Samenvatting MKA H 1 t/m 6, 10, 11, 13, 14 en 17

MKA Stegenga
H3.4 ontsteking + 3.5 overgevoeligheidsreactie

Ontsteking: afweerreactie op bacteriele, chemische of fysische prikkel.
Doel: uitschakelen oorzaak en voorkomen verspreiding.
Herstelproces en regeneratie horen niet bij ontstekingsreactie.
infectie: ontstekingsreactie agv MO

Acute ontsteking
duur: dagen tot weken
kenmerken: vasodilatatie, exsudatie plasma, migratie macrofagen en neutrofiele
leukocyten
Klinische verschijnselen:

 Rubor – roodheid gevolg van vasodilatatie + ↑ doorbloeding
 calor - ↑ temp gevolg van vasodilatatie + ↑ versnelde doorstroom bloed van
dieper gelegen gebieden (heeft hogere temp dan oppervlakkige circulatie)
 tumor – zwelling gevolg ↑ permeabiliteit vaatwand oedeem. Zwelling kan
ook van pus of ontstekingsinfiltraat zijn.
Pus = dun of dikvloeibare brij van vervallen weefsel, ontstekingsexsudaat,
leukocyten en bact
 dolor – pijn door druk van ontsteking op zenuwuiteinden.
Waar expansie beperkt is is pijn 1e symptoom (pulpa tand). Pijn is dan
kloppend en sychroon met polsslag
 functio laesa – functieverlies gevolg van pijn bij beweging of verminderde
beweeglijkheid door stijfheid van weefseldelen  slikklachten + beperkte
mondopening (trismus)

Chroniche ontsteking
duur: maanden tot jaren
kenmerken: proliferatie, infiltratie met macrofagen, plasmacellen en lymfocyten.
Vorming granulomen of fibrosering.
bij chronische ontsteking niet altijd klachten!

Afweer fig 3.10+3.11+3.12
drie systemen: lokaal, humoraal en cellulair afweer

Lokale afweer
in hoofdhalsgebied bestaat dit afweer uit 5 factoren:

1. intacte anatomie
2. normale secretie
3. ongestoorde drainage
4. mucosale immuunsysteem
5. intacte lichaamseigen orale flora

, 1.intacte anatomie + 3.12+tabel 3.1

 epitheliale celbekleding mucosa = fysieke barriere tegen bacterien
Defect?  systemische infectie.
 Plaatsen waar gemakkelijk mechanische beschadiging optreedt (gingiva en
palatum durum) is gekeratiniseerde orale mucosa aanwezig.
 Speeksel beschermt mucosa ook. Als speekseleigenschappen afnemen
neemt bescherming ook af
 intact epitheelcellen niet alleen mechanische barriere, maar ook
immunologisch proces  uitscheiden cytokinen of chemokinen
(aantrekken neutrofiele granulocyten voor fagocytose).
 Epitheel ook productie antimicrobiele eiwitten = bescherming tegen
bacterien

2+3Normale secretie en ongestoorde drainage

 Normale productie, secretie en slikpatroon van speeksel. Anders ontstekingen
 Als speekseleigenschappen afnemen neemt bescherming ook af  meer
pathogene MO
 Speeksel bevat bactericide eiwitten (lysozym, lactoferrine) en
antischimmel eiwitten (histatine)
Lysozym – splitsing peptidoglycaan polymeren van bacteriecelwand  lysis +
dood
lactoferrine – ontnemen ijzer aan bact
histatine – celmembraan van schimmels poreus maken  lysis + dood

4.Mucosale immuunsysteem

 Onder basaalmembraan – lymfocyten en plasmacellen  productie IgA
 Epitheliale cellen  productie secretoire component
 IgA + secretoire component = sIgA (op mucosale opp).
Functie: neutralisatie bacteriele toxinen en virale componenten +
voorkomt hechting bacterien
 sIgA komt ook van speekselklieren
 Bij ontsteking veel sIgG op mucosa  gaat ontsteking tegen

5.Lichaamseigen flora + tabel 3.2

 Voorkomt kolonisatie pathogene MO + versterkt afweer gastheer
 Op slijmvliezen kan aerobe gram neg bacterien koloniseren
 Candida kan ook uitgroeien  schimmel op orale mucosa

Humorale afweer
herkennen lichaamsvreemd materiaal. Is specifieke immuunrespons. Omvat
immuunglobulinen en complementen in lichaamsvloeistof (plasma en
lichaamssecreten)