College 1; Beeldvorming Middeleeuwen............................................................................................4
Beeldvorming middeleeuwen......................................................................................................... 4
De overgang van de Oudheid naar de Middeleeuwen...................................................................4
Verandering en Continuïteit........................................................................................................... 5
Verwerkingsvragen........................................................................................................................ 5
Begrippen....................................................................................................................................... 6
College 4; Verspreiding Christendom............................................................................................... 12
Kerkelijke hiërarchie..................................................................................................................... 12
Twee soorten geestelijkheid......................................................................................................... 12
Verspreiding van het Christendom............................................................................................... 12
Kroning van Karel de Grote door de Paus (800)..........................................................................13
Verwerkingsvragen...................................................................................................................... 13
College 5; Uiteenvallen Frankische rijk, Noormannen & Verdrag van Verdun..............................14
Val Frankische Rijk...................................................................................................................... 14
Verdrag van Verdun..................................................................................................................... 14
Noormannen................................................................................................................................ 15
Gevolgen van invallen Vikingen................................................................................................... 15
Vikingsamenleving....................................................................................................................... 16
Verwerkingsvragen...................................................................................................................... 18
College 6; Ontstaan en verspreiding Islam......................................................................................19
Ontstaan Islam............................................................................................................................. 19
Verspreiding Islam....................................................................................................................... 19
Arabische veroveringen............................................................................................................... 20
Zuid-Spanje.................................................................................................................................. 20
Verwerkingsvragen...................................................................................................................... 20
College 7; Politieke situatie: 843-1230 in Engeland, Frankrijk en het heilige roomse rijk............21
Na dood van Lotharius (855)........................................................................................................ 21
Macht van de keurvorsten............................................................................................................ 21
Heilige Roomse Rijk..................................................................................................................... 21
Frankrijk....................................................................................................................................... 22
, Engeland; part 1 Normandiërs.................................................................................................... 22
Engeland; Part 2 Anjou/Plantagenet........................................................................................... 23
Verwerkingsvragen...................................................................................................................... 24
College 8; Ontstaan steden en handel.............................................................................................. 25
Rond het jaar 1000....................................................................................................................... 25
Surplus in de landbouw................................................................................................................ 25
De stad ontstaat opnieuw............................................................................................................. 26
Handel en geldeconomie............................................................................................................. 26
Ambachtswezen en Hanze........................................................................................................... 27
Verwerkingsvragen...................................................................................................................... 27
College 9; Gregoriaanse hervormingsbeweging & investituurstrijd..............................................28
Kerk en staat; terugblik................................................................................................................ 28
Ottoonse stelsel........................................................................................................................... 28
Gregoriaanse hervormingsbeweging........................................................................................... 29
Conflict tussen de wereldlijke en geestelijke macht.....................................................................30
Verwerkingsvragen...................................................................................................................... 32
College 10; Kruistochten, ketterij & inquisitie..................................................................................33
Kruistochten, ketterij en inquisitie................................................................................................. 33
De kruistochten............................................................................................................................ 34
Ketters.......................................................................................................................................... 35
Verwerkingsvragen...................................................................................................................... 36
College 11; Stedelijke burgerij & stadsrechten................................................................................37
Stedelijke burgerij......................................................................................................................... 37
Stadsrechten................................................................................................................................ 37
Normen en waarden..................................................................................................................... 38
Middeleeuwse straffen................................................................................................................. 39
Verwerkingsvragen...................................................................................................................... 39
College 12; Zwarte dood & Westers Schisma..................................................................................40
Het Westers Schisma................................................................................................................... 40
Zwarte dood................................................................................................................................. 40
College 13; Centralisatie en staatsvorming......................................................................................43
Ontwikkeling van Bourgondië....................................................................................................... 43
De vorst wil de macht terug…...................................................................................................... 43
De honderdjarige oorlog in het kort.............................................................................................. 45
Engeland & Frankrijk.................................................................................................................... 45
De Honderdjarige oorlog.............................................................................................................. 45
Overgangsjaartallen middeleeuwen vroegmoderne tijd..............................................................47
3
,College 1; Beeldvorming Middeleeuwen
Beeldvorming middeleeuwen
Middeleeuwen
Belangrijke is ervoor en erna; dit is de opvulling
Middeleeuws
Onontwikkeld en terugloop
Dark ages
Alleen maar oorlogen, ziektes en wreedheid
Net als alle andere eeuwen; oorlogen, invasies, religieuze conflicten en eerste grote
plaag (de Pest), maar ook veel uitvindingen.
Waar komt dit beeld vandaan?
Films, series en boeken.
1500-1800 1800-1900
Periode van Humanisme en verlichting Industrialisatie en
Romantiek (stroming)
Beeld van de Negatief, duistere en Positief, periode van
middeleeuwen donkere periode menselijkheid en
verbondenheid
Reden Periode die afbreuk doet Vlucht uit een periode van
aan klassieke oudheid en individualisme en slechte
humanisme omstandigheden
Voorbeelden Erasmus; verafschuwde de Karl Marx; gilde
geleerdheid voorafspiegeling van de
solidariteit in de
arbeidersklasse.
De overgang van de Oudheid naar de Middeleeuwen
Waarom het jaar 500?
Volksverhuizingen in Europa
Laatste Romeinse keizer (476)
Edict van Milaan (313)
Constantijn grijpt de macht in Rome na felle strijd
Voor strijd had hij een visioen van het kruisteken
313; edict van Milaan; erkenning van Christendom
Christendom staatsgodsdienst (391)
Het Christendom werd met keizer Theodosius I in 391 staatsgodsdienst.
Christendom is het enige geloof wat is toegestaan
Kerk werd naast de keizer grootgrondbezitter
Zondag werd rustdag en geestelijken hoefden geen belasting te betalen en
waren vrij van dienstplicht.
4
, De splitsing van het Romeinse Rijk (395)
Splitsing van het Romeinse rijk na dood van Theodosius I
Er kwam een splitsing tussen het West-Romeinse rijk met Rome en het Oost-
Romeinse rijk met Constantinopel
Einde West-Romeinse Rijk (476)
Laatste Romeinse keizer, wordt afgezet door Odoaker
West-Romeinse Rijk bestaat niet meer
Volksverhuizingen
Attila de Hun (de Hunnen)
o Keizer Valentinian III sluit een verbond met Visigoten
o Hunnen verliezen macht (Attila overlijdt)
o Soldaten sluiten zich aan bij Romeinen
o Opstand en Germaan Odoaker grijpt de macht
Val West-Romeinse Rijk (476)
Waarom viel het West-Romeinse Rijk?
Vegetius (eigen tijd); germanisering
Edward Gibbon (18e eeuw); verlies burgerlijke deugd en Christendom
Huidige visie; verplaatsing verschillende volkeren.
Verandering en Continuïteit
Verandering Continuïteit
Klimatologische verslechteringen en Boeren afhankelijk van grondbezitter.
verslechtering landbouw.
Bevolkingsvermindering Boeren zelfvoorzienend vaak (in eind
keizertijd)
Pestepidemieën Slavernij en slavenhandel
Nieuwe landbouwtechnieken Christendom belangrijke godsdienst
Meer mensen bewerkten het land
Levendige regionale handel
Verwerkingsvragen
1) Geef een omschrijving van het begrip foederati.
2) McKay noemt twee redenen waarom de Romeinse legerleiders Barbaarse
stammen moest werven voor het leger. Geef deze twee redenen.
3) Geef de drie redenen waarom barbaarse volkeren volgens McKay migreerden
naar het westen.
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller drewardon. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.58. You're not tied to anything after your purchase.