Essay
Gezondheidsbevordering IT3 Roken (CIJFER 8,8) !!
- Course
- Institution
Verslag gezondheidsbevordering IT3 over roken i.v.m COPD.
[Show more]
Seller
Follow
louiserebergen793
Content preview
1,Inhoud
Opdracht 1..............................................................................................................................................3
1.1 Omschrijving gezondheidsgedrag & gezondheidsprobleem.............................................................3
1.2 Dataverzameling; opzet van het interview en topiclist.....................................................................4
1.3 Data-analyse coderen.......................................................................................................................5
1.4 Resultaten (Theory of Planned Behavior & objectiviteit)..................................................................5
Opdracht 2..............................................................................................................................................7
2.1 Gezondheidsprobleem.....................................................................................................................7
2.2. Gedragsanalyse..............................................................................................................................11
2.3. Resultatentabel.............................................................................................................................13
2.4. Gedragsdoelen...............................................................................................................................14
2.5 Shared-Decision Making (SDM)......................................................................................................15
Opdracht 3............................................................................................................................................16
3.1 Interventie bij gedragsdoel 1..........................................................................................................16
3.2 Interventie bij gedragsdoel 2..........................................................................................................16
3.3 Interventie bij gedragsdoel 3..........................................................................................................18
3.4 Methode en theorie.......................................................................................................................19
Opdracht 4............................................................................................................................................22
Tabel 5 De fases van gedragsverandering (bron: Roke & Pijpen, 2020 p. 355-361 motiverende
gespreksvoering)..................................................................................................................................22
Opdracht 5............................................................................................................................................25
5.1 Gezondheidsbevorderaar...............................................................................................................25
5.2 Ethische afweging...........................................................................................................................25
Literatuurlijst........................................................................................................................................26
Bijlage 1 Topiclijst.................................................................................................................................31
Bijlage 2 Uitgeschreven Interview........................................................................................................33
Bijlage 3 Data-analyse...........................................................................................................................39
2
,Opdracht 1
1.1 Omschrijving gezondheidsgedrag & gezondheidsprobleem
Ten gevolge van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) privacywetgeving, zal in dit
verslag gebruik worden gemaakt van fictieve gegevens om de privacy van de geïnterviewde te
waarborgen. De geïnterviewde zal worden aangeduid met de fictieve naam ‘Luc’.
Luc is een jongen van 18 jaar en is woonachtig in Houten. Ongeveer een jaar geleden is hij voor de
gezelligheid met vrienden op vakantie begonnen met roken. Doordeweeks rookt hij gemiddeld 20
sigaretten per dag, maar met een drankje op loopt dit vaak op tot 30 sigaretten per dag. Luc houdt
wel van een feestje en juist daarom is het Luc nog niet gelukt om minder te gaan roken. Luc houdt
zich wel bezig met zijn gezondheid, zo voetbalt hij twee keer per week en probeert hij op zijn voeding
te letten. Luc is zich bewust van de effecten van roken op zijn gezondheid, zo merkt hij dat zijn
conditie achteruit is gegaan. Dit vindt hij erg confronterend en is voor hem ook een belangrijke
reden, afgezien van het vele geld dat hij eraan kwijt is, om te willen stoppen met roken.
Effecten van roken
Door te roken loop je verschillende risico’s zowel op de korte op als op de lange termijn. In
Nederland overlijden jaarlijks ruim 19.000 mensen aan een ziekte die door roken is veroorzaakt. In
2021 rookte in Nederland 20,6% van de volwassenen (18 jaar en ouder), dit zijn ongeveer 2,9 miljoen
volwassenen. Gelukkig neemt het aantal rokers wel af, in 2014 rookte maar liefst nog 25,7% van de
volwassenen (Kerncijfers-roken-2021, 2022). De risico’s worden groter naarmate je meer en langer
rookt. Een risico op de korte termijn is bijvoorbeeld verslechtering van de conditie. Bekende risico’s
op de lange termijn zijn hart- en vaatziekten en een grotere kans op verschillende soorten kanker
(Michalik, 2020). De volgende sterftepercentages kunnen worden toegeschreven aan roken:
strottenhoofd (84%), longen (83%), COPD (77%), mondholte (56%), slokdarm (50%), blaas (27%), nier
(17%), alvleesklier (15%) en hart- en vaatziekten (14%) (Gevolgen van roken, z.d.). Mensen die roken
hebben ook meer kans op complicaties bij een operatie dit komt doordat een wond door een slechte
doorbloeding minder snel geneest. Om deze reden wordt vaak aangeraden om een aantal weken
voor en na de operatie niet te roken (Michalik, 2020).
Waarom is roken zo verslavend?
In tabak zit de stof nicotine, een middel dat zowel lichamelijk als geestelijk zeer verslavend werkt. Er
zitten circa 70 kankerverwekkende stoffen in tabaksrook en -producten (Kerncijfers-roken-2021,
2022). Omdat je went aan nicotine ga je steeds meer roken om hetzelfde effect te krijgen. Hierdoor
raak je al snel verslaafd aan roken en heb je een nicotineverslaving. In maart 2018 heeft de
Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) op basis van een onderzoek uit 2015 voorgesteld
om de hoeveelheid nicotine in tabaksproducten aanzienlijk te verminderen (Carr, 2018). Een
vermindering van nicotine in sigaretten zou de afhankelijkheid en het aantal gerookte sigaretten
verlagen (Donny et al., 2015). De nicotine verandert de structuur van onze hersenen. Extra
receptoren (eiwitten) worden aangemaakt zodat er meer nicotine kan worden opgenomen. Hierdoor
heeft het lichaam steeds meer nicotine nodig om dezelfde kick te krijgen. Dagelijkse rokers hebben
hierdoor de behoefte om vaak en verdeeld over de dag te roken, zodat de nicotinespiegel in hun
bloed op pijl blijft (De verslavende stof ‘nicotine’ | Gezond Leven, z.d.).
3
, Effecten van stoppen met roken
Stoppen met roken is gezien de verslavende werking van nicotine niet makkelijk, maar als het lukt is
het verschil al na één dag merkbaar. Binnen 24 uur daalt de bloeddruk en kans op een hartinfarct. Na
twee dagen is alle nicotine uit het lichaam en gaat ruiken en proeven al beter en na drie dagen is
ademhalen makkelijker en is het energieniveau verbeterd. Na vijf jaar stoppen met roken is de kans
op mondholte- of slokdarmkanker gehalveerd en na 10 tot 15 jaar is de kans op longkanker met 50%
gedaald. Na 15 jaar blijft de kans op longkanker dalen en is het risico op hart- en vaatziekten gelijk
aan dat van een niet-roker. Stoppen met roken gaat wel gepaard met bijwerkingen doordat het
lichaam eraan moet wennen. De meest voorkomende bijwerkingen zijn: slapeloosheid, hoofdpijn,
zweten en trillen, paniekaanvallen, irritatie, somberheid, meer eetlust en obstipatie. De eerste 24-48
uur zijn de bijwerkingen het sterkst, na twee weken nemen ze langzaam af. Overige voordelen van
het stoppen met roken zijn, naast een betere gezondheid, niet meer naar rook ruiken, veel geld
besparen (3.000 Euro per jaar, bij één pakje per dag) en andere mensen hebben geen last meer van
de rook (Stoppen met roken: effecten en bijwerkingen, z.d.).
1.2 Dataverzameling; opzet van het interview en topiclist
Dit verslag is tot stand gekomen door middel van een kwalitatief onderzoek. Kwalitatieve data
worden niet aangegeven in grafieken of tabellen zoals bij kwantitatieve data, maar in woorden. Dit
onderzoek bestaat uit een interview met vragen die zo zijn opgesteld om achterliggende gedachtes,
meningen en ervaringen beter te begrijpen. Doel van het onderzoek is erachter komen waarom Luc is
begonnen met roken en waarom het hem nog niet is gelukt om te stoppen met roken. Hierbij is het
belangrijk om te onderzoeken wat de attitude en motivatie van Luc en mogelijke belemmeringen
voor Luc zijn. Ook wordt onderzocht wat voor Luc de voor- en nadelen zijn van roken. Deze data
worden verzameld door middel van een semigestructureerd interview, dit is een één op één gesprek
waarbij een algemeen interviewschema wordt gebruikt met vooropgestelde open vragen. Hier mag
wel vanaf geweken worden wanneer de geïnterviewde iets interessants zegt waarop je kunt
doorvragen. Hiermee krijg je vaak meer gedetailleerde informatie, wat dan ook het doel is
(Dingemanse, 2021a). Het interview zal dus één op één plaatsvinden, en Luc krijgt van tevoren al een
uitleg over het interview en waar het onderzoek over gaat.
Het interview
Het interview is semigestructureerd en was bij Luc thuis. Deze locatie is gekozen zodat Luc zich
tijdens het interview zoveel mogelijk op zijn gemak zou voelen. Het interview duurde ongeveer 20
minuten. Het interview is opgenomen op een mobiele telefoon waarna het getranscribeerd en
geanalyseerd is. In verband met de wet op de privacy zijn voor dit interview de regels van de
Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) toegepast, deze regels zijn voorafgaand aan het
interview met Luc besproken en door hem akkoord bevonden. Luc heeft verklaard geen cognitieve of
psychiatrische stoornis te hebben en is meerderjarig. Het uitgewerkte interview is als bijlage 2
toegevoegd.
Topiclist
Voorafgaand aan het interview is een topiclist gemaakt. Een topiclist is een lijst waar alle
onderwerpen en sub-onderwerpen worden benoemd zodat alle onderwerpen tijdens het interview
aan bod komen. Op deze wijze kan de informatie worden verzameld die nodig is om de
onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden (Merkus, 2021). De topiclist die voor het interview met
Luc is gebruikt is gebaseerd op het TPB-model (Theory of Planned Behavior model…z.d). Het TPB-
model (zie figuur 1) is ontworpen om menselijk gedrag in specifieke situaties te voorspellen en te
verklaren. De intentie wordt bepaald door drie elementen: attitude, subjectieve norm en
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller louiserebergen793. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.13. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now