Summary
Samenvatting Tijdschema Europese rechtsgeschiedenis
- Course
- Institution
Tijdschema Europese rechtsgeschiedenis
[Show more]
Seller
Follow
lottehanssen
Content preview
Tijdperk van de‘Korte Late Middeleeuwen: Vroeg-‐moderne tijd: Moderne tijd : Post-‐moderne tijd
mediterrane
Middeleeuwen’ scholastiek renaissance en rationalisme
beschaving
humanisme en romantiek
(tot 565)
(500-‐1000) (1000-‐1350) (1350-‐1650) (1650-‐1914) (1914-‐heden)
Koninkrijk / Vroege Republiek Late Republiek Principaat Dominaat
(tot 264 v. Chr) (tot 27 v. Chr) (tot 284) (tot 565)
• Stichting rijk rond 750 v. Chr • Uitbreiding rijk tussen 200-‐50 v. • Romeinse Rijk bereikt grootste omvang • Keizer als dominus (= heer)
• Verdrijving koningen 509 Chr • Keizer als princeps inter pares / opbouw • Bouw Constantinopel
v. Chr • 1e eeuw v. Chr: burgeroorlogen keizerlijke macht • 395 definitieve splitsting in Oost-‐ en West-‐
• Invloed Grieken Romeinse rijk
• Spanningen tussen Patriciërs • Periode van machtsverdeling, wankelen grenzen,
• 476 val West-‐Romeinse rijk
(gentes) en Plebejers • Legis actio voldoet niet meer minder binding met Rome
• Justinianus de Grote (527-‐565)
• 367 v. Chr Leges liciniae • Praetor krijgt rol in rechtspraak • Opkomst ambtenarij • Cognitio extraordinaria proces
Sextiae (regeling magistratuur) • Praetor urbanus • Crisis van de 3e eeuw • Roep op vereenvoudiging en zekerheid (m.b.t
• Fas / nefas – ius / iniuria (toepassing ius civile in gewone • Vastlopen evolutie edict van praetor responsae en rescripta) regulering invloed
• Ius = ius civile: van en rechtbanken) • Edictum Perpetuum rechtswetenschappers
voor de Romeinse burgers • Praetor peregrinus 242 v. Chr • Cognitio extraordinaria proces • Teloorgang rechtswetenschap
(niet opgeschreven) (rechtspraak voor vreemdelingen) 1 fase, rechter als keizerlijke ambtenaar, • Citeerwetten
• Mos maiorum • Ius gentium hoger beroep, sterk schriftelijke procedure Citeerwet van 426
• rond 450 v. Chr XII-‐ • Formula-‐proces • Bloei klassieke Romeinse recht van 50 v. Chr – 250 • Codificatie van Justinianus (bedoeld om Rome
Tafelenwet (opgeschreven) 2 fasen blijven n. Chr recht vast te leggen)
4 delen: Institutiones, Digesta, Codex,
leges actiones Actio in factum of actio • Invloed Griekse filosofie + retorica
Novellae
• Legis actio proces, 2 fasen: utilis • Rechtswetenschappers
Later Corpus Iuris Civilis
Fase in iure Opstellen formula Advies in de praktijk, aanzet systematisering • Codicem facere
Fase apud iudicem Romeinse recht aan het einde Institutiones van Gaius • Eerste privaat initiatief
• Romeins recht: ubi van de Late Republiek: • Hoogbloei Romeinse Rechtswetenschap (top rond Codex Gregorianus 291
remedium, ibi ius -‐ Ius civile: XII-‐Tafelenwet, 200) Codex Hermogenianus 295
(actueel recht: ubi ius, ibi mos maiorum en leges • Keizerlijke usurpatie (ius respendondi ex auctoritate • Dan keizerlijk initiatief
remedium) -‐ Ius praetorium: edict van principis) Codex Theodosianus 438
• 286 v. Chr Lex Hortensia de praetor • Senaatsconsulta • Suum cuique tribuere (= ieder het zijne doen
Plebiscieten = leges (gelijk) (ius gentium = natuurrecht) • Keizerlijke wetgeving: edicta, mandata, rescripta, toekomen)
Het hele Romeinse recht draait erom om de bur
decreta = constitutiones
juridisch gezien aan zijn trekken te laten komen
, lOMoARcPSD|11911780
Tijdperk van de
‘Korte Late Middeleeuwen: Vroeg-‐moderne tijd: Moderne tijd : Post-‐moderne tijd
mediterrane
Middeleeuwen’ scholastiek renaissance en rationalisme
beschaving
humanisme en romantiek
(tot 565)
(500-‐1000) (1000-‐1350) (1350-‐1650) (1650-‐1914) (1914-‐heden)
‘Korte Middeleeuwen’ Late Middeleeuwen Late Middeleeuwen (vervolg) Late Middeleeuwen
( 500-‐1000) (1000-‐1350) (1000-‐1350) (vervolg) (1000-‐1350
e
• Germaanse stamkoninkrijken • 11 eeuw herleving (West-‐)Europa Auctoritas: canon van gezaghebbende teksten • Iura propria
Leges barbarorum Klimaatverandering betere oogsten (achterhalen goddelijke waarheid) • Receptie: opname
Leges romanorum marktplaatsen (handel) steden Interpretatieapparaat: distinctio – aequiparatio begrippen en regels
• Frankische rijk ↓ Oplossing door heen en weer redeneren • Acculturatie: vormelijk
Hoogtepunt onder Karel Economische opleving, herleving steden, Concurrentie redeneren vs. geloven aanpassing’
de Grote herstel centrale gezag, expansie van het • Herontdekking Romeins recht Verschriftelijking
800 kroning tot keizer Westen Rond 1070 herontdekking Digesten Verwetenschapp
in Rome • Beperking van de vorstenmacht: Hersamenstelling Corpus iuris civilis Rationalisering
Capitularia: wetgeving Extern: door Paus en keizer School van Bologna • Romano-‐canonieke
Feodale stelstel Intern: door de standen 2 stromingen: Glossatoren -‐ Commentatoren procedure
(leenstelsel) Keizer is keizer van het heilige Romeinse rijk • Glossatoren (tot 1263) Hoger beroep
• 850-‐1000: crisis in het Westen • Opkomst constitutionalisme en parlementarisme Uitleg / interpretatie Corpus iuris civilis Inquisitoire
843 Verdrag van Verdun • Steden, privileges (o.a. stadsrechten) Glossa ordinaria van Accursius procedure
(erfverdeling) Europa in 3-‐ • Intellectuele herleving • Commentatoren (na 1263) Schriftelijk en
en Opkomst universiteiten Lossere omgang teksten bewijsvoering
Invallen Noormannen, Tot 11e eeuw: kloosters en abdijen Sedes materiae • Koning is keizer en
Saracenen en Magyaren 11e eeuw: kathedraalscholen, stadsscholen Uitbreiding bronnenmateriaal wat behaagt is de wet
Uiteenvallen werking Eind 11e en 12e eeuw: hogere faculteiten Commentaren, tractaten, consilia
leenstelstel Investituurstrijd 1075 Hoogbloei 14e eeuw
9e en 10e eeuw weten we niet veel Uitbouw pauselijke macht en kerkelijk (Bartolus van Sassoferrato – Baldus de Ubaldis)
van af recht • Canoniek recht 1140-‐1378
Herontdekking geschriften Aristoteles (12e-‐ Decreet van Gratianus
13e eeuw) Corpus Iuris Canonici (1582)
Scholastiek (vroege tot 1263 / late na 1263) • Ius commune (=gemeen recht) vanaf 14e eeuw
Christendom als geopenbaarde godsdienst 2 pijlers: Romeins recht & Canoniek recht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottehanssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.18. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64670 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now