ORGAANANATOMIE
Methoden en technieken in de cel- en weefselleer
1Inleiding
1.1Van cel tot weefsel
De basis functionele eenheid van weefsel is de cel. Cellen verschillen in grootte, vorm en
samenstelling. De structuur van de cel weerspiegelt haar functie. Vanuit de te verwachten
functie van een weefsel kan je dus ook de structuur van de cel afleiden: vorm volgt functie.
Om deze functie te kunnen uitvoeren worden individuele cellen georganiseerd in weefsels
die op hun beurt gecombineerd worden tot een functioneel orgaan. Organen worden dan op
hun beurt gecombineerd in orgaansystemen om uiteindelijk een functioneel, autonoom
organisme te vormen.
De studie van de structuur van weefsels en cellen in hun normale omgeving van het weefsel
wordt histologie genoemd en is enkel microscopisch waarneembaar. De studie van de
organen en structuren die met het blote oog of macroscisch zichtbaar zijn behoren tot het
veld van de anatomie.
Op het einde van de 17e eeuw, heeft Robert Hook voor het eerst cellen beschreven. Het ging
hier om een stukje weefsel van de kurk plant, waarvoor hij de "lege ruimtes" beschreef als
de cellen of kamers van monniken. In dit weefsel waren de cellen uiteraard dood, maar dit
heeft wel voor het nodig inzicht gezorgd om dit verder uit te zoeken.
,1.2Verschillende microscopische technieken
Een microscoop is een instrument voor het bestuderen van objecten, die te klein zijn om
goed met het blote oog te kunnen worden gezien.
De lichtmicroscoop maakt voor de vergrootte afbeelding gebruik van zichtbaar licht. De
objecten worden bekeken ofwel met licht dat op het object zelf valt en weerkaatst wordt
(met een stereomicroscoop) ofwel met doorvallend licht (met een "gewone" microscoop
met een of twee oculairen en een objectief). De oculairen en objectieven zijn verwisselbaar
voor andere vergrotingen.
Elektronenmicroscopie is een techniek die gebruikmaakt van een bundel elektronen om het
oppervlak of de inhoud van objecten af te beelden. Doordat versnelde elektronen een veel
kleinere golflengte hebben dan fotonen kan de resolutie van een elektronenmicroscoop veel
hoger zijn. Er zijn 2 soorten electronenmicroscopie die veel gebruikt worden: transmissie
electronenmicroscopie en raster/scanning electronenmicroscopie.
, 1.3 De resolutie van microscopie
De structuur van de cel en de weefsels en eventuele afwijkingen hierin kunnen
macroscopisch (met het blote oog) en microscopisch bestudeerd worden. Met een
lichtmicroscoop kan je objecten nog afzonderlijk herkennen tot een grootte van ± 0.2 μm
(micrometer). De kleinste afstand tussen 2 elementen waarbij ze nog als afzonderlijke
elementen kunnen worden geobserveerd noemt men de resolutie. Voor
elektronenmicroscopen kan deze gaan tot 0.1 nm (nanometer). Met een
elektronenmicroscoop neemt men de ultrastructuur waar van cellen.
Resolutie en golflengte
Resolutie = de mogelijkheid van een optisch systeem om 2 nabijgelegen objecten nog
afzonderlijk weer te geven.
0.61 λ
R=
NA
λ = golflengte van het ingestraalde licht
NA = numerieke apertuur (AN) = een dimensieloos getal dat aangeeft hoeveel licht een lens
kan opvangen (maw onder welke uiterste hoeken licht opgevangen of uitgestraald kan
worden door deze lens). Deze waarde vind je terug op elke lens in een microscoop en
bepaalt in grote mate de resolutie van de lens. De kracht van een lens ligt dus niet alleen in
de vergroting (magnificatie) van een beeld, maar ook in de kracht om elementen van elkaar
te onderscheiden (resolutie).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studyKUL. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.