een
ontwikkelingstraject?
Een complex samenspel tussen individu en omgeving.
39 Welke 4 factoren, die bepalen in hoeverre de ontwikkeling van meisjes gunstig of ongunstig
verloopt, werden onderscheiden door Quinton et al?
Het gezinsklimaat
Het kunnen maken van concrete toekomstplannen
De keuze van vrienden
De partnerkeuze
40 Wat is de centrale gedachten van de theorieën uit het dynamisch interactionisme?
Deze theorieën benaderukken dat mensen hun eigen omgeving vormgeven, maar op hun beurt ook
door hun omgeving worden vormgegeven.
41 Hoe wordt de wisselwerking waarbij mensen en hun omgeving elkaar vormgeven in de
literatuur ook wel genoemd?
In de literatuur worden dit transactionele modellen genoemd.
42 Welke 3 manieren van persoon‐omgevingsinteractie worden onderscheiden?
Passieve interactie
Het individu krijgt de omgeving die door biologische verwanten wordt aangeboden.
Evocatieve interactie
Het individu beïnvloedt een omgeving door reacties die men bij anderen oproept. Bepaalde
kenmerken van de persoon hebben bepaalde reacties van de omgeving tot gevolg.
Actieve interactie
Het individu selecteert een omgeving. De omgeving verandert dus als gevolg van bepaalde
acties van de persoon.
43 Waardoor lijkt er tijdens de adolescentie een verandering te zijn van passieve interacties naar
actieve interacties?
Doordat het belang van acties of keuzes van een individu over de levensloop toeneemt.
,44 Waarom vergt onderzoek bij adolescenten een interdisciplinaire benadering?
De complexe aard van de ontwikkeling tijdens de adolescentie, die resulteert uit interacties tussen
hersenen, gedrag en sociale context, kunnen niet verklaard worden vanuit één perspectief.
45 Wat is het gevaar bij een interdisciplinaire benadering?
De mogelijkheid op het ontstaan van fragmentatie.
46 Welke 2 tegenstrijdigheden zijn er te onderscheiden als men kijkt naar de verschillen tussen
kinderen en adolescenten?
Lichamelijk sterker en weerbaarder, maar toch meer kwetsbaar
Gelet op lichaamskracht en weerbaarheid zijn adolescenten sterker, groter, sneller en hebben
een beter immuunsysteem. Echter omdat adolescenten de natuurlijke neiging hebben meer
risico te willen nemen en omdat ze moeite hebben met zelfcontrole wat betreft emoties en
gedrag, is de kans dat hen iets overkomt groter dan bij jongere kinderen.
Cognitief verder, maar “domme” keuzes
Adolescenten zijn cognitief vaardiger, maar neigen toch naar irrationele, door emotie
beïnvloed, gedrag dat kan leiden tot veronachtzaming van risico’s en gevolgen van het
gedrag.
47 Waarnaar verwijst de uitspraak van Aristoteles over adolescenten “Youth are heated by nature
as drunken men by wine”?
Deze uitspraak verwijst naar de veranderingen in het adolescente brein die er (mede) voor zorgen
dat adolescenten zich op een zeer gedreven en uitgesproken manier kunnen gedragen.
48 Aan welke 2 eigenschappen is de natuurlijke neiging van adolescenten om zich op een zeer
gedreven en uitgesproken manier te gedragen, gerelateerd?
Adolescenten reageren vaak sneller emotioneel
Tijdens de puberteit worden sommige emoties sneller teweeggebracht en intenser ervaren.
Adolescenten hebben een natuurlijke voorkeur voor intensiteit en opwinding
Dit kan leiden tot de drang naar het zoeken van avontuur, nieuwe ervaringen en spanning.
49 Waarom is het belangrijk om de individuele verschillen in de natuurlijk neiging van
adolescenten te erkennen?
Omdat voor sommige adolescenten de neiging tot sterke emoties en het zoeken van opwinding
subtiel en makkelijk te beheersen is. Terwijl het bij andere kan leiden tot problemen en compleet
krankzinnige beslissingen.
50 Hoe word de adolescentie door Dahl gedefinieerd?
Als de lastige fase tussen seksuele rijping en het verkrijgen van volwassen rollen en
verantwoordelijkheden.
, 51 Welke 3 biologisch, fysieke veranderingen die tijdens de start van de adolescentie plaatsvinden
onderscheidt Dahl?
Grote veranderingen in lichaamsgrootte en samenstelling.
De fysieke veranderingen van seksuele rijping.
De lichamelijke veranderingen waardoor de sociale omgeving anders gaat reageren op het
individu.
52 Hoe is de duur van de adolescentie over de tijd verandert?
Het grootste deel van de historie van de mens duur de adolescentie 2 tot 4 jaar. Tegenwoordig duurt
de adolescentie in de meeste hedendaagse samenlevingen zo’n 8 tot 15 jaar.
53 Wat is het voordeel voor de langer geworden periode van adolescentie?
Het stelt adolescenten in staat om meer tijd te besteden aan het aanleren van complexe
vaardigheden en zodoende een variëteit aan bekwaamheden te ontwikkelen voor ze met de
beperkingen en eisen van de volwassenverantwoordelijkheid te maken krijgen.
54 Wat is het gevolg van het snel langer worden van de adolescentieperiode voor de hersenen?
Het heeft bijgedragen aan de veranderingen in de timing van en samenhang tussen de verschillende
onderdelen van de ontwikkeling van de hersenen in de adolescentie.
55 Welke 3 feiten zijn bekend over de puberteit en de hersenontwikkeling?
Upstream veranderingen
Hersenveranderingen gaan vooraf aan de hormonale stijging in de puberteit.
Downstream veranderingen
Hersenveranderingen vinden plaats als gevolg van fysieke ontwikkelingen in de puberteit.
Onafhankelijkheid van het puberproces
Sommige hersenveranderingen en cognitieve ontwikkelingen vinden onafhankelijk plaats van
het puberproces en gaan zelfs door lang nadat de puberteit al is geëindigd.
56 Op welke 7 domeinen vindt primaire puberteitspecifieke rijping plaats?
Interesse in romantische relaties
Interesse in seks
Emotionele intensiteit
Veranderingen in slaap‐waakritme
Eetlust
Risico voor affectieve stoornissen bij meisjes
Toename in het nemen van risico’s, het zoeken van sensatie en nieuwe ervaringen willen
opdoen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sport_fysio. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.90. You're not tied to anything after your purchase.