Summary
Korte samenvatting van Rechtsfilosofie B!
- Course
- Institution
Dit is alles wat je moet weten voor je tentamen, in het kort en duidelijk uitgelegd! Succes met studeren
[Show more]
1 review
By: simoneluirink • 2 year ago
Seller
Follow
astrdpd
Reviews received
Content preview
Samenvatting rechtsfilosofie BWeek 1
Twee vragen centraal in de cursus:
1. In welke zin is de EU een gemeenschap?
2. In welke zin is de EU ‘Europees’?
1. In welke zin een gemeenschap?
In advies RvS 12 september 2007 werd gevraagd in hoeverre het Verdrag van Lissabon een
grondwet was. Door mislukking van eerder verdrag werd duidelijk dat Nederland zich niet
wilde binden aan een verdrag als lidstaat en zich dus niet als onderdeel van een politieke
gemeenschap zag.
De RvS zegt dat de EU een democratische rechtsorde is, maar geen democratische staat.
Maar: hoe kan het dan een autonome rechtsorde zijn met een constitutie?
Het advies RvS illustreert praktisch probleem van duiden EU als gemeenschap.
Teleologische interpretatie
Het Hof vat de constitutionalisering van het gemeenschapsrecht teleologisch op.
- Dit betekent dat het Hof kijkt naar welke middelen nodig zijn om de doeleinden te
bereiken
- Wie a zegt moet b zeggen
- Uitgangspunt van deze teleologische interpretatie:
o Van Gend & Loos: Gelet op het feit dat EEG-verdrag meer is dan een
internationaal verdrag nu ook individuele rechten ontlenen aan het verdrag is
het een autonome rechtsorde. (Nieuwe rechtsorde)
o Costa vs. ENEL: hierin wordt teleologische interpretatie verder uitgewerkt.
Door autonome karakter EU kan het niet opzij worden gezet door nationaal
recht. (Eigen rechtsorde)
Conclusie: teleologische interpretatie van het Hof waardoor een rechtsorde op gelijke wijze
wordt uitgelegd en toegepast in alle lidstaten is een middel tot het bereiken van de
doelstellingen van deze gemeenschap.
Dus: wil je een gemeenschappelijke markt? Dan heb je rechtstreekse werking en voorrang
nodig.
Vervolgens: in advies 1/91 zegt het Hof dat de relatie tussen het gemeenschapsrecht en de
nationale rechtsordes, dankzij rechtstreekse werking en voorrang, vergelijkbaar is met de
relatie tussen de bondstaat en deelstaten in een federale staat.
Dus: doordat wij rechtstreekse werking en voorrang hebben aanvaard is de EU zoiets als een
federale rechtsorde.
- Zie in dit verband Les Verts:
Op grond van bovenstaande teleologische interpretatie noemt het Hof het EG-
Verdrag het ‘constitutionele handvest’ en is de EU-rechter een constitutionele
rechter van een federatie, waarbij het qua legaliteit van rechtsvorming zowel
verticale (EG en lidstaten) als horizontale bevoegdheidsverdeling (EU en
instellingen) heeft. (Hetzelfde als in Duitsland en VS)
,Les Verts raakt daarmee de kern van de problematiek, namelijk: is het EG-verdrag aan te
merken als een constitutioneel handvest?
Immers een voorwaarde van constitutie is dat het wordt gedragen door het volk. ‘We the
people’
o Op basis van welk volk herleidt het Hof haar legitimiteit?
o De legitimiteit ontbreekt dus, hier wordt dan ook over gezwegen in Les Verts.
o De vraag over legitimiteit kan dan weer teruggebracht worden naar de vraag:
‘kunnen we spreken van 1 Europees volk’? (Want: zonder 1 Europees volk
geen legitieme constitutie)
1. In welke zin is de EU ‘Europees’?
Heeft te maken met de moeilijke grenzen van Europa. Afgegrensd geheel maar geen
geografische buitengrenzen.
Romano Prodi’s probleem: ‘Waar eindigt Europa’? Proces van uitbreiding moet ophouden,
maar trekken van grenzen is door en door een politiek proces waarin een mate van willekeur
kleeft.
Als democratie volkssoevereiniteit is, wie maakt dan onderdeel uit van een Europees volk en
wie niet?
, Week 2
In het Maastricht-arrest geeft het BVerfG haar visie over de verenigbaarheid van het Verdrag
met de Duitse Grondwet. Argumenten kunnen op 3 manieren worden gegroepeerd:
1. De autonomie van het gemeenschapsrecht
2. Het democratieprincipe
3. Representatie volgens het BVerfG
1. De autonomie van het gemeenschapsrecht
Volgens het BVerfG is de EU geen bondstaat, nu het geen politieke gemeenschap is. Volgens
het BverfG is de EU een statenverbond. (Dus: keuze statenverbond vs. Bondstaat)
Volgende redenering ligt hieraan ten grondslag:
o Het betreft een deelname van Duitsland aan een organisatie, niet het
behoren tot een staat
o De volkenrechtelijke binding kan grondrechtenbescherming tegen het Duitse
staatsgezag niet verminderen of beperken
o Duitsland is een van de heren van het verdrag
BVerfG ontkent dus dat het Europese gemeenschap een autonome rechtsorde is nu
het een statenverbond is.
Als gevolg hiervan worden een aantal conclusies getrokken -->
Implicaties van de kwalificatie van de EU als statenverbond:
- Lidstaten als heren van het verdrag, lidstaten blijven dus de bazen;
- Geen overdracht van bevoegdheden maar delegatie
- Deze delegatie is herroepelijk nu het lidmaatschap opgezegd kan worden;
- Eigen rechtsmatigheidscontrole wanneer het gemeenschapsrecht de constitutionele
integriteit in gevaar zou brengen;
- Verbindendheid van het gemeenschapsrecht, deze is slechts bindend wanneer het
geratificeerd wordt.
- Impact op prejudiciële beslissingen: verzoek wordt niet gehonoreerd als er een risico
is dat de grondwet aangetast wordt. --> dit is gevaarlijk!
2. Het democratieprincipe
Aan het voorgaande standpunt ligt het volgende argument ten grondslag:
Er kan slechts sprake zijn van een autonome rechtsorde wanneer de rechtsorde gedragen
wordt door een voorafgaande politieke eenheid.
- In de democratie is dit het volk.
- Het volk is de pouvoir constituant (constituerende macht die een rechtsorde in het
leven roept, en is daarmee de hoogste macht
o Pas daarna trias politica aan de orde (pouvoir constituée) Trias politica
ontleent dus hun macht aan de constitutie en daarmee aan het volk
o Dus: er moet eerst een volk zijn voordat er een constitutie is
Conclusie: democratie als principe van volkssoevereiniteit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller astrdpd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50990 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now