Summary
Samenvatting Ziekteleer Farmaceutische wetenschappen
- Course
- Institution
Samenvatting Ziekteleer Farmaceutische wetenschappen
[Show more]
Seller
Follow
floorvanthiel
Content preview
Ziekteleer – Farmaceutische wetenschappenThema 1: Ziekte versus gezondheid
1) Hoe onderscheiden we ziekte van gezondheid?
Geen antoniemen! Gezond betekent niet ‘niet ziek’ en ziek betekent niet ‘niet gezond/ongezond’.
Zowel ziekte als gezondheid heeft zijn eigen betekenis(sen). Je kan zelfs ziek en gezond tegelijk zijn
(bv: chronisch ziek, maar toch maximale benutting restvermogens)
2) Wat is een correcte omschrijving van gezondheid?
Gezondheid is een subjectief begrip: het hangt samen met socioculturele aspecten die kunnen
veranderen in plaats en tijd. Gezondheid is dus ook een dynamisch begrip.
Aangezien gezondheid een subjectief begrip is, bestaat ‘dé correcte omschrijving van gezondheid’
niet. We geven daarom verschillende definities/omschrijvingen:
• Gezondheid als norm/waarde
• Biomedische dimensie van gezondheid:
o Gezondheid als afwezigheid van ziekte + normaal lichamelijk functioneren
o Je bent ziek als er een typisch aanwijsbare oorzaak is: een pathogeen
o Maar er is niet altijd een typisch aanwijsbare oorzaak: deze benadering onderschat
de rol van menselijk gedrag en omgeving als oorzaak van ziekte en legt te veel
nadruk op de curatie dan preventie voor het begrip gezondheid!
• Biologische definitie:
o Inwendig milieu constant kunnen houden (homeostase) door aanpassing aan
extern milieu
• Psychologische definitie:
o In staat zijn zichzelf gestelde doelen te behalen
o Aan geestelijke behoeften kunnen voldoen
• Sociale dimensie:
o Sociale rol in samenleving kunnen vervullen
o Kunnen gedragen naar heersende waarden en normen
• Humane benadering:
o Holistische benadering
o Gezondheid = multicausaal (verband tussen biologische, psychologische en
sociale benadering) itt biomedische benadering (monocausaal) = VOORDEEL AAN
DE DEFINITIE
o Definitie WHO
3) Definitie WHO: “gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en
sociaal welbevinden en niet louter de afwezigheid van ziekte of lichamelijk gebrek”: Wat
is het probleem met deze definitie van gezondheid?
• ‘welbevinden’ is een moeilijk te definieren begrip, waarvan de invulling heel individueel
is: welvaart/welzijn/...
, • ‘complete wellbeing’ is te ruim en te utopisch
• Geen criteria om gezonden en ongezonden te onderscheiden
4) Wat is de huidige visie op gezondheid en wat is het belang ervan mbt tot de revalidatieleer?
Zoals eerder gezegd is de definitie van WHO te ruim en te utopisch. Volgens die definitie is meer dan
de helft van de mensen op aarde ongezond...
De definitie vormt nog steeds het streefdoel en aanknopingspunten voor de volksgezondheid, maar
we geven een andere omschrijving voor gezondheid:
• Individuele eigenschap om fysiek, mentaal en sociaal optimaal te functioneren naar
eigen vermogen en believen
• Capaciteit om het leven goed aan te kunnen!
• Als je maximale benutting hebt van je restvermogens en je kan hierdoor
levenskwaliteit bereiken, dan ben je gezond!
Gezondheid betekent dus voor ieder individu iets anders (believen = subjectieve aspecten) en de
maximaal haalbare gezondheid is voor iedereen anders (vermogen = objectieve aspecten)
Maar: op deze manier kunnen (gek genoeg) chronisch zieken, ouderen en mensen met syndroom
van Down,... toch gezond zijn!!!
Belang voor revalidatieleer: doel revalidatieleer is het behandelen van de gevolgen van ZIEKTES om
de patiënt naar een staat van maximale benutting van de restvermogens te brengen!
5) Wat is een ziekte, ziektebeeld en ziektegedrag?
• Ziekte:
o Verstoring van het ‘normale’ functioneren van het individu
(volgens deze definitie zijn mensen met syndroom van Down, afasie,... dus NIET ziek!)
o Volgens WHO: afwijkende toestand van het menselijk organisme met een
vermindering van autonomie die zich uit in stoornissen, beperkingen en
handicaps (volgens deze definitie zijn mensen met syndroom van Down, afasie,...
dus ziek!)
• Ziektebeeld: 2 betekenissen
o Medisch of klinisch ziektebeeld: klinische sympotmatologie, typerend voor
een bepaalde ziekte (niet cultuurgebonden)
o Ziektebeeld als begrip/concept: opvattingen en denkbeelden over ziekte en ziek-
zijn (cultuurgebonden)
• Ziektegedrag:
o Ziekterol (zie later)
6) Waarom maken we een onderscheid tussen ziek-zijn en ziektegedrag?
Omdat: De ziekterol kan anders zijn dan het ziek-zijn doet vermoeden en omgekeerd!!! (Zie
kader bij gele post-its in de slides)
• Soms kan je wel degelijk ziek zijn zonder ziektegedrag te vertonen (bv: chronishce
ziekten: krijgen geen ziekterol)
• Omgekeerd kan je soms nog niet ‘ziek-zijn’ en toch al ziektegedrag vertonen
(bv: borstkankerpatient)
7) Wat zijn de eigenschappen van ziekte?
,De eigenschappen of de kenmerken van ziekte is dat ziekte een proces is:
+ figuur HB p.21!
• Etiologie = oorzaak/geheel oorzaken van een ziekte
o Endogeen = genetisch
o Exogeen = micro-organismen/fysische agentia/chemische agentia
o Idiopatisch
o Iatrogeen
o Psychogeen
o Traumatisch
o ...
Izzo: ziektes worden ingedeeld obv hun oorzaak!
• pathogenese = ziektecreatie (hoe wordt de ziekte gecreeerd nadat je de oorzaak tot de
ziekte hebt opgelopen) = de manier waarop de oorzaak de ziekte tot stand brengt: 3
factoren die dit bepalen
o schadelijke invloed: onder welke vorm gaat de ziekte tot stand komen?
o Terrein: de vatbaarheid voor de ziekte
o Reactievermogen: jouw beschermingsmechanisme
• Symptomatologie en ziektetekens
o Aspecifiek
o pathognomisch
• Pathologie = de ziekte
• Diagnose = vaststellen van de ziekte
• Verloop = acuut of chronisch met al of niet
o Latente periode
o Incubatieperiode
o Prodromale periode
• Behandeling
• Prognose = uiteindelijke resultaat van de ziekte
o Genezing = restitutio ad integrim (zonder restletsels) of met sequellen
(met restletsels). Je blijft steeds vatbaar voor:
▪ Blijvende of partiele remissie
▪ Relapse
o Ontwikkeling naar een chronische aandoening (blijvend effect)
o Dood
8) Wat is de sociale impact van ziekte?
, • Als zieke bestempeld worden werkt soms stigmatiserend (lagere zelfwaardering,
meer psychologische problemen, een groeiende ontevredenheid, het gevoel geen
zorg te verdienen en een verminderde motivatie om gezond te blijven)
• Ziek zijn is niet enkel een fysieke, maar ook een socioculturele ervaring: je krijgt een
bepaalde sociale ziekterol (je ervaart dus een andere socioculturele rol dan in je dagelijkse
leven). Deze ziekterol heeft 4 kenmerken, die niet voor chronisch zieken gelden!
o Tijdelijke en onwenselijke toestand
o Tijdelijk ontslagen van sociale plichten
o Verplicht om hulp te zoeken
o Je bent niet verantwoordelijk voor je ziekte (zelfs als die het gevolg is van roken).
Je zal daarom altijd even goed behandeld worden
Dit komt omdat de samenleving ziekte ziet als een bedreiging voor het maatschappelijke evenwicht.
De samenleving heeft er dus baat bij de zieke te genezen en daarom wijst de samenleving de zieke
persoon een ziekterol toe (tijdelijk ontslag van sociale plichten). Dat is wel op voorwaarde dat de
zieke zich inzet voor zijn herstel en daartoe ook het gezondheidszorgsysteem raadpleegt. Artsen,
ook onderdeel van het sociale systeem, hebben de plicht zich in te zetten voor het belang van de
patiënt.
9) Wat is medicalisering en wat is het risico ervan?
• Proces waarbij normale levensprocessen als medisch probleem behandeld worden
o Bv: schoonheid is gemedicaliseerd: het wordt als een medisch probleem
behandeld binnen de plastische chirurgie
o Bv: homoseksualiteit is gemedicaliseerd: sommige mensen zien het als een
medisch probleem ipv een geaardheid
• Risico:
o Alles wat anders is, wordt als ziekte verklaard (bv homoseksualiteit)
o De gedachte: ‘alles is maakbaar en kan via medische expertise geregeld worden’
(bv schoonheid)
10) Leven we gezonder dan vroeger?
Moeilijk te zeggen: er is tegelijk een toename van de levensverwachting, maar ook een toename van
chronische ziekten en klachten
11) Belang gezondheid
Gezondheid is een randvoorwaarde voor het functioneren van onze samenleving en het behoud +
ontwikkeling van onze welvaart.
12) Aard, doel en methode van de behandeling van een ziekte?
• Aard:
o Een evidence-based behandeling
o Experimentele behandeling: er is geen enkele empirie/evidentie
o Complementaire behandeling: aanvullend op standaardbehandeling
o Alternatieve behandeling: in de plaats van standaardbehandeling, maar hierbij
is geen wetenschappelijke evidentie dat ze werkt
• Doel
o Causaal: oorzaak opheffen
o Organotroop: orgaan herstellen
o Symptomatisch: klachten milden
o Palliatief: comfort patient verhogen zonder doel op herstel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller floorvanthiel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now