Dit is een samenvatting van het vak sociale wetgeving (ook wel sociaal recht genoemd) gedoceerd aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) door Professor Rauws. Het boek gebruikt voor dit vak heet "Synopsis van het belgische arbeidsrecht" van Patrick Humblet en Marc Rigaux. Deze samenvatting is een sa...
Sociale wetgeving
Tekst I: Inleiding sociaal recht
1. De noties sociaal recht
Wat is sociaal recht:
Vooral publiek recht met private componenten:
Publiek (relatie tss overheden of overheid en burgers) vb. arbeidsovereenkomstenrecht
Privaat recht (verhoudingen tss natuurlijke en/of rechtspersonen) vb. sociale bijstand
Vb. Arbeidsongevallenverzekering: WG moet deze sluiten -> controle = publiek
Verzekeringsmaatschappij = privaat
verzamelnaam die post factum werd verleend aan het geheel van legislatieve ingrepen dat
tegemoet kwam aan de concrete maatschappelijke knelpunten die zich aan het einde van de 19e
eeuw manifesteerden en de geschiedenis in gingen als de “sociale kwestie”
geheel van rechtsregels dat de sociale grondrechten in de Belgische rechtsorde concretiseert
en gericht is op de organisatie van de juridische bescherming ten behoeve van het economische
kwetsbare individu
gekenmerkt door fragmentaire ontwikkeling die de sociaaleconomische evoluties in de
samenleving volgt
onderdeel van nijverheidsrecht
eenheid van normen in deze arbeidstak beogen een juridische bescherming te organiseren
voor het economisch kwetsbare individu - - > individueel of collectief
sociaal recht = arbeidsrecht + sociale zekerheidsrecht
Arbeidsrecht = geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de individuele en
collectieve verhoudingen tussen privé-werkgevers en die werknemers die hun arbeid in
ondergeschikt verband presenteren.
Arbeid = nuttige inspanning die uitmaken economisch ruilverkeer/productie
proces (niet vrijwilligerswerk)
-> verschil arbeider en bediende: vb. in jaarlijkse vakantie, vakbonden, paritaire
comités, …
Zelfstandige arbeid economische recht
Ambtenaar ambtenarenrecht
- Collectief arbeidsrecht rechtsnormen ivm collectieve verhoudingen tussen de
georganiseerde werknemerscollectiviteit en één of meer werkgevers
Vb. stakingsrecht (wanneer WG staken = lock-out)
- Individueel arbeidsrecht rechtsregels ivm individuele arbeidsrelatie
vb. arbeidsovereenkomstrecht
Vb. cao: zowel collectief (overlegorgaan) als individueel (minimumloon)
- Arbeidsreglementering: normen die van overheidswege wordt uitgevaardigd ter
bescherming van de WN op het vlak van arbeidsregeling, loon, arbeidsveiligheid, …
1
, - Sociaal handhavingsrecht: organisatie van het toezicht, de publiekrechtelijke
afdwingbaarheid en de sanctionering van het materieel arbeidsrecht
- 3 luiken:
o Civiele rechtelijke handhaving
-> arbeidsrechtbank (arbeidshof bij hoger beroep)
o Strafrechtelijke handhaving
-> correctionele rechtbank (openbaar ministerie)
o Sociale inspectie
-> soort van politie van sociaal recht: pv’s opmaken bij overtredeingen
-> administratieve boete (Ministerie van arbeid: FOD)
Sociale zekerheid = geheel van rechtsregels tot toekenning van sociale
zekerheidsprestaties aan de sociaal verzekerden ter vrijwaring van hun
bestaanszekerheid
Sociale bijstand: voor diegene die net buiten de sociale zekerheid vallen
(Bismarkmodel)
vb. zwangere alleenwonende studente: gewaarborgde bijstand -> OCMW
vb. werkloze … : leefloon -> OCMW
vb. asielzoekers -> bijstaan van opvangcentra voor vluchtelingen (natura)
≠ sociale zekerheidsbijdragen
= belastinggeld
Geen bijstand als men andere inkomsten heeft (vb uit aandelen)
o Uitkeringen OCMW 2soorten: leefloon + OCMW steun
(leefloon voor Belgen en bevoorrechte vreemden)
o Kinderbijslag
o Inkomensgarantie voor ouderen (voor diegene die nooit
heeft gewerkt)
- Financiering sociale zekerheid:
o Berekend op beroepsicoon
o Bron uit belastinggeld = parafiscaliteit : geïnd door rijksdienst voor sociale
zekerheid
- Uitkering sociale zekerheid: verschil in risico
o Uitgaven milderen voor sociaal risico vb. kindergeld
o Vervangingsinkomen:
Vb. werkloosheidsrisico
Ouderdomspensioen
werkloosheidsuitkering
vb. arbeidsongeschiktheidsrisico
Bron in houder van ziekteverzekering: ziektekost + arbeids-
ongeschiktheidsuitkering
Bron van professionele oorsprong (arbeidsongeval): arbeids-
ongevallenverzekering
Bron door beroepsziekte: fonds voor beroepsziekten
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lodhaese. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.77. You're not tied to anything after your purchase.
