Voorbeeldtentamen
Vraag 1
Het begrip ‘deterministisch wordt vaak gekoppeld aan biologische verklaringen voor
crimineel
gedrag.
a) Legt uit wat met het begrip deterministisch bedoeld wordt en waarom een
biologische verklaring een deterministische verklaring zou zijn. (7 punten)
Determinisme is een filosofisch begrip dat ervan uitgaat dat stelt dat elke gebeurtenis niet
zomaar willekeurig is. Hiermee wordt bedoeld dat ze ervan uitgaan dat alles van tevoren
vaststaat. Er is daardoor geen sprake van een rationele keuze. Er zijn altijd verklaringen voor
elke gebeurtenissen
Dit heeft te maken met de biologie. De biologie kan namelijk en deterministische verklaring
zijn, omdat menselijk gedrag een product is van de natuur. Biologische verklaringen zijn
deterministische verklaringen, omdat als je gedrag vertoont, dan is dat gedrag biologisch te
verklaren. Als iemand bijvoorbeeld een misdaad pleegt kan dat aan de genen of aan het
brein worden gekoppeld en is het niet de schuld van de persoon zelf.
b) Welke mythe bestaat er over het biocriminologisch perspectief en leg uit waarom dit
een mythe is. (8 punten)
De mythe dat biologische factoren onveranderbaar zijn en dat alles al vaststaat bij de
geboorte. Dit is niet waar. Omgevingsfactoren kunnen namelijk invloed hebben op
biologische factoren, waardoor zij kunnen veranderen. Een voorbeeld hiervan zijn genen; die
kunnen namelijk aan- of uitgezet worden door invloeden uit de omgeving. Het is dus niet zo
dat iemand wordt geboren met verschillende biologische eigenschappen die de rest van zijn
leven niet meer veranderen en daarom zijn toekomst al vastligt.
Vraag 2
Beschrijf de persoonlijkheidsdimensies (clusters) die Eysenck onderscheidde en
beschrijf hoe volgens hem iemand met een psychopathische persoonlijkheid getypeerd
kan worden. Noem een beperking van persoonlijkheidstheorieën (trait-based) in het
verklaren van crimineel gedrag.
Eysenck is bekend van het meervoudig PEN-model. Hiermee vond hij verbanden tussen
tussen persoonlijkheid/biologie en criminaliteit. De persoonlijkheidsdimensies die hij
onderscheidde waren:
- Psychoticisme: erg impulsief, weinig empathie, wreed, ongevoelig
Hoog testosteron en laag serotonine -> sterkste voorspeller voor crimineel gedrag
- Extraversie: Veel behoefte aan verandering, drukte en opwinding
- Neuroticisme: Emotioneel niet stabiel, heftige stressreacties
Mensen met een psychopathische persoonlijkheid scoren volgens hem hoog op alle drie de
punten. Eysenck was een van de weinigen die vanuit de biologie dit probeerde te verklaren.
Dit deed hij vanuit testosteron en serotonine
, Kritiek:
- Uit onderzoek is gebleken dat niet alle criminelen hetzelfde scoren op deze 3
kenmerken. Er zijn dus bepaalde type of categorieën in te scheiden. Niet alle
criminelen hoeven op alle 3 hoog te scoren
- Een beperking van persoonlijkheidstheorieën is dat persoonlijkheidskenmerken geen
onafhankelijke en directe voorspellers zijn van crimineel gedrag. Wanneer iemand
criminele eigenschappen bezit, betekent dat dus niet dat diegene direct crimineel is.
Het bezit van criminele eigenschappen leidt ertoe dat een individu een verhoogd
risico heeft op het plegen van criminaliteit. Dit risico wordt pas gerealiseerd wanneer
dit individu met de ‘juiste’ omstandigheden wordt geconfronteerd, waar deze
eigenschappen tot uiting kunnen komen.
Vraag 3
Leg uit hoe volgens de differentiële associatietheorie criminaliteit verklaard kan worden.
De inhoud en de manier van leren is belangrijk voor het aanleren van gedrag. Hier zijn 9
grondprincipes:
1. Crimineel gedrag is aangeleerd
2. Crimineel gedrag is geleerd in interactie of communicatie met andere
3. Leren gebeurt in kleine intieme groepen
4. Leren houdt niet alleen de technieken in, maar het gaat ook om de motieven,
attitude en rationalisaties
5. De richting van de motieven is afgeleid van opvattingen die binnen de groep heersen
6. Iemand die wordt delinquent, omdat hij te veel opvattingen heeft die het
overtreden van de wet goedkeuren, tegen over dat hij te weinig opvattingen heeft
die het overtreden van de wet afkeuren (kern)
7. Het is afhankelijk van frequentie, duur, intensiteit en prioriteit
8. Het leren van crimineel gedrag gaat op dezelfde manier als leren van ander gedrag
9. Crimineel gedrag wordt niet verklaard door bepaalde behoeftes die worden
aangehouden
Het uitgangspunt van de differentiële associatietheorie is gedrag als gevolg van invloeden uit
de sociale omgeving. Hierbij geld delinquent gedrag ook als gevolg van invloeden uit de
omgeving. We leren crimineel gedrag door groepswaarden en normen die gelden. Hierbij
leren we in intieme en persoonlijke relaties het meest. Frequentie, duur, intensiteit en
prioriteit is daarom belangrijk. Als je vaker en langer met een groep bent leer je het sneller.
Hierbij leren mensen Criminelen technieken en vaardigheden, maar ook opvattingen en het
goedkeuren van crimineel gedrag. Gedrag dat dominante samenleving als slecht beschouwd,
wordt in de groep als goed gezien
Vanuit de differentiële associatietheorie wordt gedrag crimineel gedrag dus verklaart door
het leren uit de sociale omgeving en de groep waarin jij je bevindt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vereschreurs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.96. You're not tied to anything after your purchase.