Summary
samenvatting ziekteleer
- Course
- Institution
samenvatting ziekteleer van Arts en Vandebruane
[Show more]
Seller
Follow
Jarnedb2
Reviews received
Content preview
Gezondheid en ziekte1. Ziekte versus gezondheid
Gezondheid:
o Biomedische dimensie
De afwezigheid van ziekte
Is er een specifieke oorzaak aanwijsbaar dan is de persoon ziek, zo niet is er
sprake van gezondheid
Houdt niet altijd stand
- Veel aandoeningen zijn niet door 1 oorzaak bepaald
- Aandoeningen zijn variabel in tijd en ernst
- Niet meetbaar
o Biologische dimensie
Gezonde individuen zijn degene die uitgerust zijn met bepaalde kenmerken, zich
verder ontwikkelen en aanpassen aan externe omstandigheden.
- Nood aan homeostase
Meetbaar bv: temperatuur, bloeddruk, …
o Psychologische dimensie
Gezondheid wordt bekomen wanneer een individu in staat is om zijn of haar
vooropgestelde doelen in het leven te bereiken.
Ook mensen met een lichaamsgebrek of ziekte door een infectie kunnen toch als
gezond beschouwd worden.
o Sociale dimensie
Een gezond individu is in staat om maatschappelijk te functioneren.
Eigen behoeftes en verlangens zijn ondergeschikt.
o Definitie WGO
gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk, spiritueel en
sociaal welbevinden en niet louter de afwezigheid van ziekte of een lichamelijk
gebrek.
= humane benadering
o Onze huidige visie
Gezondheid is een proces van aanpassen/bekomen van een nieuwe homeostase
- Op alle fasen van het leven
- Op verandering van omgeving
- Na doormaken van ziekte
Er moet een evenwicht zijn tussen draaglast en draagkracht
, Ziekte:
o Ziekte ≠ afwezigheid van gezondheid
o Verstoring van “normale” vitale functioneren van het gehele individu
o Biomedische dimensie
Afwijking van de normale biologische functies
Reductionistisch model = voor elk symptoom is er een onderliggende pathologie
o Biopsychosociale dimensie
Het niet kunnen realiseren van de geestelijke behoeften
Het niet kunnen aanpassen aan de heersende normen en waarden
o Holistisch model
Er is een aantasting van zowel het organische systeem als de persoonlijke en
sociale aanpassingsvermogens
o Ziektebeeld = omvat de benoemde, waarneembare en diagnosticeerbare en
mogelijks behandelen ervan
o Ziek zijn = subjectieve ervaring van klachten en symptomen
o Ziektegedrag = omvat de sociale rol, de wijze hoe de patiënt met de klachten omgaat
o Sociale impact van ziekte
Als de diagnose van een ziekte bepaald is kan dit stigmatiserend zijn en kan ook
voor bijkomende problemen zorgen
Verantwoording t.o.v. de maatschappij
- Tijdelijk ontslagen van de sociale plichten/ verantwoordelijkheden
- Niet verantwoordelijk gesteld
- Verplicht om hulp te zoeken
- De wil om beter te worden
Kenmerken van ziekte
o Etiologie
Oorzaak van de ziekte: mono- of multifactorieel
Endogeen of exogeen
Idiopathische ziekte = ziekte waar oorzaken niet zijn gekend
Iatrogene oorzaak = ziekte veroorzaakt door behandeling/ingreep
o Pathogenese
Hoe de oorzaak stap voor stap een ziektebeeld veroorzaakt
3 factoren: - schadelijke invloed
- terrein
- reactievermogen
, o Prognose
Verloop: - volledig verdwijnen met volledig herstel
- niet volledig herstel, maar nieuw evenwicht
- relaps: tijdelijk verdwijnen van de symptomen
- dood
o Diagnose en classificatie van ziekten
Diagnose = vaststellen van de ziekte door kijken naar de symptomen
Meestal wordt er gebruik gemaakt van diagnostische testen
Eens de diagnose is gesteld kunnen we de ziekte classificeren
o Non-disease
Ziekte en gezondheid zijn moeilijk af te lijnen. Het komt soms voor dat bepaalde
symptomen niet duidelijk als ziekte wordt bestempeld
Bv: menopauze
o Behandeling
Na de diagnose kan er een gerichte therapie opgestart worden
Evidence based = wetenschappelijk bepaald
Empirisch: als de wetenschappelijke onderbouwing niet aanwezig is
Experimenteel: uitvoeren van wetenschappelijke studie
Therapie spitst zich toe op
- Oorzaken van ziekte
- Organotrope therapie: op een bepaald orgaan
- Symptomatische therapie
- Palliatieve therapie: enkel toespitsen op klachten van patiënt
2. Meten van gezondheid
Epidemiologie
o Wetenschappelijke studie van voorkomen en verspreiding van ziekten, sterfte en
gezondheid.
o Factoren:
Etiologische factoren: deze factoren zijn aanwezig alvorens een ziekte ontstaat
Bv: genetische aanleg
Prognostische factoren: deze factoren bepalen het verloop van een aandoening,
snelle genezing of juist toename van de ziekte
Bv: blijven roken na hartaanval
Diagnostische factoren: deze factoren maken duidelijk of er een bepaald
gezondheidsprobleem is
Bv: verhoogde cholesterol gehalte alvorens er complicaties optreden
o Belang:
Preventieve geneeskunde: door opsporen van deze factoren zijn we in staat om
aandoeningen te voorkomen of gevolgen van een ziekte te beperken.
, Epidemiologische maatregelen
o Mortaliteit
Bruto mortaliteit: het aantal individuen die overlijden in een bepaalde populatie
over een bepaalde periode
Gestandaardiseerde mortaliteit: we vergelijken de mortaliteit met de verwachte
mortaliteit
Specifieke mortaliteit: van een bepaalde ziekte
ASR-E = age standardised ratio in Europe
- Hier wordt rekening gehouden met de leeftijdssamenstelling van de
bevolking
In verloop van tijd daalde het sterfte cijfer
o Levensverwachting
Drukt uit hoeveel jaar een persoon op een bepaalde leeftijd gemiddeld nog kan
verwachten te leven
De levensverwachting is gestegen in verloop van tijd door
- Afname kindersterfte
- Ontwikkeling geneeskunde
- Meer nadruk op preventie
- Snellere en betere revalidatie
Gezondheidsverwachtingen
- Life expectancy: LE = SLE - SEYLL
SLE = standaard levensverwachting
SEYLL = standaard verloren levensjaren
- Health life expectancy: HLE = SLE – (YLL +YLD)
= een maat voor het aantal gezonde levensjaren die een individu kan
verwachten (disability free)
SLE = standaard levensverwachting
YLL = standaard verloren levensjaren
YLD = years of life with a disability
- Health adjusted life expectancy: HALE
= hier wordt rekening gehouden met het aantal jaren met een beperking
- HALY = het aantal gecorrigeerde verloren levensjaren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jarnedb2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.07. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now