Hebben we een probleem?
Wat is relationele ethiek?
=> antwoord = niet eenvoudig
● Huidige samenleving: grote religieuze en ideologische verhalen
○ overtuigingskracht inboeten
=> Op welke waarden moeten kinesitherapeuten zich baseren = complex
● Antwoord op ethische vraag is niet meer evident
○ Is dit een probleem?
Casus 1:
NIP-test laat het toe om op een Niet Invasieve Prenatale test uit te zoeken of een baby in de
moederbuik lijdt aan het syndroom van Down (trisomie 21), syndroom van Edwards (trisomie
18) en het syndroom van Patau (trisomie 13)
=> vraag: wat moeten we doen bij het vaststellen van één van deze afwijkingen
: onder welke voorwaarden aborteert men
Casus 2:
Hoogtechnologische geneeskunde in combinatie met de vergrijzingsproblematiek
=>vraag: ethisch antwoord tot levenseindevragen
: Land biedt mogelijkheid tot euthanasie (ook bij kinderen) => toekomst staat euthanasie bij
personen met dementie en een beschermingsstatuut op politieke agenda
Casus 3:
Wat doen we met gewijzigde seksuele moraal in onze samenleving en ermee verbonden
nieuwe samenlevingsverbanden (bv homohuwelijken)
=> Wat betekent deze gewijzigde moraal voor de seksualiteitsbeleving in onze
zorgorganisatie
● In het verleden was er wel een evident antwoord
○ Het leven was heilig : daardoor was euthanasie absoluut onmogelijk
=> Dit was evident en het bood een perspectief in de morele rust
○ In de zorg namen mensen een positie in
■ De dokter wist wat goed was voor de patiënt => dus dokter besliste
● Gesprek met arts was onnodig
● Artsen nemen keuze voor patiënt
● Het denkkader: ervaren als goed en rechtvaardig
○ Was niet zonder moeilijkheden
■ Homofiele/ lesbische relaties: onbespreekbaar
■ Ongewenste zwangerschap
■ Terminale patiënt die leed
=> VANDAAG: verhouding lijkt onethisch
,● Ons ethisch aanvoelen = gewijzigd
○ antwoorden op dergelijke thema’s = niet meer evident
○ Het verlaten van klassieke religieuze ethiek: maakt duidelijk dat het ethisch
fundament of de grondwaarde binnen onze samenleving
● Discussie tussen verschillende ethische denkkaders: viertal
1) Eerste denkkader = toenemende mathematisering en formalisering van de
zorgsector
=> materialistisch of modern
=> Het denkt in mechanische, mathematische termen over menselijke verhoudingen
=> Elk ethisch probleem: vertaald in monetaire en juridische procedures of
contracten
=> via metingen ontwikkelen er vaste procedures voor zorgproblemen
OPVALLEN KENMERK: kan probleem totaal beheersen
Bijvoorbeeld: Een onderzoek van een revalidatie van een hartprobleem geeft aan dat
de patiënt tien sessies zorg nodig heeft.
=> Meting krijgt op basis van mathematische wetenschappelijke argumenten het
statuut van ‘objectieve waarheid’.
=> Uit waarheid wordt een standaardtherapie van tien sessies afgeleid
=> Therapie (in vorm van een procedure) aangeboden/opgedrongen aan elke
patiënt, vanuit veronderstelling dat elke zorgprobleem totaal aan die algemene
objectieve standaard beantwoordt
Ethiek wordt een leervak met procedures, technische afspraken, afspraken omtrent
nomenclatuurnummers, The Diagnostic and statistical manual of mental disorders, …
=> wordt aangeleerd met e-learning
Vandaag gaat men in zorgorganisaties zover dat men contacten met patiënten meet
en aan zorgverleners een tijdskader oplegt.
(Bijvoorbeeld: een therapeutische sessie met patiënt mag max 15 minuten duren,
wordt digitaal getimed)
Kwaliteitsbeleid:
=> gezondheids-en welzijnsvoorzieningen worden geconfronteerd met nieuwe
wetgevende realiteit, waarin de wetgever de sector geordend om systematisch werk
te maken van kwaliteit
: DOEL = zorg gaan versterken
Vraag: waarom koos met om kwaliteitsbeleid door middel van een kwantificerende
methodiek uit te werken
, 2) Tweede denkkader = individualisering en vermarkting van de ethiek
In dit geval wordt ethiek een economische zaak van het individu
=> ethiek wordt een economische zaak van het individu
= neoliberaal denkkader : wordt dominanter
Het neoliberalisme: idee dat concurrentie de basisverhouding is tussen mensen
Mens is concurrerend wezen: concreet => elke mens bezit een aantal
mogelijkheden, competenties,... : drukt uit in kapitaal
Elk mens moet zich in de markt zetten en zijn competenties verzilveren
=> bijkomend idee: sociale concurrentiestrijd haalt het best in elk van ons, door
concurrentie presteren we beter, krijgen we betere diensten = betere samenleving
Hierdoor: het neoliberalisme meent dat alle aspecten van de samenleving vermarkt
moet worden => onderwijs, gezondheidszorg, transport, telecommunicatie, het
huwelijk,... alles wordt op de markt georganiseerd.
De markt is objectief => wet van vraag en aanbod is rechtvaardig
De markt discrimineert niet = genderneutraal, laat mensen vrij
Vanuit perspectief wordt relatie tussen een patiënt en een kinesitherapeut louter een
economische relatie
De kinesitherapeut vermarkt zijn competenties => verzilverd kapitaal dat hij in studies
investeerde
De markt die diensten van de kinesitherapeut evalueert en op zijn kwaliteit
controleert
=> wie zijn werk niet goed doet : markt afgestraft
Bij elke behandeling onderhandelen de patiënt en de kinesitherapeut over het
uitwisselen van diensten en de kostprijs => patiënt evalueert de kinesitherapeut en
speelt de markt zijn rol
In economische verhouding probeert ieder zoveel mogelijk voor zichzelf uit te halen:
toename aan wetgeving en administratie
Wanneer onderzoek aantoont dat bepaalde therapie objectief gezien tien sessies
vraagt => biedt een zekeheid die contractueel kan worden vastgelegd.
Vanuit zekerheid : recht op terugbetaling van het ziekenfonds of een privé
verzekeraar gekoppeld
Als patiënt na tien sessies niet voldoende revalideert, stelt zich de vraag naar de
verantwoordelijkheid => men meent dat patiënt vier extra sessies nodig heeft =>
vraag wie betaalt dit?
Mensen menen dat het onrechtvaardig is dat de samenleving voor het
onverantwoord gedrag van de patiënt moet opdraaien
We denken niet alleen dat kinesitherapie, maar ook logopedische zorg, pleegzorg,
psychiatrie,...
: Hiermee wordt zorg meer en meer een procedurele en economische realiteit
: We moeten betrekking tot deze problematiek fundamentele vragen stellen, is
gezondheid en zorg enkel een individuele economische zaak?
=> ethisch verantwoord dat op ziekte en nood aan zorg winst wordt gemaakt?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jarnedb2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.92. You're not tied to anything after your purchase.