De hersenen zijn via het ruggenmerg en zenuwen verbonden aan spieren en klieren.
6.1: OVERZICHT VAN FUNCTIE EN STRUCTUUR VAN ZENUWSTELSEL
6.1.1: ANATOMISCHE OPDELING VAN ZENUWSTELSEL
Het zenuwstelsel bestaat uit twee delen:
1. centraal zenuwstelsel (CZS) = encephalon (hersenen) + medulla spinalis (ruggenmerg)
2. perifere zenuwstelsel (PZS) = 12 paar nervi craniales (hersenzenuwen) + 31 paar nervi spinales
(ruggenmergzenuwen)
De meeste zenuwen zijn verbonden met het ruggenmerg, sommigen ook met hersenen
Craniaal = hoofd
Spina = spine = rug
Er zijn maar 30 ruggenwervels en 31 paar ruggenmergzenuwen → later uitgelegd.
Ruggenmerg stopt net onder ribben (L1 en L2)
Cauda equina = Bundel ruggenmergzenuwen in vorm van paardenstaart onder
wervels L1 en L2.
6.1.2: DRIE ALGEMENE FUNCTIES VAN ZENUWSTELSEL
Sensoriek (blauw) = afferente info (INPUT) → PZS
= Voelen info buiten of binnen lichaam → wordt gestuurd nr hersenen
➔ sensoren of receptoren sturen info via afferente of sensorische banen nr CZS
integratie (groen) = verwerking → CZS
= in de hersenen wordt de info geïntegreerd
motoriek (rood) = efferente info (output) → PZS
= Door de info die verwerkt wordt beweegt het lichaam, spieren of klieren
➔ centraal zenuwstelsel bestuurt effectoren (=spieren en klieren) via efferente of motorische banen
- naar skeletspieren = somatomotorische banen (bewust)
, - naar gladde spiercellen, kliercellen en hartspiercellen = autonome motorische banen/autonome
ZS/vegetatief ZS (onbewust)
◼ sympatische banen (fight or flight): geen rust, klaar zijn om te vechten of vluchten
wanneer nodig
◼ parasympatische banen = parasympathicus (rest and digest): lichaam rustig, energie aan
het opslaan.
sensorische baan = afferente
somatomotorische, autonome baan = efferente
6.2: ZENUWWEEFSEL
Matrix is niet belangrijk
2 celsoorten:
1. neuronen = zenuwcellen
2. neuroglia/gliacellen = steuncellen → ondersteunende functie en kunnen delen.
98% in CZS en 2% in PZS
86 miljard neuronen en ongv even veel steuncellen
6.2.1: NEURONEN
dendrieten = voelsprieten van neuron, gaan
zenuwimpuls kunnen opmaken en info gaan
doorspelen
axon is bedekt met myelineschedes, gemaakt
door neuroglia
synapsknoppen = geven zenuwimpuls die
dendrieten hebben gevoeld door aan andere
neuron
,Neuron bestaat uit:
➔ 1 cellichaam = soma
➔ Duizend dendrieten
➔ 1 axon
- Bedekt met myelineschedes
- Knoppen van ranvier
- Eindigt in synapsknoppen
Opgedeeld volgens ligging bestaan er drie groepen neuronen:
1. Sensorische of afferente neuronen: info nr CZS
brengen
2. Schakelneuronen: in ZS, info doorspelen
3. Motorische of efferente neuronen: info van CZS
wegbrengen nr effectoren
sensorische neuronen: cellichaam ligt op axon
Zenuwweefsel delen we op in
➔ Grijze stof = bundeling van cellichamen en dendrieten
- Door eiwitten
➔ Witte stof = bundeling van parallel lopende axonen
- Door myeline
6.2.2: NEUROGLIA
= steuncellen die verschillende functies uitoefenen
➔ Niet prikkelbaar, geen impulsen uitoefenen.
➔ Astrocyten
➔ Oligodentrocyten
➔ Schwann cellen
, ASTROCYTEN
Astro = ster
Grootste en meest talrijke, meest ondersteunende functie
Beschermen neuronen tegen rechtstreeks contact met bloedbaan
Vormen zo bloed-hersenbarrière
Uitwisseling afval- en voedingsstoffen
Zitten aan de bloedbanen.
Vormen schakelpunt tussen neuronen en bloedbanen.
OLIGODENDROCYTEN
Bevinden zich enkel in CZS
Hebben dikke uitlopers die rond axonen gewikkeld zitten.
Vormen zo schede van isolatiemateriaal (myeline = geleider)
➔ Zorgen dat zenuwimpuls sneller gaat verlopen dan voordien
CELLEN VAN SCHWANN
Bevinden zich enkel in PZS
Tegenhangers van oligodendrocyten
Zijn kleiner
6.3: ACTIEPOTENTIALEN
Zelfstudie qr in boek
6.4: DE SYNAPS
1 richtingsverkeer: rode pijlen
Neuronen communiceren met andere cellen via synapsen
➔ Andere cellen zoals andere neuronen of effectoren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maaikevangaeveren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.95. You're not tied to anything after your purchase.