Samenvatting Microbiologie (2022)
1. Microbiologie: de studie van micro-organismen (MO)
Micro-organismen zijn organismen die opgebouwd zijn uit 1 of meerdere cellen, waarbij geen of zeer
weinig differentiatie optreedt.
Bacteriologie = studie van bacteriën Mycologie = studie van gisten en schimmels (eukaryoten MO)
Virologie = studie van virussen
De prokaryote cel:
- Hebben geen echte kern
- Transcriptie en translatie gebeuren in het cytoplasma
De eukaryote cel:
- Celkern (bevat DNA, diploïd)
- Transcriptie gebeurd in de celkern, translatie in het
cytoplasma
- Algen, fungi en protozoa
- Grootte varieert enorm (0.2-enkele 100den µm)
Bij eukaryoten komt het DNA voor in de kern, de DNA-moleculen coderen voor eiwitten en vormen
chromosomen. Eukaryoten zijn diploïd en er treedt mitose op tijdens de celdeling.
MO vormen de grootste massa van levende organismen op aarde, ze onderhouden en ondersteunen
het leven op aarde. Het menselijk microbioom (darmflora, huidflora, vaginale flora, …) zijn van
essentieel belang voor onze gezondheid en ons immuunsysteem, ze produceren essentiële vitamines
en beschermt tegen vitamines.
MO leven in populaties, deze populaties zijn een groep cellen die ontstaan door opeenvolgende
celdelingen uit één enkele cel. Een microbiële gemeenschap zijn verschillende populaties die
samenleven en een ecosysteem bestaat uit de MO en hun omgeving (habitat).
Dit ecosysteem wordt beïnvloed door het microbieel leven en verandert met de tijd, aërobe MO
kunnen een habitat anoxisch maken en anoxische omgeving begunstigt de groei van anaërobe MO.
Functies van MO:
- Afbraak afvalstoffen in waterzuiveringsinstallaties
- Afbraak olievlekken, solventen, …
- Productie en gebruik bio-ethanol via fermentatie
- Methanogene bacteriën vormen biogas
- Ziekteverwerkers
- Uitloging ersten
- Stikstoffixatie, cellulose-afbraak, …
1
,Historiek van de microbiologie
2
,Sequencing: het genoom van MO kan vandaag steeds sneller worden bepaald
Metagenomics: het genetisch materiaal van een heel ecosysteem met duizenden MO kan samen
worden bepaald
Bio-informatica: de analyse van het genoom van MO gaat steeds beter en sneller
Synthetische genen: worden vandaag reeds vlot aangemaakt en gebruikt in de industriële
biotechnologie
J. Craig Venter ontwikkelde het eerste synthetisch micro- organisme in
2010:
2. Microbiële diversiteit
Alle cellen zijn vrij gelijkaardig opgebouwd, er is
waarschijnlijk één gemeenschappelijke voorouder
van al het leven op aarde = LUCA (last universal
common ancestor). Het eerste leven was
vermoedelijk een RNA-streng en de eerste cel een
bacterie.
Het is ook niet zeker dat het leven wel op aarde is
ontstaan (panspermia theorie).
Vroeger was er geen zuurstof op de aarde en kwamen er
enkel anaërobe MO voor. Cyanobacteriën waren de
eerste die zuurstof produceerden dat initieel weg
reageerde met andere elementen. Door de accumulatie
van zuurstof op aarde stierf heel veel leven uit: the great
oxydation event (the oxygen crisis)
De stijgende zuurstofconcentratie vergiftigde ook de
methanogene MO die zorgde voor methaan en dus een
warme aarde, de periode hierna kregen we dus een
sterke afkoeling op aarde en we spreken van de snowball
earth.
Men gaat ervan uit dat de meer ingewikkelde cellen ontstaan zijn via de endosymbiont hypothese:
het DNA binnen mitochondriën en chloroplasten vertoont grote gelijkenissen met het DNA van
bepaalde prokaryoten, het zouden dus prokaryoten zijn die geïncorporeerd geweest zijn in een
grotere cel.
3
, MO hebben zeer diverse celvormen:
- Coccen: bolvormig
- Bacillen: staafjes
- Tetraden:
- Kettingen:
- Spiraalvormig:
- Gesteeld:
- Kommavormi
g:
- Filamenteus:
- Knopvormend
:
- Anabaena:
- Spirulina:
- Penseelvormi
g:
- Handvormig:
- Diatomeeën:
Grootte van micro-organismen
Hoe kleiner de cel, hoe snellen de groei en deling en hoe
sneller de evolutie
Het nanoarchaeum is één van de kleinste cellulaire
organismen (0.4µm) en heeft het op één na kleinste
gekende genoom (491kbp). Dit organisme leeft obligaat
in symbiose met de crenarchaeoot Ignicoccus. In
tegenstelling tot de nanoarchaeum zijn de Epulopiscium
fishelsoni en de Thiomargarita namibiensis uitzonderlijk
groot (soms 750µm).
Classificatie binnen micro-organismen
We kunnen een onderscheid maken binnen de MO op basis van hun energiebron:
- Chemo-organotrofen: metabolisering van organische stoffen
Strikt aëroob: metabolisering in aanwezigheid van zuurstof
Strikt anaëroob: metabolisering in afwezigheid van zuurstof
Facultatief aëroob: beide
- Chemo-lithotrofen: metabolisering van anorganische stoffen (vaak afvalstoffen van chemo-
organotrofen)
- Fototrofen : halen energie uit licht en bevatten fotosynthetische pigmenten
Oxygene FS: productie van zuurstof door cyanobacteriën en algen
Anoxygene FS: geen productie van zuurstof in purper en groene bacteriën
Er kan ook een onderscheid gemaakt worden op basis van hun koolstofbron:
- Heterotrofen: organische verbindingen als c-bron (chemo-organotrofen)
- Autotrofen: gebruiken CO2 al c-bron (chemo-lithotrofen en fototrofen)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller seppamaes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.