Summary
Samenvatting Strafprocesrecht Rechtsgeleerdheid
- Course
- Institution
Samenvatting Strafprocesrecht Rechtsgeleerdheid
[Show more]
Seller
Follow
lottehanssen
Content preview
Strafprocesrecht - RechtsgeleerdheidHoorcollege 1
Inhoud van her vak: strafprocesrecht zijn regels die bij toepassing van materieel sr in acht
moeten worden genomen. Aard van het vak is dat het gaat om grote menselijke belangen
(m.n. van verdachte en van slachtoffers). Criminaliteit speelt zich vaak af in een wereld
die wij nauwelijks kennen. Denk aan drugsverslaafde met een kind of Holleeder, Taghi
etc.
Functies van deze voorbeelden:
1. Het grote belang van een goede organisatie van de strafvordering: niet te
weinig bevoegdheden en niet te veel (kernpunt: we mogen geen verkeerde
beslissingen nemen – vgl. Schiedamse Parkmoord)
2. Hoe moet het strafprocesrecht worden bestudeerd?
- Kennis van de techniek (bijv. wet BOB)
- Inzicht in achtergrond van geldend recht (bijv. anti – terrorismewetweging)
Als je overheid te weinig bevoegdheid geeft dan gaat politie zijn eigen gang. Politie gaat
in een niet - wettelijk geregeld regime eigen gang om NL veilig te houden.
Wat als je nou overheid te veel bevoegdheid geeft > dan kom je in een totalitaire staat
terecht, risico van willekeur ontstaat. Opsporingsambtenaar mag tegen iedereen optreden
en dit gaan zij intuïtief gebruiken. Dus willekeur > blanke mensen zouden niet zo snel
worden aangehouden als mensen met een donkere huidskleur.
Ontwikkeling strafprocesrecht:
- Strafvordering legitimeert inbreuken op burgerlijke rechten: het schept en beperkt
macht. Inhoud van strafprocesrecht is afhankelijk van politieke overwegingen (-> niemand
kan aanspraak maken op handhaving van de status quo). Strafprocesrecht is dynamisch
Voorbeelden >
- In 1993 200 artikelen van WvSv veranderd; daarna is tempo verder opgeschroefd
- Onderzoeksproject Strafvordering 2001
- Wetgevingsproject Strafvordering 2011
- 2014-heden Project Modernisering WvS
Stand van zaken anno 2020:
• - Boeken 1 en 2 (tweede tranche, na Contourennota): consultatieronde
afgesloten. Eerste helft van 2018: gewijzigde wetsvoorstellen
• - Boeken 3 tm 6: (derde tranche): consultatieronde afgesloten
• - vanwege onderlinge samenhang worden tweede en derde tranche gezamenlijk
naar de Raad van State en daarna naar het parlement gestuurd. Naar verwachting
begin 2020 resp. eind 2020
• - Boeken 7 en 8 reeds in Staatsblad (Stb. 2017, 246 en Stb. 2017, 82)
,Waardering van ontwikkeling?
Gezichtspunten > waarheidsvinding (materiele waarheid) en toelaatbare middelen.
Wat is materiele waarheid > wat er echt gebeurd is formele waarheid is partijwaarheid. Als
ene partij wat zegt en ander betwist dit niet, dan geldt dat beweerde als waarheid.
Bekende voorbeelden van gezichtspunten:
Penthotal (waarheidsserum), Zaanse verhoormethode (excessief en intensieve verhoor van
verdachte).
Een recent voorbeeld: mr. Big – methode > in het kort een undercoveroperatie.
Wat houdt het Mr. Big – methode in? Mr. Big is een geheime onderzoeksprocedure die door
undercoverpolitie wordt gebruikt om bekentenissen van verdachten in cold cases op te
wekken. Politieagenten creëren een fictief grijs gebied en/of criminele organisatie en
verleiden vervolgens de verdachte om eraan deel te nemen. Meestal lokken ze de verdachte
met geld, werk etc. maar ondertussen onderdrukken ze verdachte wel. Dit is in strijd met
cautie natuurlijk.
-opsporingsambtenaren winnen vertrouwen en stellen voordelen in vooruitzicht als hij
bekent
-gevaar: dat verdachte feitelijk in een verhoorsituatie terechtkomt waarbij de normale
waarborgen ontbreken
-geen algemeen eenduidig antwoord omtrent toelaatbaarheid
-beoordeling van specifiek optreden (i.c.) t.a.v. verklaringsvrijheid verdachte (= mede met
het oog op betrouwbaarheid)
> kan leiden tot onwaarheden in ‘’bekentenis’’ van verdachte. Verdachte kan namelijk, om
bijv. stoer te doen, opscheppen en liegen over zaken. Dus in hoeverre is een bekentenis dan
betrouwbaar?
Weegfactoren bij Mr. Big
1. Verloop van opsporingstraject
2. Proceshouding verdachte
3. Mate van (psychische) druk
4. Wijze van toegepaste misleiding
5. Bemoeienis politie met inhoud verklaring 6. Duur en intensiteit van het traject
7. Strekking en frequentie van contacten 8. In vooruitzicht gestelde consequenties
Plus: nauwkeurige verslaglegging; auditieve of videoregistratie; proportionaliteit
& subsidiariteit -> alles in motivering.
Bronnen van strafprocesrecht
Wetboek van strafvordering (kijken naar systematiek van wetboek. Helft van antwoorden op
het tentamen kan je vinden in de wet), andere wetten in formele zin, producten van lagere
wetgevers, internationaal recht, ongeschreven recht (inclusief beleidsrecht) en
jurisprudentie.
Grondrechten, art. 1 Sv, strafprocesrecht
- art. 7 Meningsuiting > collusie (gevaar dat verdachten vooraf met elkaar gaan
overleggen welk verhaal zij aan politie gaan vertellen) > art. 62 Sv + art. 62a Sv
,- art. 15 Fysieke vrijheid > bijv. dat verdachte geen contact met buitenwereld mag
hebben, alleen contact met zijn adv., o.a. artt. 53, 54 Sv, (aanhouden), art. 57 (inverz.st.),
art. 63 e.v. (voorlopige hechtenis)
- art. 10 Privacy > spreekt voor zichzelf. Denk aan Wet BOB
- art. 11 Fysieke integriteit > je wilt niet dat mensen aan je zitten: art. 56 onderzoek aan
het lichaam (& art. 195)
- art. 12 Huisrecht > artt. 55, 97 + Alg. wet op binnentreden (1994)
- art. 13 Telefoongeheim > artt. 126m/126n afluisteren telefoongesprekken/onderzoek van
telecommunicatie. Grote inbreuk. 20 jaar geleden waren er nauwelijks mobiele telefoons,
tegenwoordig spelen mobiele telefoons zo’n grote rol in ons leven. Als je dan een mobiele
telefoon in beslag neemt, kan je bijna iemands leven reconstrueren dus is het van belang
dat dit goed geregeld wordt. Kijk naar verplichte literatuur hierover.
+ integriteit (vb infiltratie) en betrouwbaarheid (vb Oslo)
➢ Integriteit is een interessant onderwerp. Hoe houd je als agent die infiltreert je
integriteit. Je wordt als agent blootgesteld aan zoveel geld, drugs etc. als agent
zijnde word je goed gemonitord. Betrouwbaarheid is ook van belang, zie Oslo –
confrontatie. Wat houdt de Oslo – confrontatie ook alweer in? De Oslo –
confrontatie is een opsporingsonderzoek van de politie. Uit een rij van een aantal
opgestelde mensen (potentiele daders) moet een getuige en/of slachtoffer van een
misdrijf de verdachte aanwijzen.
Dit moet wel eerlijk gebeuren. Als een slachtoffer/getuige bijv. aangeeft dat verdachte
een lang postuur heeft, is het oneerlijk als je potentiele dader alleen tussen kleinere
mannen neerzet.
Andere wetten in formele zin:
WWM, Ow, WED, grote reeks andere, bijzonderheid: ook Sr (bijv. art. 14h Sr).
Veel bevoegdheden komen terug in bijzondere wetten.
Lagere wetgevers
Art. 107 Gw; art. 1 Sv > delegatie
1 aanwijzen opsporingsbevoegdheden (art. 142 Sv), 2 creëren bewijsvermoedens,
3 (vervolgings-)richtlijnen/Aanwijzingen
>HR Muilkorf arrest.
Art. X APV Gemeente Y
Onverminderd het bepaalde in art. 141 Sv zijn met het opsporen van de in deze verordening
strafbaar gestelde feiten belast, ieder voor zover betreft de zaken, welke aan zijn bijzonder
toezicht zijn toevertrouwd: de marktmeester, de commandant van de brandweer, de door
B&W aan te wijzen personen, belast met het toezicht op begraafplaatsen, de
rattenbestrijding, de radioactieve besmetting van de woonwagens en woonschepen,
alsmede de door B&W aan te wijzen ambtenaren van de dienst gemeentewerken en van de
afdeling bevolking en gemeentesecretarie.
Art. 134a APV Gemeente Wassenaar
Het is verboden, tussen een half uur na zonsondergang en een half uur voor zonsopgang op
de weg te vervoeren of bij zich te hebben inbrekersgereedschap, lopers, valse sleutels,
, touwladders, lantaarns of enig ander gereedschap, voorwerp of middel dat kan dienen om
zich onrechtmatig de toegang tot een gebouw of erf te verschaffen, onrechtmatig sluitingen
te openen of te verbreken, een inbraak te vergemakkelijken of het maken van sporen te
voorkomen.
Dit verbod is niet van toepassing, voor zover aannemelijk kan worden gemaakt, dat het
vervoeren of bij zich hebben van gereedschappen, voorwerp of middel niet geschiedt met
het in het vorig lid vermelde doel.
Internationaal recht
- Minimumnormen voor Sv in: EVRM en IVBPR
- Voor Nederland is ook van belang > bijv. Salduz/Panovits, Brogan,
Kostovski, Borgers, Funke/Saunders/O’Halloran/J.B., Kamasinski, Van de
Kolk.
- Ook van toepassing op quasi – strafvordering: Öztürk
- Bilaterale & multilaterale verdragen: Schengen
- EU – strafrecht: voorheen kaderbesluiten, nu verdrag van Lissabon, richtlijnen
Beknopte aantekeningen voorgeschreven literatuur uit het boek (Corstens).
Verschil tussen materieel strafrecht en strafprocesrecht > het materiele strafrecht zegt welke
gedragingen strafbaar zijn en welk straf daar tegenover opstaat. Het strafprocesrecht bepaalt
hoe en door wie onderzocht wordt of een strafbaar feit is begaan en door wie en naar welke
maatstaven daarover en over de daaraan te verbinden strafrechtelijke sancties wordt beslist.
Strafrecht is sanctierecht > het komt pas tot leven als het daadwerkelijk wordt
gesanctioneerd. Daarnaast wordt met strafrechtelijke sanctionering ook een generaal
preventief effect beoogd. Aan potentiele daders wordt kenbaar gemaakt dat zij beter geen
misdrijven kunnen plegen, want dit leidt tot bestraffing.
Twee aspecten van het strafprocesrecht zijn aan de ene kant bevoegdheidstoedeling en aan
andere kant begrenzing van die bevoegdheid. Deze twee aspecten zijn nauw met elkaar
verbonden.
Accusatoir en inquisitoir > in de memorie van toelichting gebruikten de opstellers de term
‘gematigd accusatoir’. Hiermee wordt eigenlijk geduid op de tegenstelling tussen het
accusatoir en het inquisitoir proces. In het accusatoir proces strijden twee gelijkwaardige
partijen met elkaar ten overstaan van een lijdelijke, passieve rechter (dit houdt in dat de
rechter eigenlijk niet actief meedoet en bij wijze van spreken de armen over elkaar doet en
achteroverleunt). Een beslissing van de rechter wordt pas gegeven indien partijen daarom
vragen. In het inquisitoir proces is justitie zelf actief bezig en opzoek naar de waarheid. De
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottehanssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.92. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
58426 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now