Class notes
Hoorcollege 3: Het logisch empirisme
- Course
- Institution
Hoorcollege aantekeningen van het vak Wetenschapsfilosofie voor de Geesteswetenschappen (UvA),
[Show more]
Seller
Follow
manonblanke
Reviews received
Content preview
HC 16/02: Het logisch empirismedinsdag 2 februari 2016 11:18
Samenvatting voorgaande
• Wetenschappelijke Revolutie
○ Mechanistisch-mathematische stroming
○ Experimenteel-empiristische stroming
• Komen samen in het werk van Newton
○ Alle kennis van de natuur in axiomatisch systeem
• David Hume (1711-1776)
○ Analytische uitspraken (relations of ideas)
A priori: gaat vooraf aan ervaring
○ Synthetische uitspraken (matters of fact)
A posteriori: volgen op ervaring
• Levert problemen op:
○ Inductieprobleem: van beperkt aantal observaties kan je eigenlijk geen logische universele uitspraken afleiden
○ Causaliteit: oorzakelijke relaties onderstellen een noodzakelijk verband en dat kan je niet waarnemen
• Hume gaat morrelen aan de feiten van Newtons natuurkunde
• Immanuel Kant wil deze problemen oplossen
Immanuel Kant (1724-1804)
• Hoe is de fysica van Newton als je daarbij ook de problematisering van Hume in acht neemt? Welk antwoord moet je
Hume geven om Newtons natuurkunde mogelijk te maken
• Kritik der reinen Vernunft (1781)
○ Geen kritiek op de zuivere reden maar kritisch onderzoek naar de werking/grenzen van zuivere reden
○ Probeert fundamentele verandering van natuurwetenschappen te verwerken in filosofisch systeem zonder zo
sceptisch te zijn als Hume
○ Ambitie was om copernicaanse wending tot stand te brengen in filosofie
Zijn werk werkt zowel op negatieve manier als positieve manier door
• Kant is einde van vroegmoderne reflectie op kennis en begin van moderne denken over filosofie
• Vertrekpunt van Kant is onderscheid tussen analytische en synthetische uitspraken
A S
○ A priori X X
A posteriori X
• Er bestaan synthetische a priori uitspraken
○ Zoals: elke verandering heeft een oorzaak
Dit is een feit, maar je hoeft het niet op basis van observaties vast te stellen
○ 1 + 1 = 2; som van hoeken van een driehoek is 180 graden
Hume zou zeggen dat dit analytisch is, Kant zegt dat het ook in de wereld zo is en dus synthetisch
○ F = m*A is niet puur een definitie, ook een uitspraak over feiten in de wereld
• Deze uitspraken zijn het fundament van de natuurwetenschappen
• Hoe zijn deze uitspraken mogelijk??
• Kant: synthetische a priori uitspraken zijn mogelijk vanwege de structuur van ons kennen
○ De waarheden leggen we als het ware op aan de wereld
• Kant noemt zijn filosofie transcedentaal
○ Dat wil zeggen dat Kant onderzoek doet naar de mogelijkheidvormen/mogelijkheidsvoorwaarden van onze
kennis
○ Aan welke voorwaarden moet ons kenvermogen voldoen wil natuurwetenschappen mogelijk zijn?
• Transcedentaal is niet transcedent
○ Transcedent = betrekking op iets dat voorbij deze wereld ligt
• Transcedentaal onderzoek is ook geen psychologie
○ Kant onderzoekt niet hoe ons kenvermogen feitelijk werkt. Dat deed Hume. Gaat om de
mogelijkheidsvoorwaarden voor kennis (= natuurkunde van Newton)
• Volgens Kant speelt ons kenvermogen een actieve rol
○ Kennis is geen simpele afspiegeling van de dingen in de wereld. Dat is empiristisch
• Kant: uiteindelijk kunnen we de Dinge an sich, zoals ze op zichzelf bestaan, niet kennen. Die zijn voor ons niet
toegankelijk
• We kunnen alleen iets zeggen over de fenomenale wereld
WF Pagina 1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller manonblanke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.19. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
55628 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now