Inleiding
o Belang van kennis van de typische ontwikkeling
detectie van afwijkend motorisch gedrag
behandeling van kinderen met afwijkend motorisch gedrag
o Neurologische ontwikkeling:
Beïnvloedende factoren? → Ontwikkelingstheorieën
Wat? Motorische ontwikkeling en andere ontwikkelingsdomeinen
Wanneer en hoe?
o Wat is motorische ontwikkeling?
Motorische ontwikkeling
- = voortdurende wijziging in motorisch gedrag die doorheen de
levenscyclus tot stand komt op basis van de interactie tussen de
biologie van het individu, de taakvereisten en de
omgevingscondities (Gallahue & Isaacs 1997)
Neurale maturatie theorie
o Gesell & McGraw
o Motor van de motorische ontwikkeling:
biologische rijping van het centrale zenuwstelsel,
autonoom proces van aflezen van genetisch bepaalde
ontwikkelingsprogramma’s
o Algemeen geldende regels van motorische ontwikkeling:
motorische mijlpalen
principes van ontwikkelingsrichting
- craniocaudaal en proximodistaal
principes van differentiatie (grof naar fijne motoriek) en integratie
(motorisch en sensorisch systeem)
o Ontwikkeling komt tot stand doordat de invloed van de cerebrale cortex op de lagere
reflexen steeds groter wordt.
~ hiërarchische model over motorische controle
‘reflexen’ → willekeurige bewegingen
, o Belang van de theorie
Ontwikkelingstests
Diagnosestelling
Behandelingsconcepten: Bobath of NDT concept (Neurodevelopmental
Treatment)
Cognitieve ontwikkelingstheorie van Piaget
o Theorie over cognitieve ontwikkeling, eerder dan over de motorische ontwikkeling
o Sensorimotor fase (0-2 jaar): reflexief-instinctief gedrag → symbolische
gedachtegang
o Basisveronderstelling: het opdoen van bewegingservaring is een conditionele
voorwaarde voor de latere cognitieve ontwikkeling
o Motorische ontwikkeling
“Zelfregulerend proces met ontwikkeling van cognitieve structuren uit
wederkerige interactie van individu en omgeving, met een
aanpassingsproces aan de verandering in de omgeving”
Aanpassingsproces gebeurt door
- Assimilatie
Interpreteren en vastleggen van nieuwe informatie in
bestaande schema’s
- Accommodatie
Proces waarbij bestaande cognitieve structuren of schema’s
en het daaruit voortvloeiend motorisch gedrag worden
aangepast aan nieuwe taak- of omgevingsvereisten
- Accommodatie en assimilatie
→ vorming van hogere cognitieve structuren
Bewegingsexploratie/-ervaring is belangrijk om
veranderingen in cognitieve ontwikkeling te bekomen
Het opdoen van bewegingservaring is vooral in de
sensorimotorische ontwikkelingsfase (0-2 jaar) van belang in
de vorming van sensomotoriekschema’s
, o Kritiekpunten
motoriek: basis voor cognitieve ontwikkeling
transities van ontwikkelingsfasen ?
o Beïnvloeding behandelingsprogramma’s voor kinderen:
vb. sensorisch integratieprogramma van Ayres
Dynamische ontwikkelingstheorie
o Jaren ‘80-90 - Esther Thelen
variatie in ontwikkeling
rol van de omgeving en andere factoren,
bijvoorbeeld ‘stapreflex’
o ~ Dynamische systeem theorie:
Algemene theorie
Gedrag van complexe systemen komt tot stand door de interactie van vele
factoren
Zoeken naar energetische meest voordelige situatie, die zich steeds wijzigt
Motorisch gedrag: bepaald door participerende structuren, omgeving en
taakvereisten
o Motorische ontwikkeling
Motorische vaardigheden ontstaan uit complexe interactie van individu,
omgeving en taak
Vb. Bal vangen
- Individu:
- Omgeving:
- Taak:
, o Motorische ontwikkeling is zelf organiserend
nieuwe motorische vaardigheden ontstaan spontaan uit de interactie van dit
complexe systeem en zijn niet van tevoren aanwezig
o Motorisch gedrag:
‘dynamisch handelingslandschap’
- Stabiele en minder stabiele coördinatiepatronen in bepaalde
context/leeftijd
- Bijvoorbeeld het handelingslandschap van voortbewegen
Een handelingslandschap van
voortbewegen waarbij de
afzonderlijke dalen een
handelingsmogelijkheid (aantrekker)
representeren.
De diepte van ieder dal geeft de
mate van aantrekking (stabiliteit)
van de aantrekker aan. Het
balletje geeft aan welke handeling
op dit moment wordt uitgevoerd.
o Motorische mijlpalen
Periodes die zich kenmerken door de aanwezigheid van een meer stabiele
motorische vaardigheid
o Transities in motorische vaardigheden
Door continue veranderingen in de participerende structuren van het
individu (spierkracht, zenuwstelsel …) of veranderingen in externe factoren
o NMT versus DOT
Onderscheid neurale maturatie theorie en dynamische ontwikkelingstheorie:
- rol van het centrale zenuwstelsel (czs)
NMT: rijpingsgraad van czs is cruciaal => nature
DOT: rijpingsgraad van czs is beperkt => nurture
Neurale groep selectie theorie
o Neurowetenschappelijk raamwerk: Edelman Ideeën van Prechtl, Touwen, Hadders-
Algra:
spontane activiteit
variatie in de typische ontwikkeling
o Motorische ontwikkeling:
basisprogramma’s zijn vastgelegd in genetische informatie maar niet precies
of maw met veel variatie, variabiliteit op basis van spontane activiteit en
omgevingsfactoren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jarnedb2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.