Class notes
COLLEGEAANTEKENINGEN 2021 recht & maatschappij
- Course
- Institution
College aantekeningen alle weken recht & maatschappij 2021 Tilburg University Rechtsgeleerdheid jaar 3
[Show more]
Seller
Follow
pleunvandijk68
Reviews received
Content preview
Recht en maatschappijHC 1
Empirisch: gaat over werkelijkheid, je verwijst niet naar het recht, maar naar de werkelijkheid.
Empirisch onderzoek =Systematisch waarnemen van de werkelijkheid
Empirische claim is bijvoorbeeld “mannen verdienen meer dan vrouwen”.
Rechtstaat= Legaliteit + Trias politica (machtenscheiding) + Grondrechten + rechtelijke toetsing
Anomalieën en onopgeloste kwesties:
- Wat is eigenlijk legaliteit? Is legaliteit altijd goed?
- Bestaat er wel zoiets als een trias politica? En kan een zuivere trias eigenlijk wel werken?
- Welke grondrechten? En welke beperkingen aan grondrechten?
- Rechterlijke toetsing: maar hoe ver en voorzien van welke drempels?
Kortom: we moeten een spadediepte dieper slaan..
Rechtsstaat is geen juridisch begrip (met kleine uitzondering in TFEU art. 2 en 7)
Maar theoretisch begrip, maar wat is dat eigenlijk?
Het rechtsstatelijk basisprincipe: staat gebonden aan het recht
Maar: wat zegt dit?
De staat is gebonden aan het recht, dus:
- Staat? Recht? Binding?
Drie uitlopende invullingen:
- Hobbes: De rechtsstaat als orde (vis-à-vis wanorde)
-Locke: de rechtsstaat als gebonden staatsmacht (vis-à-vis ongelimiteerde staatsmacht) incl verzet
- Van Augustinus tot Nussbaum: de rechtsstaat als rechtvaardige inrichting van de samenleving (vis-à
vis de onrechtstaat)
De rechtsstaat: dunne en dikke definities:
Tamanaha, On the Rule of law:
Alternative rule of law formulations Thinner > to> Thicker
Formal versions: Rule by law > Formal legality > Democracy + legality
Substantive versions: Individual rights > Right of Dignity and/or Justice > Social welfare
dun naar dik
Dit vak:
Formele versie, niet heel dik
Niet rule by law maar ook niet heel dik
DUS: Rechtstaat = legaliteit+ rechtszekerheid + rechtsgelijkheid
College 2
Het maatschappelijk belang van de rechtsstaat: De aanleiding
Ambitie Ministerie BZK: bestuur t.b.v. economische groei
Zouridis et al, 2017: onderzoeksvragen
- verband tussen bestuurlijke instituties en economische sociale effecten in de literatuur
- Verband tussen good governance en economische/ sociale effecten in het bijzonder
- Hoe zijn bestuurlijke instituties verbonden met economische/sociale effecten?
, Bestuurlijke instituties: karakteristieken van de inrichting en functioneren openbaar bestuur (in brede
zin) dus GEEN beleid
Bevindingen:
- Bestuurlije instuties doen ertoe en good governance doet ertoe
Karakteristieken lijken universeel en niet contextueel (ontwikkelingslanden)
- Welke karakteristieken?
Casus Nogales
welvarend en veilig / laag ontwikkeld en onveilig stadsgrens
Drie theorieën:
1. Natuurlijke hulp: Zee, oliën, goud, grondstoffen ect. Klopt niet altijd
2. Culturele verklaring, Max Weber (werk, sparen ect)
3. Instituties (zorgen voor welvaart/ veiligheid)
Correlatie is nog geen causatie..
Dus: Statistisch significante correlatie tussen rechtsstaat en welvarende landen, tevreden burgers,
competitieve economieën en human development, maar:
1. Welke rechtsstaat (dik/dun/formeel/materieel?)
2. Correlatie, maar is er ook een causaal verband? Wat is de oorzaak en het gevolg?
3. Wat zijn de onderliggende mechanismen?
Zorgt welvaart voor rechtsstaat of zorgt rechtsstaat voor welvaart? Wat veroorzaakt wat?
Welke rechtsstaat?
Uiteenlopende theorieën bevestigd:
- De handhavende rechtsstaat (eigendomsbescherming + naleving contracten)
- De Weberiaanse rechtsstaat
- De federale rechtsstaat (checks and balances)
Mijn data:
- met of zonder mensenrechten; kan niet statistisch worden vastgesteld
- Wel correlatie voor democratie, maar ook zelfstandige correlatie
- Op het hoogste niveau veel uitbijters (zowel naast klassieke rechtsstaten ook autoritaire
rechtsstaten en verzorgingsstaten)
Statistisch moeilijk vast te stellen: longitudinaal onderzoek is schaars
Instituties doen zelf niets (zie artikel Glaeser, Laporta &Lopez- De silanes) , maar steunen op
maatschappelijk fundament (social cohesion)
Dus wat is oorzaak en wat is gevolg? Theorieën
Onderliggende mechanismen:
- institutionele economie: collectieve actie + predatory behaviour
- Macrosociologie: vertrouwen – sociaal kapitaal – sociale cohesie
- Bestuurskunde: een neutrale en procedureel rechtvaardige (quality of government/ niet corrupte)
overheid verzekert legitimiteit, naleving en public cooperation.
Week 3
Het rechtsstaatprisma en de juridische hoofdkleur
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pleunvandijk68. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now