Summary
Beginselen bestuursrecht samenvatting
- Course
- Institution
Beginselen bestuursrecht samenvatting
[Show more]
Seller
Follow
pupstraver
Content preview
Beginselen bestuursrecht - RechtsgeleerdheidCollege week 1. Introductie
bestuursrecht Onderwerpen van dit
college
- Wat is bestuursrecht?
• Waarin verschilt het bestuursrecht van andere rechtsgebieden?
• Wat doet het openbaar bestuur?
• Wat zijn bestuursrechtelijke aspecten van een maatschappelijke kwestie?
- Wat is bestuursrechtelijke wetgeving?
• Wat zijn de doeleinden van de Awb?
• Verhouding Awb – bijzondere wetgeving
Bestuursrecht heeft met betrekking op alles wat te maken heeft met de overheid;
overheidshandelen. Staatsrecht betreft het systeem (meer statisch) en bestuursrecht meer
dynamisch over de toepassing van de wetgeving. Bestuursrecht gaat over het overheidsoptreden.
Trias politica
- Wetgevende macht
- Uitvoerende macht = openbaar bestuur! (bestuursrecht gaat over de rol van het
openbaar bestuur in de rechtsstaat)
- Rechterlijke macht
(er bestaat een aparte bestuursrechter)
Functies van het bestuur
- Legitimerende functie
• Normen voor het bestuurshandelen
- Instrumentele functie
• Instrumenten in handen van het openbaar bestuur (bv. vergunningen, subsidies
of belastingheffingen zijn allemaal bestuursrechtelijke instrumenten)
- Waarborgfunctie
• Rechtsbescherming van de burger tegen het optreden van het openbaar bestuur
(bv. door naar de rechter te stappen)
Taak bestuur in de rechtsstaat
- Wetgeving uitvoeren en toepassen!
- Wettelijke ruimte invullen en uitwerken:
• Aanvullende regels vaststellen
• Concrete beslissingen nemen (bv. het verlenen van vergunningen of subsidies)
• Toezicht en handhaving (of de door haar opgelegde regels wel netjes worden nageleefd)
- Bestuursrechtelijke normen in acht nemen
• Geschreven + ongeschreven normen (die we uit de jurisprudentie kunnen afleiden)
Bestuursrecht heeft op vijf onderwerpen betrekking:
, - Organisatie (van het openbaar bestuur)
- Bevoegdheden (van de overheid om aanvullende regels te maken en concrete beslissingen
te nemen)
- Normering
- Handhaving (het optreden tegen burgers en maatschappelijke organisaties)
- Rechtsbescherming (=de bescherming die de burger kan krijgen wanneer hij het niet eens
is m et de beslissingen die de overheid heeft genomen, doordat hij dan naar de rechter kan
gaan)
Algemeen belang = publiek belang
- De overheid treedt steeds op in het algemeen belang (uitgangspunt) = premisse van
het bestuursrecht
(premisse = een onbewezen stelling, daar gaan we altijd vanuit/hoef je niet te bewijzen)
- Wat is het algemeen of publiek belang? Containerbegrip! Bijv.:
• Veiligheid
• Economie
• Milieu & klimaat
• Gezondheidszorg
• Onderwijs
• Media
• Ruimtelijke ordening
• Wonen (volkshuisvesting)
= het resultaat van de afweging van de verschillende deelbelangen, die met elkaar op gespannen voet
kunnen staan.
Onthouden: er is een groot verschil tussen de activiteiten van de besturen (=belangen afwegen) en de
activiteiten van de rechter, die toetst alleen maar of het bestuur op een goeie manier tot de keuze is
gekomen (rechter doet dus niet opnieuw die belangenafweging!).
Bestuursrechtelijke wetgeving
- Burger en openbaar bestuur moeten zich aan de wet houden
- Openbaar bestuur moet om op te treden een wettelijke bevoegdheidsgrondslag hebben
• Organisatie van het openbaar bestuur
• Regels en besluiten van het openbaar bestuur
• Toezicht en handhaving door het openbaar bestuur
➔ Wetgeving voor bestuur komt door legaliteitsvereiste! (het bestuur moet in de wet
een specifieke bevoegdheidsgrondslag hebben)
(Dus openbaar bestuur mag helemaal niks, behalve als de wet hem daartoe bevoegd heeft
gemaakt. Dat betekend dat er heel veel bestuursrechtelijke wetgeving is, die het bestuur ergens toe
bevoegd maakt. Dat is het kenmerk van bestuursrechtelijke wetgeving; wetgeving die het bestuur
ergens toe bevoegd.)
Gelede normstelling
(=het is een verticaal systeem met een gelaagd karakter)
,Bijvoorbeeld: algemene wet bestuursrecht (Awb) > drank- en Horecawet > lagere (wettelijke)
regelingen > drankvergunning.
Maar als je horeca wilt openen moet je niet alleen een drankvergunning, maar ook een
omgevingsvergunning, kansspelvergunning en een exploitatievergunning. Cafébaas moet voor alles
een aparte vergunning aanvragen. En dan zijn er ook nog allemaal regelingen waarin staat waaraan
moet zijn voldaan, om vergunning toegekend te krijgen.
Algemeen en bijzonder bestuursrecht
- Heel veel bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving:
• Heeft betrekking op verschillende maatschappelijke terreinen
• Kent (specifieke) bestuursbevoegdheden toe aan bestuur
- Algemene wet bestuursrecht (Awb)
• Heeft betrekking op het bestuur in het algemeen
• Gemeenschappelijke onderwerpen voor alle terreinen
(Aan die Awb zitten heel veel voordelen; structureert de wetgeving en zorgt ervoor dat
de bijzondere wetgeving uniform is, maar dat betekend wel dat je in het bestuursrecht
altijd twee wetten nodig hebt; de Awb en bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving.
Want Awb heeft alleen maar betrekking op bestuur in het algemeen.)
De doelstellingen van de Awb
1) Eenheid binnen de bestuursrechtelijke wetgeving bevorderen
2) Systematiseren en vereenvoudigen van bestuursrechtelijke wetgeving
3) Codificeren van bestuursrechtelijke jurisprudentie
4) Algemene nieuwe voorzieningen treffen, die niet in bijzondere wetgeving thuishoren.
Algemene wet bestuursrecht
- H1: Inleidende bepalingen (definities van de belangrijkste kernbegrippen)
- H2: Verkeer tussen burgers en bestuursorganen (dus ook privaatrechtelijke handelingen,
als de overheid privaatrechtelijk handelt)
- H3: Algemene bepalingen over besluiten (zijn van toepassing op alle besluiten die
de overheid neemt)
- H4: Bijzondere bepalingen over besluiten (gelden alleen maar over de besluiten die om
dat onderwerp gaan)
- H5: Handhaving (die regels zijn pas aan de orde als de regels zijn overtreden)
- H6: Algemene bepalingen over bezwaar en beroep
- H7: Bijzondere bepalingen over bezwaar en administratief beroep
- H8: Bijzondere bepalingen over de wijze van procederen bij de bestuursrechter
- H9: Klachtbehandeling
- H10: Bepalingen over bestuursorganen
Awb: structuur per hoofdstuk
Gelaagde structuur:
- Hoofdstuk
, - Titel
- Afdeling
- Paragraaf
Gelaagde structuur bestuursrecht
- Binnen het bestuursrecht: tussen Awb en bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving
- Binnen de Awb: tussen de hoofdstukken
- Binnen de Awb-hoofdstukken: tussen de titels, afdelingen en paragrafen
Verhouding: Awb- bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving
(De Awb brengt zelf tot uitdrukking hoe de verhouding tussen haar en de bijzondere wetgeving is)
Soorten Awb-voorschriften:
- Dwingend recht
- Regelend recht
- Aanvullend recht
- Facultatief recht
Dwingend recht
= afwijken in bijzondere wetgeving niet de bedoeling
- Komt het meeste voor
• Bijv. art. 6:7 Awb (6 weken termijn)
- Afwijken, ondanks dit uitgangspunt?
• Mogelijkheid blijkt uitdrukkelijk uit bijzondere wet, bijv. :
o “In afwijking van art. … Awb …”
o “Artikel … Awb is niet van toepassing.”
(afwijken van dwingend recht komt heel weinig voor)
- Uitzonderlijk zware motiveringsplicht van bijzondere wetgever voor afwijken (MvT)
Regelend recht
= de Awb geeft de hoofdregel voor de normale gevallen; de Awb laat uitdrukkelijk uitzonderingen toe
(van regelend recht mag de wetgever juist wel afwijken)
- Komt regeelmatig voor
• Bijv. art. 4:1 Awb
- Afwijken, op grond van dit uitgangspunt?
• Standaardformulering in de Awb: “Tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald…”
(als die woorden in de Awb staat, weet je dat de bijzondere wetgever kan afwijken van
de algemene regel)
- Zware motiveringsplicht van bijzondere wetgever voor afwijken (MvT)
Aanvullend recht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pupstraver. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.08. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75759 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now