Summary
Samenvatting cultuurwetenschappen 6 thema 2
- Course
- Institution
- Book
recht en gerechtigheid, verloop van een procedur
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
monaverheugenluchie
Reviews received
Content preview
hs 1: recht en gerechtigheid1 wat is recht
rechtsregels = gedragsregels die hun gezag ontlenen aan de overheid
belangrijkste geschreven rechtsregels = vastgelegd in de grondwet, wetten en besluiten in het
internationaal recht
-> recht = geheel van gedragsregels met bijkomende institutionele voorschriften die worden
opgelegd door de maatschappij (via de wetgevende instellingen) met als doel de ordening van de
samenleving
recht: het geheel van wetten en regels waarmee de mens de samenleving ordent
2 recht vroeger en nu
I. 4e eeuw Canoniek recht (kerkrecht)
-> feodaal recht (edellieden) en canoniek recht (geestelijken)
canoniek recht: het rechtssysteem van de rooms-katholieke kerk op basis van romeinse
rechtsregels (ontstaan in 4e eeuw)
-> bepaalde gebeurtenissen onder kerkeljike invloed: huwelijksrecht, erfrecht, deel strafrecht
II. 543 Codex Justinianus (bestaande Romeinse wetten gebundeld)
-> voorbeeld voor andere wetboeken
Romeins recht = procedures en principes die nu nog worden toegepast (onderlinge
verhoudingen, aangelegenheden betreffende hun bezit, verhouding burgers-staat)
-> volkenrecht belangrijk in romeins recht
III. 6e eeuw Salische wet (Merovingische koning Clovis)
-> bestraften misdrijven volgens eigen regels en binnen de gemeenschap
-> zorgt voor meer uniformiteit bij rechtzaken over erfkwesties, diefstal, geweldpleging en
moord (bijna allemaal geldstraffen)
-> alleen benadeelden of nabestaanden konden klacht indienen
IV. vroege middeleeuwen Bloedwraak (heilige plicht)
-> bestraffing gedaan door benadeelde zelf of bloedverwant
-> volk gaat over de kastijding of terechtstelling van schadelijke elementen die zich als vijand
van en gevaar voor de samenleving manifesteerden
V. late middeleeuwen Salische wet vergeten
VI. 1300-1550 bedevaarten, vuurproef & waterproef
-> geliefde straf bij ons
-> bedoeld om gelovigen te sterken
-> vuurproef: gloeiende kolen of heet ijzer
-> waterproef: drijven = behekst door geëxecuteerd, zinken = mens maar dood
VII. 14e eeuw – 16e eeuw Gewoonterecht
-> gewoonterecht opgetekend -> meer rechtszekerheid (geen discussies/willekeur meer, vb’s
worden opgeschreven en doorgegeven)
-> vb: straf = tekeningen rond nek, achterwaarts, naakt op een ezel door de stad, publieke
verminking of geseling, executie
1
, VIII. 1799 – 1814 Napoleon (codificatie)
-> Code Civil / Code Napoleon wou frans recht voor eens en voor altijd vastleggen
-> grote invloed op latere nationale wetgevingen
-> staten werden centralistischer en sterker, nationalisme werd populair
-> nummering nog steeds grotendeels hetzelfde
-> iedereen ‘gelijk’ voor de wet (in huwelijk: man > vrouw)
3 indeling van het recht
classificaties:
- land waar het recht van toepassing is
- de rechtsbron
- rechtsstelsel
- onderwerp
3.1 indeling van recht naar het land waar het recht van toepassing is
Belgisch recht = verzamelnaam voor het in België geldende recht (rechtsregels = wetten, decreten, ..)
elke rechtsregel moet in overeenstemming zijn met de grondwet
supranationale of internationale organisaties: beïnvloeden of wijzigen nationaal recht
bv: EU – lidstaten hebben eigen rechtstelsel en wetgeving, maar nemen het bepaald rechtsstelsel van
de EU als geheel mee op in hun nationaal rechtsstelsel en wetgeving
gevolg: verschillen tussen de lidstaten in nationaal recht worden kleiner
invloed van Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (strafrecht, familierecht en
vreemdelingenrecht) vooral de rechtsbescherming die het Europees Hof voor de Rechten van de Mens
hiërarchie van rechtsvormen:
1. internationaal recht 2. grondwet 3. bijzondere wetten
4. wet, decreet, ordonnantie 5. besluiten van uitvoerende macht 6. lokale besluiten
3.2 indeling van recht naar rechtsbron
3.2.1 gewoonterecht vs. geschreven recht
gewoonterecht: recht dat gebaseerd is op gewoonten en mondeling wordt doorgegeven van
generatie op generatie = ongeschreven of costumier recht
-> ontstaat vanuit de samenleving zelf, eeuwenlang dominante rechtsbron in West-Europa
geschreven recht: rechtsregels verzameld en gecodificeerd = statutair recht
-> vanaf 14e / 16e eeuw
-> in Verenigd Koninkrijk
3.2.2 natuurrecht vs. rechtspositivisme
natuurrecht: het idee dat voor iedereen bepaalde rechten gelden, ongeacht plaats of tijd, omdat ze
door de ‘natuur’ gegeven zijn (soevereiniteit, mensenrechten)
-> aangeboren en onvervreemdbaar
-> grote rol in Europees rechtsbewustzijn
-> Franse Revolutie => deze rechten komen niet van een hogere macht maar van de natuur
-> wetboeken vertrokken vanuit natuurrecht
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller monaverheugenluchie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.18. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now