Microbiologie en hygiëne: afweer en verdediging van de mens
Wat is afweer
Bescherming van lichaam tegen lichaamsvreemde bestanddelen. Hiervoor is een
complex afweersysteem voor nodig → het doel is om vreemde zaken te elimineren
Functies afweersysteem
- Kent onderscheid tussen eigen en niet-eigen cellen
- Verdedigt grote oppervlakken
- Herkent en bestrijdt pathogenen, zowel in- als uitwendig
- Beschikt over geschikte eliminatiereactie
- Bevat niet specifieke weerstand (= alles lichaamsvreemd) en specifieke weerstand:
pathogenen moeten eerst door barrières en daarna wacht hen een verdediging
3 verschillende verdedigingslinies
- Niet-specifieke of aangeboren afweer (linie 1 en 2)
- Specifieke of verworven afweer (linie 3)
Verkrijgen van infectie hangt af van
- Het ziekteverwekkende vermogen → bv omzeilen van verdedigingssysteem
- Het aantal
- Verzwakt immuunsysteem
DE NIET-SPECIFIEKE (AANGEBOREN) AFWEER
Linie 1
Natuurlijke verdediging van epitheel ter hoogte van huid en slijmvliezen en zijn vooral
natuurlijke mechanische en biologische barrières
Linie 2
Inwendige algemene natuurlijke afweer of ontstekingsreactie ( in/onder epitheel)
Verduidelijking → noot
Mechanische barrière
Barrière om binnendringen te voorkomen zoals huid/weefsel
Bacteriologische barrière
Aanmaak van chemische stoffen (lichaam zelf) voor verdediging tegen indringen
Chemische barrière
Wijzigen van milieu door chemische stoffen (door lichaam zelf aangemaakt)
Verschillende soorten barrières
Mechanische barrière
Huid is perfecte barrière indien intact. Dit door combinatie van epitheelcellen met aan
buitenzijde hoornlaag.
De slijmvliezen (binnenbekleding bv darm en luchtweg) bestaan uit 1 enkele cellaag. Is sneller
doordringbaar omdat het dunner is = minder sterke barrière. Ingeademde deeltjes komen
terecht in slijm (mucus) en worden zo ingeslikt, opgehoest of door trilhaar-beweging naar
buiten gebracht
Grote toegangspoorten zijn beter beschermd (mond, anus, vagina, urinebuis, neus, ogen)
, Microbiologie en hygiëne: afweer en verdediging van de mens
Extra’s bij mechanische barrière
- Desquamatie = regelmatig loslaten van cellen
- Hoesten en niezen
- Peristaltieke beweging in darm en luchtweg
- Schoonspoelend effect → traanvocht, speeksel, vaak urineren
- Antimicrobiële stoffen (aanwezig bij sommige lichaamsvochten) → lysozym in
speeksel en traanvocht
- Secreteren van antistoffen door slijmvliezen darm en ademhalingswegen
- Hoge zuurtegraad → vagina, maag en darm
Biologische barrière (= commensale flora)
Omvat bacteriologische en chemische barrière. Bestaat uit grote groep verschillende
micro-organismen in bepaalde regio’s en zijn (vaak) onschadelijk.
De normale commensale flora: ontstaan en lokalisatie van commensale flora
Ontstaan bij geboorte wanneer baby door baringskanaal gaan en in contact komt met
omgeving. Wordt commensaal genoemd omdat lichaam ideaal is voor bacterie en schaadt
mens niet.
3 regio’s in gezond lichaam voor aanwezigheid/concentratie van commensale flora
Lichaamsdelen met weinig bacteriën: gezonde maag, bovenste deel dunne darm, lagere
luchtwegen, blaas, uterus
Zeer veel commensalen
Overvloedig veel bacteriën: slijmvliezen van neus- keel- oorregio, laatste deel ileum,
dikke darm, externe genitaliën, ingangspoort urethra en vagina/penis. Alsook vochtige
lichaamsdelen
Samenstelling van commensalen flora
- Sommige hebben voorkeur naar plek
- Samenstelling is vaak gelijk en stabiel (gezonde personen), er zijn weinig
veranderingen. Deze wijzigt enkel bij bv inname van antibiotica
- Er zijn 3 factoren die invloed kunnen hebben op darmflora en die de samenstelling
kunnen veranderen
3 factoren die darmflora kunnen wijzigen
Dieet
Sommige diëten hebben een verschillende hoeveelheid van bepaalde stoffen. Melk =
meer vezels = gezondheidsbevorderend. Dieet rijk aan vet en vlees kan darmkanker
beïnvloeden
Leeftijd
Baby: darmflora bevat fermenterende bacteriën
Ouderen: wijziging door gevolg verminderde maagzuursecretie en darmmotiliteit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller shalinaverdijck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.