Summary
Samenvatting nier en urinewegen prof Van der Aa
- Course
- Institution
Samenvatting deeltje urologie van prof Van der Aa
[Show more]
Seller
Follow
gnk567
Reviews received
Content preview
UrologieH1 LUTS (lower urinary tract symptoms)
- Symptoomgerichte benadering
o Eerste lijn
o Behandeling + herevaluatie
o Niet bij alarmtekens/complicaties
- Diagnosegerichte benadering
o Specialist/uroloog (tenzij ze naar jou komen in 1 e lijn? Ook eerste symptoomgerichte
behandeling)
o Bijkomende onderzoeken
Lower urinary tract = vanaf blaas naar buiten (man wat langer + prostaat; vrouw kans op prolaps)
1. 1e stap: ANAMNESE:
- Moeite met ophouden? Vullingsymptomen (storage, irritatief gevoel, moet kunnen
relaxeren en tot 500ml kunen ophouden)
o Toegenomen mictiefrequentie overdag
Moet u overdag vaak plassen? Hoe vaak?
o Nycturie
’s nachts opstaan om te plassen
o Aandrang (urgency)
Voelt dat je moet plassen, moet het dan onmiddellijk? Angst dat je het niet
kan ophouden?
o Urine incontinentie = extreme situatie
- Moeite met plassen? Ledigingsymptomen (voiding, obstructief)
o Hesistatie
o Onderbroken straal (intermittentie)
o Zwakke straal
o Sproeien
o Persen om straal op gang te laten komen
o Eind druppelen straal neemt af tot druppelen
- Klachten na plassen? Post mictie symptomen
o Gevoel dat blaas niet leeg is
o Nadruppelen (meteen na mictie, meestal na verlaten toilet)
ALTIJD LUTS VOLLEDIG NAVRAGEN (hematurie? En pijn? Alarmsymptomen niet meer tevreden
met symptoomgerichte behandeling) + hoofdklacht uitdiepen
- Duur van de klachten, reden consult (is vaak al langer aan de gang)
o Incontinentie: aandrang vs stress vs continu
o Pollakisurie: dag/nacht, drinkgedrag, oedemen, medicatie
o Pijn: locatie, aard, uitstraling, tijdsverloop
o Hematurie? En pijn? Alarmsymptomen niet meer tevreden met
symptoomgerichte behandeling
- Impact dagelijks leven
- Zo erg dat je wil medicatie nemen of ingreep wil ondergaan?
, 2. Types van urinaire incontinentie
- Urgency incontinentie: aandrang
o Angst/gevoel te laat te komen
o Stoppen met activiteit?
o Verlies ’s nachts?
o Verlies bij rustig zitten in zetel?
o Frequency
o Nycturie
o Gevoel van onvolledige mictie
Vaak door constipatie, roken, obesitas, drankinname, relatief recente klacht
- Stress incontinentie
o Verlies bij hoesten, lachen, bukken, heffen
o Verlies ’s nachts?
o Verlies bij rustig in zetel?
Vaak door obstetrische VG, leeftijd, obesitas, chirurgisch VG, reeds lang klachten
- Gemengde incontinentie
o Combinatie van beide
- Continue incontinentie (overloop)
o Continu verliezen urine!!
3. Alarmsymptomen
PIJN EN HEMATURIE (geen onderdeel van diagnose LUTS) TCC (blaaskanker), urineweginfectie,
nierkoliek (op basis van urethersteen), blaassteen…
4. KO
- Man:
o Suprapubisch palperen + percussie
o Externe genitalia inspecteren
o Perineum/onderste ledematen bekijken: kunnen ze op tenen staan? Normaal
gevoel?
o PPA: vergrootte prostaat? Harde knobbels?
o Globus? Bij postrenale NI: zichtbaar gevulde blaas + voelbaar door buik (pt kan niet
leegplassen)
o Fimosis
Indien de voorhuid niet helemaal kan xorden teruggetrokken =
voorhuidvernawuing
o Liesbreuk?
- Vrouw
o Suprapubisch palperen + percussie
o Gynaecologische houding
Externe genitalia, atrofie zichtbaar?
Persen/hoesten: urineverlies/urethrale hypermobiliteit/verzakking?
URETHRALE HYPERMOBILITEIT: normaal bij verhoogde intra-
abdominale druk: neerwaartste kracht op urethra toegeduwd
tegen voorste vaginale wand en diafragma ophanging aan
bekkenbodemwand. Hypermobiliteit? Te veel stretch en kan
wegzakken: wordt niet meer afgeduwd incontinentie bij
drukverhoging (zie p 7 voor tekeningen)
2
, Gebruik speculum om evntueel verzakking tegen te gaan zodat je vals
negatieve test zou hebben anders;
Bekkenbodemkracht/proprioceptie
o Perineum/onderste ledematen
5. Bijkomende onderzoeken
5.1. Mictiedagboek
Vooral mictievolumes per plasbeurt opschrijven. Uur opstaan en slaap + drankinname noteren. Ook
vragen voor 24u urinecollectie:
- Start na 1e ochtendurine
- Houdt elke plasbeurt bij
- Stopt na 1e plasbeurt de volgende ochtend
Vooral bij vullingssymptomen, nycturie, onduidelijke anamnese
5.2. Urine analyse
- Dipstick:
o Screening, snel on site
o Leucocyten esterasen, nitrieten (UTI): bijna zeker dat je gram negatieven hebt
o pH bij urinestenen
o Hematurie microscopisch opsporen
o Proteïnurie of glucosurie
- Microscopie
o RBC
Aantal
Morfologie: dysmorfe cellen (nefrologisch probleem), isomorf (meestal
urologisch)
Cilinder aanwezigheid? Glomerulair
o WBC, epitheelcellen, bacteriën, gisten…
- Urinecultuur
o Bacteriële groei significant? >105 CFU/ml
o Identificatie oorzakelijke kiemen, AB resistentie profiel
o Indicatie
Symptomatische urineweginfectie
Niet ongecompliceerde cystitis
o Afname: midstream of sondage of suprapubische punctie
5.3. Bloedname
- Ureum, creatinine nierfunctie
o Vooral bij neurogeen blaaslijden want dan kunnen hogere urinewegen aangetast
geraken
- Ionogram
- Specifieke test: PSA (zorgt dat ejaculaat vloeibaar blijft, moet bij zaadcellen komen, zorgt dat
ze kunnen overleven in vijandig milieu
o Orgaan-specifiek protease
o Bepaalde waarde bij prostaatkanker (NIET kankerspecifiek)
o Bij LUTS: kan door BPE: PSA correleert met prostaatV
3
, o Hogere PSA voorspelt klinische progressie
- Hoeft niet routinematig
5.4. Uroflowmetrie
Laten plassen in functie van tijd flow
uitzetten curve uitzetten: wat is maximale
straal die pt heeft + nadien residu bepalen adhv
echo = postmictioneel residu.
5.5. Urodynamica
Vullingscystometrie: sonde + omhoog houden
drukkolom blaasdruk meten.
Sonde in blaas + 2e sonde in rectum:
abdominale en intravesciale druk meten en
aftrekken detrusordruk
Hoesten? Zowel intravesicaal als abdominaal
stijgt detrusor veranderd niet. Plassen: enkel intravesicale verandert detrusor ook
6. Normale
plascyclus
99% vullingsfase en 1% ledigingsfase.
- Blaasvulling
- First sensation to void: als je niet weet wat te doen, zou je kunnen plassen
- Normal sensation to void
- Lediging
7. Beeldvorming
TREP = transrectale echo prostaat volume prostaat meten voor chirurgie of bij 5-ARI
Eventueel CT, RX afhankelijk van symptomen en specifieke therapieën
Cystoscopie indien vermoeden strictuur, HEMATURIE! Of blaashalsstenose (= altijd slechte straal)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gnk567. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.78. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now