- Fylogenetisch = aanpassing aan de omgeving over generaties heen
- Ontogenetisch = aanpassing aan de omgeving tijdens het leven van 1 organisme
Leren
- Observeerbare veranderingen in het gedrag van een bepaald organisme tijdens het leven
van een organisme als gevolg van regelmatigheden in de omgeving.
- Het is een eFFect.
- Omgeving is oorzaak > hypothese over de oorzaken van gedrag
Regelmatigheid = alles wat meer is dan 1 gebeurtenis op 1 moment in tijd
- In voorkomen van 1 prikkel (= eFFecten van niet-contingente prikkelaanbieding)
o Bv: herhaalde knal > reductie reactie
- In voorkomen van 2 prikkels (= klassieke conditionering)
o Bv: bel-voedsel > salivatie
- In voorkomen van prikkels en gedrag (= operante/instrumentele conditionering)
o Bv: duwen-voedsel > vaker duwen
- Complex leren = meerdere regelmatigheden
o Gemodereerd leren
▪ Meerdere standaard-regelmatigheden (enkel individuele stimuli
en responsen als elementen)
▪ Bv: sensoriële pre-conditionering
• Fase 1: licht – toon
• Fase 2: toon > schok
• Test: licht > angst voor schok
o EFFecten van meta-regelmatigheden
▪ Bv: relational matching to sample (1-1 met 3--8 met 6-7)
▪ Meerdere regelmatigheden
Onderscheid procedure – eFFect – mentaal proces
- Procedure = dat wat de onderzoeker doet: stimuli aanbieden en gedrag observeren
o Bv: klassieke conditioneringsprocedure
- EFFect = causale impact van regelmatigheid op gedrag
o Niet rechtstreeks observeerbaar
o Bv: klassieke conditionering als eFFect
- Mentaal proces = hypothetisch construct in verklaring van impact omgeving op gedrag
o Bv: associatie, propositie
Functioneel-cognitief kader
- Functionele benadering
o Beschrijven van relatie tussen omgeving en gedrag
o Moderatoren
▪ Bepaalt of een omgevingsfactor invloed heeft op gedrag
, o Doel = zoveel mogelijk moderatoren van leren ontdekken
o Functionele kennis
▪ Kennis over de voorwaarden waaronder gedrag een functie is
van regelmatigheden uit de omgeving
o Elementen leerprocedure
▪ Aard van stimuli en gedragingen die de regelmatigheid vormen
• Bv: toon-schok, bel-voedsel, hendel-voedsel, …
▪ Aard van het geobserveerd gedrag
• Bv: salivatie, meer duwen, huidgeleiding, …
▪ Eigenschappen van de verschillende organismes
• Bv: mensen, ratten, planten, …
▪ Aard van de bredere context
• Bv: verleden, andere taken, lokaal, …
▪ Aard van de regelmatigheid
• Bv: duur van de aanbieding, hoeveelheid aanbiedingen, …
o Abstractie
▪ Vereenvoudigen: focus op 1 aspect, negeer de rest
▪ Nodig om functionele kennis uit te breiden naar nieuwe situaties
o Laat toe om gedrag te beïnvloeden en te voorspellen
- Cognitieve benadering
o Leren verklaren door mentale processen te beschrijven
o Hoe kunnen regelmatigheden in de omgeving een invloed hebben op gedrag
o Mediatie
▪ Tussenstap die ervoor zorgt dat regelmatigheden een invloed hebben
op gedrag
o Doel
▪ Mentale processen beschrijven
o Waarom
▪ Bieden “echte” verklaring van leren ipv beschrijving
▪ Kan leiden tot beter voorspellen en beïnvloeden
• Mentale mechanismes vinden kan enkel afgeleid worden
uit functionele kennis
, EFFecten van niet-contingente prikkelaanbieding
Aard van de prikkel
- Geluiden, visuele prikkels, …
- Modereren de eFFecten van niet-contingente prikkelaanbieding
- Snelheid bepalen van veranderingen
o Neutrale prikkels sneller habituatie dan aFFectieve
- Richtingen bepalen van veranderingen
o Habituatie
▪ Bij herhaaldelijk aanbieden van de prikkel zal er een reductie zijn in
de intensiteit van de reactie
▪ Bv; herhaalde knal > reductie reactie
o Sensitisatie
▪ Toename in intensiteit van reactie bij zeer intense prikkels
- Generalisatie
o Bv: toon bij 100 decibel afnemen, dan ook bij 80 decibel
Aard van het gedrag
- Verandering in intensiteit reactie, liking
- Wetmatigheid Fechner
o Wat oorspronkelijk aangenaam is, wordt eerst aangenamer, maar
uiteindelijk onaangenaam
o Aanzet tot onderzoek naar mere exposure eFFect
- Oriëntatierespons
o Geheel van verschillende reacties die gericht lijken op het onderzoek van nieuwe
en potentieel belangrijke prikkels in de omgeving.
o ~wat-is-het respons
o Onwillekeurig, willekeurig & neuronaal gedrag
▪ Onwillekeurig = bv: stijging in huidgeleiding, daling in hartslagfrequentie
▪ Willekeurig = bv: richten hoofd naar de prikkel toe
▪ Neuronaal = bv: elektrische activiteit in hersenen verandert
- Habituatie verschilt van component tot component (sneller bij hartslag dan bij huid)
- Dynamics of aFFect
o Reactie vs tegenreactie
o Habituatie van reactie en sensitisatie van tegenreactie
o Bv; roken, joggen
Aard van het organisme
- Moduleert eFFect aard van het gedrag en aard van prikkels
- Invloed op allerlei organismes
- Bv; mensen, maar ook planten kunnen (mimosa, slime mold)
Bredere context
- Bv; aandacht wegrichten helpt habituatie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmadegroot01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.40. You're not tied to anything after your purchase.