Microbiologie:
Algemene inleiding:
Biologie: studie van levende organismen
- Uitzondering = virussen (geen levende wezens)
Micro-: enkel waarneembaar met de microscoop
- Lichtmicroscoop
- Elektronenmicroscoop voor virussen
- Uitzondering = meercellige parasieten (bv: luizen, aarswormen)
Medisch: enkel de micro-organismen die medisch relevant zijn
4 grote domeinen van de medische microbiologie:
1. Bacteriologie -> bestudeert de bacterien, eencellige prokaryote organismen
2. Virologie -> bestudeert virussen, infectieuze agentia, ….
3. Mycologie -> bestudeert parasieten, eukaryoten, …
4. Parasitologie-> bestudeert gisten en schimmels, ….
- Eencelligen
- Protozoa
- Meercelligen
- Arthropoden (hoofdluis)
- Helminthen (aasworm)
Micro-organismen zijn verantwoordelijk voor het ontstaan van infectieziekte:
Infectieziekte -> het organisme zorg voor schade of veranderde fysiologie bij de mens
è Uiten zich in symptomen (ziek, snot, hoofdpijn) of eerder subklinisch (zonder symptomen, je
merkt niets)
Causaal verband tussen micro-organisme en infectieziekten -> postulaten van Koch
- MO dient gevonden te worden bij elke pt die aan de infectieziekte lijdt en niet bij een gezond
iemand
Uitzondering -> residente microbiota = darmflora, stafilokokken op de huid
- MO dient geïsoleerd te kunnen worden en buiten het lichaam in cultuur gebracht te kunnen
worden
Uitzondering -> virussen = niet overleven buiten de gastheer om zich te vermenigvuldigen
- Het inbrengen van gekweekte MO dient bij een proefdier tot ziekte te leiden en MO dient
opnieuw geïsoleerd te kunnen worden uit het proefdier
Uitzondering -> zoönosen = afkomstig van een dier
,à een besmetting leidt dus niet altijd tot een ziekte/infectie -> je kan een MO dragen zonder
klachten te hebben (bv: toxoplasmose)
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen:
- Opportunist:
à veroorzaakt enkel infectie wanneer de weerstand van het besmette individu is
verminderd = opportunistische infectie
- Primaire pathogenen:
à veroorzaken bij de meeste besmette individuen een infectie
à afhankelijk van weerstand van de gastheer
o Genetische factoren
o Immunisatie (iemand die gevacineerd is)
Besmetting -> infectie:
Ziekteverwekkende vermogen (virulentie) Weerstand gastheer:
- Invasie - Aspecifiek: aangeboren -> algemene
- Proliferatiesnelheid: snelheid waarin weerstand -> lichaam is in staat om
MO zich kan vermenigvuldigen bepaalde MO op te ruimen
- Toxisch vermogen: gifstof die on ziek - Specifiek: specifiek tegen een bepaald
maakt MO -> opbouwen door
o Exotoxine o Vaccinatie
o Endotoxine o Ons eigen
- Ontsnappen aan afweer: resistente
bacterien
Besmettingswegen van een infectie:
MO kunnen pt besmetten via 4 verschillende besmettingswegen:
Direct contact:
- Cutaan -> via de huid (bv: wratten)
- Mucosaal -> via slijmvliezen (bv: syfilis)
Aërogeen (droplet):
- Overdracht vie de lucht (bv: tbc)
Enteraal (spijsverteringsstelsel):
- Oraal: via speeksel
- Faeco-oraal: door slechte hygiëne (bv:salmonella)
Hematogeen:
- Via bloed (bv: hepatitis B, HIV)
à verticale transmissie -> overdracht van kiemen van ouder op kind
- Bv: overdracht van moeder op foetus tijdens zwangerschap
à horizontale transmissie -> overdracht van ziektekiemen via rechtstreeks contact binnen een
populatie (bv: elkaar besmetten)
, Preventie van infectieziekten:
Het ontstaan van een infectie(ziekte) is afhankelijk van:
- Type MO (opportunisten vs convetnionele pathogenen)
- Transmissieroute
- Eigenschappen van de gastheer (immuniteit, leeftijd, …)
Vormen van preventie van infectieziekte:
- Verhogen van de weerstand: vaccinatie (mazelen, bof, griep, …)
- Desinfectie en sterillisatie: het afdoden van of verminderen van
- Primaire preventie: kans op contact tussen mens en MO te elimineren of verminderen
- Secundaire preventie: vroegtijdig opsporen en behandelen van geïnfecteerde personen
(TBC, HIV, …)
Binnen de groep vpk dienen er maatregelen getroffen te worden voor de ziekenhuisinfecties:
- Endogene infecties: veroorzaakt door MO die afkomstig zijn van de pt zelf
- Exogene infecties: MO verkregen uit een ziekenhuisomgeving
à maatregelen: goede handhygiëne, vaccinatie, ….
Bacteriologie:
à infectieziekten worden veroorzaakt door bacterien
De prokaryote cel = bacterien:
à kleine eencelligen: enkelvoudige organisme
à geen echte kern
- DNA circulair van vorm
- Plasmiden -> aparte stukjes circulair dubbelstrengig DNA -> bevatten
genen
à celwand -> gramkleuring = kleuring om bacterie zichtbaar te maken onder
een microscoop (blauw)
à kapsel + slijmlaag -> vorm van weerstand tegen gastheer die bacterie wil
fagocyteren/afbreken
à eigen metabolisme = voeding
à fimbria (vasthechten aan bepaalde cellen van de gastheer) + flagellum (staart om zich voort te
bewegen)
à delend vermogen (manier waarop ze zich verder zetten)
De endosymbiontische theorie:
à Uit een prokaryote cel is een eukaryote cel ontstaan -> uit eukaryoten de meercelligen
Argumenten:
- Vergelijkbare grootte
- Circulair DNA
- Zelfde type ribosomen
- Gelijkaardige processen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller febeboeren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.