Samenvatting van de powerpoints, gastlessen en cursus van het vak ouderschap aan de HoGent. Ik heb met deze samenvatting een 13/20 behaald in eerste zit
Ouderschap
1 OUDERSCHAP DOOR DE JAREN HEEN
Uit debatten blijkt
• We kijken eerst en vooral vanuit het kindperspectief: er is veel “kind- theorie”
• Het ouderperspectief kennen we veel minder
• Ouderbegeleiding is een belangrijk deel van onze job. Vroeg of laat word je
ermee geconfronteerd
Er wordt bijna altijd eerst vanuit het kindperspectief gekeken. De kinderen worden
voornamelijk voorop
gesteld, maar er wordt niet genoeg rekening gehouden met de ouders. Er wordt niet
echt gekeken naar de individuele gevoelens van de ouders.
Eigen geschiedenis en ervaring kunnen een grote rol spelen bij je opvoeding. In
verschillende contexten moet ook vanuit het beeld van de ouders gekeken worden.
Er zijn vaak factoren als ouders waar jij geen vat op hebt.
Je kan niet constant dat gedragstherapeutische hanteren, humor gebruiken is ook
aangewezen
Je hele leven verandert:
• Je werk
• Je relaties
o Zowel op liefdesniveau als op vriendschapsniveau
o Met je eigen ouders komt er ook een verandering.
▪ Je bent kind van, maar ook ouder van. → je begint stil te staan
bij een aantal dingen waarbij je voordien niet bij stil stond.
▪ Kinderen geven je een spiegel van hoe je vroeger zelf was. → je
kiest hoe je er mee omgaat
Ouder blijf je altijd. Je kan het niet omkeren. Je kan ook niets meer impulsief doen
Opiniestuk Linde Merckpoel
Er zijn altijd 2 kampen
1) Mensen die geen kinderen kunnen krijgen en offended zijn
2) Ouders die haar gelijk geven en beseffen dat die roze wol niet bestaat
o Het is fijn om te weten dat er erkenning is. Je mag iets vervelend
vinden en eens diep zuchten
Ouders die de vaardigheid niet hebben om ouder te zijn → sommige ouders hebben
geen reflex van zelfreflectie. Wat met de mensen die wij moeten begeleiden, die
deze reflex niet hebben. Wat met hun?
1) Het is belangrijk om de mama voor te bereiden en erkenning te bieden. (beide
ouders)
1
, 2) Je moet altijd eerst voor jezelf kijken → zodat je ook nog in kan staan voor je
kind.
1.1 VISIE OP OUDERSCHAP DOOR DE JAREN HEEN
Triple P (Positive Parenting Program)
Zorg goed voor jezelf = belangrijke verandering t.o.v. vorige periodes: ouders
verdienen ook wat medeleven. Ouders moeten zich zelf ook goed voelen
Hyper- parenting
• Door triple P → helikopterouders geworden = continu in de gaten houden en
willen stimuleren
• Sommige ouders blijven dit zelfs volhouden tot de kinderen gingen werken.
• Sommige ouders overdreven gewoon heel hard.
• Helikopterouders = synoniem voor hyper-parenting
o Hyperparenting wordt ons nu verweten.
1.1.1 Reizend museum voor Ouders en Opvoeders
Opvoedadviezen worden al eeuwen gegeven:
• Vroegmoderne tijd: predikanten verspreidden hun opvattingen over hoe ouders
moesten opvoeden (vooral godsdienstig geïnspireerde opvoedadviezen)
• 19de eeuw: naast opvoedadviezen kwam er ook aandacht voor het belang van
hygiëne en een gezonde leefwijze
• Eind 19de eeuw: onderwijsgevenden gaven advies over hoe ouders hun
kinderen zouden moeten opvoeden
• Vanaf 1900: ervaren moeders gingen een rol spelen als opvoedingsvoorlichters
o Naast aandacht voor lichamelijke gezondheid, kwam er ook aandacht
voor pedagogische aspecten
Maria Sandberg (stammoeder van de Nederlandse oudervoorlichting) concludeerde
tijdens de Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid dat moederschap moest
aangeleerd worden.
• Aanjaagster van tijdschriften, studiedagen en cursussen voor ouders
• Pleitte voor het oprichten van een opleiding voor moeders
o Stelde cursus voor moeders voor en wilde hiervoor moederscholen
oprichten
• Benadrukte de kwaliteit van de persoon van de opvoeder en zocht wegen voor
onderlinge steun van de opvoeders
Dr. J. Gunning vond het niet nodig om moeders onderwijs te geven in goed
ouderschap, volgens hem was het leven zelf de leerschool.
• Wat met de opvoedende rol van de vaders?
Nationaal Reizend Museum voor Ouders en Opvoeders werd door Sandberg en
Gunning opgericht met de intentie om in grotere steden oudercursussen op te zetten.
2
, • Doel van het museum: een verdeling, verdieping en wetenschappelijke
opvatting van de taak van de ouders en opvoeders en daardoor op hoger peil
brengen van de gezinsopvoeding
1.1.2 Ouderschap als crisis
Tot jaren ’70: ouderschap als crisis en zware opdracht
Vanaf jaren ’70: positief ouderschap
83% van ouders een vorm van crisis ervaren wanneer ze ouders werden
• Geen voorbereiding
• Levenslang
• Krijgen van een kind en de bijbehorende verantwoordelijkheid gaat niet
geleidelijk aan, je bent opeens 24u per dag verantwoordelijk en je krijgt hierbij
geen richtlijnen
Onvolmaaktheid van ouders is heel normaal
Authenticiteit belangrijk aspect van ouderschap
Verschillende manier waren goed, niet iedereen moet hetzelfde doen
Vanaf jaren ’70 kijkt men positieve naar ouders
1.1.3 Krampachtig ouderschap
De opvatting dat ouderschap als zwaar werd ervaren bleef bestaan.
In de periode 1945-1970 zagen deskundigen opvoeding als één van de meest
invloedrijke factoren in het functioneren van een samenleving. De eisen die aan ouders
werden gesteld waren dan ook erg hoog. Deskundigen waren van mening dat ouders
zonder voorbereiding niet in staat zouden zijn om goed op te voeden:
• Ouders beschikken over onvoldoende psychologische kennis en zijn geestelijk
niet volwassen genoeg
• Ouders moeten zich vóór de geboorte van hun kind, maar het liefst nog vóór
het huwelijk zich verdiepen in wat een goed huwelijksleven en goed ouderschap
inhield (aan de hand van methodeboeken)
Krampachtig ouderschap volgens Micha de Winter: ouders worden in toenemende
mate verantwoordelijk gehouden als hun kinderen in de publieke ruimte zich niet goed
gedragen of op school onvoldoende hun best doen.
• Opvoeden is steeds meer een individuele gelegenheid geworden, want de
sociale omgeving en netwerken van ouders is kleiner en minder beschikbaar
dan vroeger
• Mensen hechten waarde aan privacy en onafhankelijkheid en kunnen
inmenging van anderen moeilijk tolereren
o De informele netwerken worden dan ook door de jaren heen verdund
3
, • Ouders maken te gemakkelijk gebruik van jeugdzorgsystemen
o Ontstaan Jeugdwet (2015): gaat er vanuit dat dure zorg kan worden
beperkt door problemen eerder te signaleren, niet teveel en te snel te
problematiseren en de eigen kracht van ouders te versterken
Hyper-parenting is overdreven ouderschap, ouders laten het kind onvoldoende kind
zijn, ze zijn zeer prestatiegericht, overbeschermend, controleren hun kind, blijven kind
opvoeden tot ze gaan werken, alleen focus op het kind…
1.1.3.1 Positief ouderschap vanaf de jaren ‘70
Vanaf de jaren ’70 verdienden ouders medeleven en was er sprake van positief
ouderschap: ouders slaagden erin een omgang met hun kinderen te ontwikkelen
waarin zijzelf en de kinderen zich goed konden in vinden.
• Authenticiteit van ouders werd gezien als een belangrijke factor van ouderschap
o Er werd vertrouwen in de ouder uitgesproken
• Toch werden er grenzen aan deze ‘vrijheid’ gesteld omdat de psychologische
gesteldheid van kinderen toch vroeg om een specifieke manier van vormgeven
van ouderschap
Ouderschap ging steeds meer over het maken van individuele keuzes, over ouders die
verantwoordelijk zijn voor hun eigen geluk en dat van hun kinderen en over het
opvoeden dat men niet moet leren, maar kan leren.
1.1.3.2 Huidige tijd
Ook in de huidige tijd is er nog de opvatting dat ouders verantwoordelijk zijn voor het
geluk van hun kinderen en dat je opvoeden al doende kan leren. Opvoeden kan
gestuurd worden door te luisteren naar de adviezen (= pedagogisering van de
maatschappij)
1.1.4 Ouders als (ervarings)deskundigen
Ouders worden onvoldoende (h)erkend in hun deskundigheid. Om zicht te krijgen op
de deskundigheid van ouders is een co-creatieperspectief nodig: ouders gaan in
dialoog met professionals en wetenschappers waarin ze aan elkaar 3 vragen stellen
en beantwoorden:
1. Wat willen we (ouders) weten?
2. Wat willen we (ouders) bereiken?
3. Wat willen we (ouders) kunnen?
Door deze vragen te stellen en te beantwoorden worden ouders erkent en
aangesproken als deskundigen.
Conclusie: ouderschap wordt nog te vaak gelijkgesteld aan opvoeden en succesvol
ouderschap wordt afgemeten aan de manier waarop het kind zich ontwikkelt.
1.1.5 Extreem ouderschap
= hyper parenting
Gevolg van positief ouderschap
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ibe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.