Summary
Samenvatting Biologie voor jou vwo 4 thema 5 Ecologie
- Course
- Level
Complete samenvatting thema 5 ecologie (vwo 4)
[Show more]
Seller
Follow
sanne035
Reviews received
Content preview
Samenvatting BvjVwo 4b Thema 5 Ecologie
Thema 5 Ecologie
Basisstof 1 Ecologie op alle organisatieniveaus
Organismen worden beïnvloed door hun omgeving, maar omgekeerd de omgeving ook door
de organismen die er leven
Organisatieniveaus;
- Molecuul (DNA)
- Celorganellen (celkern)
- Cel
- Weefsel (botweefsel)
- Orgaan (dijbeen)
- Orgaanstelsel (skelet/beenderstelsel)
- Organisme/Individu
- Populatie (= groep organismen van dezelfde soort die onderling voortplanten)
- Levensgemeenschap (= alle biotische factoren in een gebied)
- Ecosysteem (= alle biotische & abiotische factoren in een begrensd gebied)
- Biosfeer/systeem aarde (alle ecosystemen bij elkaar)
eDNA = environmental DNA (DNA dat laat zien welke diersoorten in gebied voorkomen)
Ecogenomica = onderzoeksgebied waar aan de hand van het genoom (alle DNA-moleculen
in een cel van een organisme) soorten in een gebied worden vastgesteld
Biotische factoren; invloeden afkomstig van de levende natuur (niet aanwezig op planeet)
- Voedselaanbod, parasieten, concurrentie, predatie
Abiotische factoren; invloeden afkomstig van de levenloze natuur (wel aanwezig op planeet)
- Licht, wind, neerslag, temperatuur, zuurstofgehalte van het water, grondsoort
Autotroof: zelf organische stoffen aanmaak
Heterotroof: eten om aan organische stoffen te komen
Emergente eigenschappen; eigenschappen die specifiek zijn voor dat niveau
(populatie > dichtheid, geslachtsverhouding, geboorte-/sterftecijfer)
(levensgemeenschap > biodiversiteit, complexiteit)
Populaties krijgen te maken met;
- Voedselconcurrentie
- Coöperatie
- Nest concurrentie
- Partner concurrentie
- Predatie (predator of grazer)
- Ziektes (bacteriën/virussen)
- Parasieten
, Basisstof 2 Organismen
Bodem
Zand Klei
Grote bodemdeeltjes Kleine bodemdeeltjes
Veel lucht Weinig lucht
Weinig water Veel water
Kan water niet goed vasthouden Kan water goed vasthouden
Humus verbetert structuur bodem/gaat uitspoeling mineralen > diepere bodemlagen tegen
Licht
Zonplanten groeien bij hoge lichtintensiteit, schaduwplanten bij lage
Daglengte heeft invloed op tijdstip voortplanting
Water
Landplanten in een;
- Vochtig milieu; zwak ontwikkelde wortelstelsels, bladeren met dunne cuticula (vettig
laagje), veel huidmondjes
- Droog milieu; goed ontwikkelde wortelstelsels, bladeren met dikke cuticula, weinig
huidmondjes (onderkant van de bladeren)
Temperatuur
Enzymactiviteit is afhankelijk van temperatuur, te hoog > enzym kapot (NIET DOOD)
Poikilotherme dieren (wisselende lichaamstemperatuur)
Homoiotherme dieren (constante lichaamstemperatuur)
Lage temperatuur; poikilotherme dieren kunnen niet actief zijn
Warme gebieden; lichaams uitsteeksels bij homoiotherme dieren zijn groter dan in koude
Tolerantie
= het vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te verdragen
Areaal = verspreidingsgebied van een soort
Tolerantiegrens; de uiterste waarde waarbij organismen van de soort kunnen overleven
Die abiotische factor (waarvan die grens is
overschreden) is dan de beperkende factor
> bepaald hoeveel organismen in een bepaald
gebied kunnen overleven
Optimum = de factorwaarde die het gunstigst is
voor het organisme
x-as: abiotische factor
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sanne035. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now