Hoofdstuk 1 Wat is relationele ethiek?
1. Hebben we een probleem?
2. Een fundamenteel filosofisch-ethisch debat
3. Filosofie stelt de vraag naar de grond, ethiek stelt de vraag naar de grondwaarde
4. Welke grondwaarde fundeert ons psychologische praktijk?
5. Zoeken naar een relationele grondwaarde
6. Het belang van een relationele ethiek voor een psychologische praktijk
7. Ethische adviezen
8. Een relationeel ethisch stappenplan
Hoofdstuk 2 Levenseindevragen en kwaliteit van leven
1. De thematiek van levenseindebeslissingen
2. Euthanasie
3. Levensverkorting
4. Een filosofische ethische discussie betreffende levensvragen
5. Vroegtijdige zorgplanning van levenseindevragen
Hoofdstuk 3 Intimiteit en seksualiteit in de zorg
1. Relationele visie op intimiteit en seksualiteit
2. Definities
3. Intimiteit en seksualiteit: een afwegen van waarden in dialoog
4. Beleving van seksualiteit
5. Beleving van intimiteit
6. Omgaan met een (niet-)evenwichtige beleving van intimiteit en seksualiteit
7. Structurele aanpak
8. Visietekst Relatievorming en seksualiteit bij personen met een verstandelijke beperking
Hoofdstuk 4 Het thema levensmoeheid
1. Vaststelling en filosofie
2. Algemeen beleid
3. Wat is levensmoeheid?
4. De relationele mens
5. Micro laag
6. Meso laag
7. Macro laag
8. Psychologie
9. Meta laag
Bijlage 1 De wet op euthanasie 28 mei 2002
Bijlage 2 Euthanasie voor minderjarigen
Bijlage 3 De wet op de patiënten rechten
Bijlage 4 Wijzigingen in de wet cliëntenrechten door het nieuwe beschermingsstatuut
, lOMoARcPSD|13934578
HOOFDSTUK 1: WAT IS RELATIONELE ETHIEK?
1. HEBBEN WE EEN PROBLEEM?
Psychologisch consulent geconfronteerd wordt met complexe situaties.
= steeds stellen we vast hoe deze moeilijkheden nooit op zichzelf staan.
Een psychologische praktijk is nooit éénduidig een netwerk van moeilijkheden, kansen, weerstanden en
opportuniteiten.
Als psychologisch consulent leer je allerlei methodieken en praktijken om daarmee om te gaan.
Cliënt-centered werken
Contextueel werken
elk op hun wijze proberen die methodieken een antwoord te geven op die complexe problematieken.
Is een methodiek voldoende voor een goede psychologische praktijk? Is een sterke psychologische
praktijk enkel een kwestie van de juiste techniek, of vraagt dit meer? Op welke wijze geef jij als
psychologisch consulent betekenis aan je werk, je praktijk?
Antwoord: het voorwerp van de ethiek.
Ethiek, als filosofische discipline, stelt zich de vraag naar het fundament van een psychologische praktijk.
Waarin fundeer jij uiteindelijk jouw psychologische hulpverleningspraktijk? De moeilijkheid met
dergelijke funderingsvragen is dat de ethiek, als filosofische discipline, niet onmiddellijk een antwoord
biedt. In een aantal publicaties contrasteerde ik een totalitaire tegenover een relationele filosofie.
In een relationele ethiek gaan we aan de slag met het netwerk van relaties, de vele factoren (of lagen) die
het leven van een cliënt uitmaken, om het goede doen? Bij elk psychologisch probleem spelen vele
dynamieken, lagen of factoren.
Toespitsen op voorbeeld van een gezin in armoede
Dit gezin is een concreet netwerk van relaties, waarbij zowel de buurt waar het gezin woont, het
zorgbedrijf, de school, de job van de moeder, de interactie tussen de kinderen, de ouders, de
grootouders, maar ook biologische factoren zoals de fysieke gezondheid, maar ook de psychische... dit
allemaal heeft zijn invloed en impact. Als psychologisch consulent werk je in en met dit netwerk. Het is in
dit netwerk dat we op zoek moeten gaan naar wat een goede praktijk is. Verderop probeer ik dit te
verduidelijken. Psychologische moeilijkheden zijn dan ook steeds complex. Het is een netwerk van
relaties wat maakt dat ze steeds meer-zinnig zijn, of verschillende vormen van zingeving spelen hun rol.
Het is in dit netwerk dat we onze weg moeten vinden.
, lOMoARcPSD|13934578
WAT MOETEN WE DOEN OM GOED TE DOEN? DIT IS DE VRAAG DIE WE ONS STELLEN.
DRIETAL PROBLEMATIEKE THEMA9S
1. Jonge Antwerpenaar na politieoptreden overleden in cel
2. Slovaak stierf na ongepast politieoptreden in cel
= degelijke situaties confronteren ons met de nood aan een ethisch antwoord op de ganse
fixatieproblematiek
Wanneer en hoe is het ethisch verantwoord om iemand te fixeren?
Wat kan? Wat doen we met de gewijzigde seksuele moraal in onze samenleving en de ermee verbonden
nieuwe samenlevingsverbanden zoals onder andere het LGBTIQ+ verhaal? Wat betekent deze gewijzigde
moraal met betrekking tot de factor seksualiteit in onze psychologische praktijk?
Zeker voor de jaren ‘60, was er in onze samenleving op dergelijke vragen een eenvoudig antwoord
- Leven was (als fundament) heilig euthanasie totaal onmogelijk
- Dit verbod was ook een uiting van hoe de mensen toen over zichzelf nadachten
- Homofiele en lesbische relaties waren onbespreekbaar.
- Wat mocht, kon en moest, lag totaal vast.
Antwoorden op dergelijke ethische thema’s zijn vandaag niet meer evident. Waar zijn wij mee bezig?9
Onze tijd zou waardeloos en ethisch stuurloos zijn. In andere woorden: ‘Zijn er vandaag nog principes,
waarden?’ Hoe moeten we deze evolutie inschatten? Is deze louter negatief of biedt ze ook kansen?
De samenleving vertrekt veel meer vanuit de filosofie van de relatie het ethisch fundament of de
grond waarop onze samenleving zich fundeert in toenemende mate relationeel is
Wat zijn hier tekenen van?
- Toenemende belang van mensenrechten
- Democratie
- Dialoog
2. EEN FUNDAMENTEEL FILOSOFISCH-ETHSICH DEBAT
In onze samenleving en in het psychologische praktijkveld onderscheiden we een debat tussen
verschillende wijzen waarop men zijn praktijk fundeert. We bespreken er vier.
(1) EEN EERSTE ETHIEK: TOENEMENDE MATHEMATISERING, FORMALISERING OF
RATIONALISERING
- Uitdrukkelijk materialistisch of modern
- Mechanische termen over menselijke relaties ethische vraag louter vertaald wordt in monetaire,
juridische en technische (telbare, meetbare) procedures of contracten
- = ze meent een probleem (en in extremist het leven) totaal te kunnen beheersen én op te lossen.
Bepaalde hulporganisaties men legt psychologisch consulenten een tijdskader op.
- Gesprek met cliënt mag dan bijvoorbeeld maximaal vijftien minuten duren.
- Elke begeleiding moet dan na x-aantal sessies leiden tot een 8outcome liefst meetbaar en smart.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thaylinemahieu. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.28. You're not tied to anything after your purchase.