Samenvatting van het boek 'Praktisch Jeugdrecht' en de slides.
Alles samengevat, BEHALVE H8.
DDeze SV is gemaakt in het AJ . Let er wel op dat het curriculum van Orthopedagogie veranderd is en dat ik niet kan garanderen dat alle leerstof in deze samenvatting staat! Check de voorbeeldpagina's!...
,INHOUD
HOOFDSTUK 1: INLEIDING ROND HET ONTSTAAN VAN DE JEUGDBESCHERMING IN BELGIË
1 JEUGDBESCHERMING IN BELGIË: HET ONTSTAAN VAN EEN CATEGORIAAL BELEID ................................................................... 7
1.1 EVOLUTIE VAN DE SOCIALISATIE ....................................................................................................................................... 7
1.1.1 Geen kindbeeld ............................................................................................................................................................. 8
1.1.2 Een aanzet tot een kindbeeld ....................................................................................................................................... 8
1.1.3 Het huidige kindbeeld ................................................................................................................................................... 9
1.2 EVOLUTIE VAN DE SOCIALE CONTROLE ............................................................................................................................. 9
1.2.1 Vroege tijden tot de verlichting .................................................................................................................................... 9
1.2.2 De Verlichting .............................................................................................................................................................. 10
1.2.3 Tendensen vanaf de verlichting .................................................................................................................................. 10
2 HISTORISCH OVERZICHT VAN DE JEUGDBESCHERMING IN HET BELGISCH RECHT ................................................................... 13
2.1 EERSTE KINDERBESCHERMINGSWET VAN 15 MEI 1912 .................................................................................................. 13
2.1.1 Bevoegdheid van de kinderrechtbank ........................................................................................................................ 13
2.1.2 Maatregelen van de kinderrechtbank ......................................................................................................................... 13
2.1.3 Kritische noot bij de wet van 15 mei 1912 .................................................................................................................. 13
2.1.4 Herziening van de wet van 1912 ................................................................................................................................. 13
2.2 DE WET OP JEUGDBESCHERMING VAN 8 APRIL 1965 ..................................................................................................... 14
2.2.1 Basisprincipes .............................................................................................................................................................. 14
2.2.2 Belangrijke vernieuwingen .......................................................................................................................................... 16
2.2.3 Kritische noot bij de wet van 1965 .............................................................................................................................. 16
2.3 BIJZONDERE JEUDGBIJSTAND EN JEUGDBESCHERMING – GECOÖRDINEERDE DECRETEN VAN 4 APRIL 1990 INZAKZ
BIJZONDERE JEUGDBIJSTAND EN DE WET VAN 2 FERUARI 1994 TOT WIJZIGING VAN DE WET VAN 8 APRIL 1965 BETREFFENDE
DE JEUGDBESCHERMING .............................................................................................................................................................. 16
2.3.1 Wijziging in de terminologie ....................................................................................................................................... 17
2.3.2 Filosofie van de Gecoördineerde Decreten van 1994 en de Wet van 2 februari 1994 ............................................... 17
2.3.3 Verdeling van bevoegdheden ..................................................................................................................................... 17
2.3.4 Belangrijkste vernieuwingen ....................................................................................................................................... 18
2.4 DE JEUGDWET VAN 13 JUNI 2006 ................................................................................................................................... 18
2.4.1 Basisprincipes .............................................................................................................................................................. 18
2.4.2 Filosofie van de wet van 13 juni 2006 ......................................................................................................................... 19
2.4.3 Belangrijke vernieuwingen .......................................................................................................................................... 19
2.4.4 Maatregelen in kader van verantwoordelijkheid en herstelgerichte aanpak ............................................................. 19
HOOFDSTUK 2:WETGEVEND KADER
1|J E U G D B E S C H E R M I N G M E T I N L E I D I N G J E U G D R E C H T
, 2.3 INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND (IVRK) ...................................................................... 21
HOOFDSTUK 3: RECHTBANKEN DIE OORDELEN OVER ASPECTEN VAN DE MINDERJARIGEN
1 DE FAMILIERECHTBANK ............................................................................................................................................................ 22
1.1 DE VERSCHILLENDE AFDELINGEN .................................................................................................................................... 22
1.2 MATERIËLE EN TERRITORIALE BEVOEGDHEID ................................................................................................................. 22
1.3 OPENBAAR MINISTERIE BINNEN DE FAMILIERECHTBANK .............................................................................................. 22
2 DE JEUGDRECHTBANK ............................................................................................................................................................... 23
2.1 DE SOCIALE DIENST VAN DE JEUGDRECHTBANK ............................................................................................................. 23
2.2 HET OPENBAAR MINISTERIE ............................................................................................................................................ 23
2.3 DE JEUGDRECHTER EN DE JEUGDRECHTBANK ................................................................................................................ 23
HOOFDSTUK 4: HET JEUGDDELINQUENTIERECHT
1 INLEIDING.................................................................................................................................................................................. 24
2 INLEIDENDE BEGRIPPEN UIT HET JEUGDDELINQUENTIERECHT................................................................................................ 25
3 BASISPRINCIPES ........................................................................................................................................................................ 25
4 HET TOEPASSINGSGEBIED VAN HET JEUGDDELINQUENTIERECHT ........................................................................................... 26
4.1 JEUGDDELICTEN .............................................................................................................................................................. 26
4.2 UITZONDERINGEN ........................................................................................................................................................... 26
4.3 MAXIMUMLEEFTIJD ......................................................................................................................................................... 26
5 DE ACTOREN IN HET JEUGDDELINQUENTIERECHT ................................................................................................................... 26
5.1 DE POLITIE ....................................................................................................................................................................... 27
5.2 HET OPENBAAR MINISTERIE ............................................................................................................................................ 27
5.3 DE ONDERZOEKSRECHTER ............................................................................................................................................... 27
5.4 DE JEUGDGERECHTEN ..................................................................................................................................................... 27
5.5 DE SOCIALE DIENST VOOR GERECHTELIJKE JEUGDHULPVERLENING .............................................................................. 28
5.6 HET ADVOCATUUR .......................................................................................................................................................... 28
6 HET VERLOOP VAN DE PROCEDURE .......................................................................................................................................... 28
6.1 DE ONDERZOEKSFASE: HET ONDERZOEK NAAR DE FEITEN ............................................................................................. 28
6.2 DE ONDERZOEKSFASE: HET ONDERZOEK NAAR DE PERSOON EN DE LEEFOMGEVING .................................................. 28
6.3 DE AFHANDELING OP HET NIVEAU VAN HET OPENBAAR MINISTERIE ............................................................................ 29
6.3.1 Het parket kan de zaak seponeren ............................................................................................................................. 29
6.3.2 Het parket kan het verval van strafvordering afhankelijk maken van bijzondere voorwaarden ................................ 29
6.3.3 Het parket kan een voorstel tot bemiddeling doen .................................................................................................... 30
6.3.4 Het parket kan vragen om een positief project voor te stellen .................................................................................. 30
6.4 DE AFHANDELING OP HET NIVEAU VAN DE JEUGDRECHTER – DE VOORBEREIDENDE FASE .......................................... 31
6.4.1 De jeugdrechter kan aan de minderjarige verdachte een herstelgerechtelijk aanbod doen van bemiddeling of
herstelgericht groepsoverleg (HERGO) ..................................................................................................................................... 31
6.4.2 De jeugdrechter kan aan de minderjarige voorstellen om een positief project uit te werken ................................... 31
6.4.3 De jeugdrechter kan aan de minderjarige een ambulante maatregel opleggen ........................................................ 32
6.4.4 De jeugdrechter kan voorwaarden opleggen ............................................................................................................. 32
6.4.5 De jeugdrechter kan kiezen voor een gesloten oriëntatie in een afdeling van een gemeenschapsinstelling ............ 32
6.4.6 De jeugdrechter kan kiezen voor een gesloten begeleiding in een afdeling van een gemeenschapsinstellingen ..... 32
2|J E U G D B E S C H E R M I N G M E T I N L E I D I N G J E U G D R E C H T
, 6.5 DE AFHANDELING OP HET NIVEAU VAN DE JEUGDRECHTBANK: DE RECHTSPLEGING TEN GRONDE ............................. 33
6.5.1 De jeugdrechtbank kan een herstelrechtelijk aanbod doen tot bemiddeling of HERGO............................................ 33
6.5.2 De jeugdrechtbank kan de minderjarige berispen of meedelen dat de genomen maatregel volstaat ...................... 33
6.5.3 De jeugdrechtbank kan een positief project opleggen ............................................................................................... 33
6.5.4 De jeugdrechtbank kan een ambulante sanctie opleggen .......................................................................................... 33
6.5.5 De jeugdrechtbank kan voorwaarden opleggen ......................................................................................................... 33
6.5.6 De jeugdrechtbank kan beslissen tot gesloten oriëntatie in een afdeling van een gemeenschapsinstelling ............. 33
6.5.7 De jeugdrechtbank kan beslissen tot gesloten begeleiding in een afdeling van een gemeenschapsinstelling 3, 6 of 9
maanden ................................................................................................................................................................................... 33
6.5.8 De jeugdrechtbank kan beslissen tot gesloten begeleiding in een afdeling van een gemeenschapsinstelling 2, 5 of 7
jaar 33
7 DE GEMEENSCHAPSINSTELLINGEN ........................................................................................................................................... 34
8 KENMERKEN VAN DE REACTIES IN HET JEUGDDELINQUENTIERECHT ...................................................................................... 35
8.1 DE BESLISSINGSCRITERIA ................................................................................................................................................. 35
8.2 HET SUBSIDIARITEITSPRINCIPE ........................................................................................................................................ 35
8.3 HERZIENING VAN MAATREGELEN ................................................................................................................................... 35
8.4 BETROKKENHEID VAN OUDERS ....................................................................................................................................... 36
9 UITZONDERINGEN OP DE BEVOEGDHEID VAN DE JEUGDRECHTBANK IN HET JEUGDDELINQUENTIERECHT ........................... 36
9.1 DE UITHANDENGEVING ................................................................................................................................................... 36
9.1.1 Toepassingsgebied ...................................................................................................................................................... 37
9.1.2 Procedure .................................................................................................................................................................... 37
9.1.3 Gevolgen ..................................................................................................................................................................... 37
9.2 INTERVENTIE BIJ EEN VERKEERSMISDRIJF ....................................................................................................................... 37
9.2.1 Inleiding....................................................................................................................................................................... 37
9.2.2 Toepassingsgebied ...................................................................................................................................................... 37
9.2.3 Gevolgen ..................................................................................................................................................................... 38
9.2.4 Uitzonderingen............................................................................................................................................................ 38
9.3 DE MINDERJARIGE EN ADMINISTRATIEVE SANCTIES ...................................................................................................... 38
9.3.1 Gemeentelijke administratieve sancties ..................................................................................................................... 38
9.3.2 Andere administratieve sancties ................................................................................................................................. 38
HOOFDSTUK 5: JEUGDHULPVERLENING IN VLAANDEREN
1 INLEIDENDE BEGRIPPEN UIT DE JEUGDHULPVERLENING ......................................................................................................... 39
2 ALGEMEEN ................................................................................................................................................................................ 39
3 NIET-RECHTSTREEKS TOEGANKELIJKE JEUGDHULP .................................................................................................................. 40
3.1 AANMELDEN BIJ DE INTERSECTORALE TOEGANGSPOORT .............................................................................................. 40
3.2 TEAM INDICATIESTELLING EN TEAM JEUGDHULPREGIE BINNEN DE INTERSECTORALE TOEGANGSPOORT ................... 40
4 VRIJWILLIGE EN GERECHTELIJKE HULPVERLENING ................................................................................................................... 41
4.1 DE VRIJWILLIGE HULPVERLENING ................................................................................................................................... 41
4.2 DE GERECHTELIJKE JEUGDHULPVERLENING .................................................................................................................... 41
4.2.1 Verloop ........................................................................................................................................................................ 41
4.2.2 Vorderingsgronden van het Openbaar Ministerie ...................................................................................................... 41
3|J E U G D B E S C H E R M I N G M E T I N L E I D I N G J E U G D R E C H T
,5 DE GERECHTELIJKE MAATREGELEN........................................................................................................................................... 42
5.1 PEDAGOGISCHE RICHTLIJN .............................................................................................................................................. 42
5.2 ONDERTOEZICHTSTELLING .............................................................................................................................................. 42
5.3 OPVOEDEND PROJECT ..................................................................................................................................................... 42
5.4 DE FUNCTIE ‘BEGELEIDING’ ............................................................................................................................................. 42
5.5 DE FUNCTIE ‘DAGOPVANG’ ............................................................................................................................................. 43
5.6 DE FUNCTIE ‘DIAGNOSTIEK’............................................................................................................................................. 43
5.7 DE FUNCTIE ‘BEHANDELING’ ........................................................................................................................................... 43
5.8 DE FUNCTIE ‘TRAINING’ ................................................................................................................................................... 43
5.9 DE FUNCTIE ‘VERBLIJF’ .................................................................................................................................................... 43
5.10 DE FUNCTIE ‘BEVEILIGD VERBLIJF’ ................................................................................................................................... 43
5.11 UITZONDERLIJK TOEVERTROUWEN AAN EEN GESCHIKTE OPEN INRICHTING ................................................................ 43
5.12 TOEVERTROUWEN AAN EEN PSYCHIATRISCHE INRICHTING ........................................................................................... 43
5.13 UITZONDERLIJK TOEVERTROUWEN AAN EEN AFDELING VAN EEN GEMEENSCHAPSINSTELLING .................................. 43
5.14 UITZONDERLIJK TOEVERTROUWEN AAN EEN GESCHIKTE GESLOTEN INRICHTING......................................................... 43
HOOFDSTUK 6: DE RECHTSPOSITIE VAN DE MINDERJARIGE IN DE JEUGDHULP
1 TOEPASSINGSGEBIED ................................................................................................................................................................ 44
2 DE BEKWAAMHEID VAN DE MINDERJARIGE IN DE JEUGDHULP ............................................................................................... 44
3 DE VERSCHILLENDE RECHTEN VAN DE MINDERJARIGE ............................................................................................................ 44
3.1 RECHT OP JEUGDHULP – ART. 7 DRM ............................................................................................................................. 44
3.2 RECHT OP INSTEMMING MET EN VRIJE KEUZE VAN DE BUITENGERECHTELIJKE HULP .................................................. 44
3.2.1 Recht om geïnformeerd vrij in te stemmen met de buitengerechtelijke jeugdhulp of die hulp te weigeren – art. 8-
10 DRM 44
3.2.2 Recht om de jeugdhulpaanbieder vrij te kiezen en om zijn keuze nadien te wijzigen in de buitengerechtelijke
jeugdhulp – art. 9 DRM ............................................................................................................................................................. 45
3.2.3 Recht om de interventie te weigeren van een bepaalde jeugdhulpverlener bij buitengerechtelijke jeugdhulp – art.
10 DRM 45
3.3 RECHT OP INFORMATIE EN DUIDELIJKE COMMUNICATIE – ART. 11 DRM...................................................................... 45
3.4 RECHT OP RESPECT VOOR HET GEZINSLEVEN – ART. 13-15 DRM ................................................................................... 45
3.5 RECHT OP INSPRAAK EN PARTICIPATIE – ART. 16-19 DRM ............................................................................................. 46
3.6 RECHT OP RESPECT VOOR DE PERSOONLIJKE LEVENSSFEER........................................................................................... 46
3.6.1 De bescherming van persoonsgegevens ..................................................................................................................... 46
3.6.2 De respectvolle omgang met de eigen politieke, filosofische, ideologische of religieuze overtuiging en seksuele
geaardheid ................................................................................................................................................................................ 46
3.6.3 Het recht om bezoek te ontvangen en om om te gaan met personen van eigen keuze ............................................ 46
3.6.4 Het recht op overleg over de verblijfsomstandigheden ............................................................................................. 47
3.7 RECHT OP TOEGANG TOT DOSSIERGEGEVENS – ART. 20-23 DRM.................................................................................. 47
3.7.1 Toegang tot gezondheidsgegevens ............................................................................................................................. 47
3.7.2 Recht op toegang tot gegevens die alleen minderjarige betreffen ............................................................................ 47
3.7.3 Recht op toegang tot de gegevens die handelen over minderjarige én derden ......................................................... 47
3.7.4 Toegang tot gegevens die alleen over derden gaan ................................................................................................... 47
3.7.5 Recht op aanvullingen van het dossier ....................................................................................................................... 47
4|J E U G D B E S C H E R M I N G M E T I N L E I D I N G J E U G D R E C H T
, 3.7.6 Recht op een afschrift of een rapport ......................................................................................................................... 47
3.8 RECHT OP ZAKGELD IN DE RESIDENTIËLE JEUGDHULPVERLENING ................................................................................. 48
3.9 RECHT OP EEN MENSWAARDIGE BEHANDELING, IN HET BIJZONDER WAT BETREFT DE SANCTIES VANWEGE
JEUGDHULPAANBIEDERS – ART. 27-28 DRM ................................................................................................................................ 48
3.10 RECHT OP BEKLAG – ART. 27-28 DRM ............................................................................................................................. 48
3.11 RECHT OP BIJSTAND DOOR EEN VERTROUWENSPERSOON – ART. 24 DRM ................................................................... 48
3.11.1 Bijstand door een vertrouwenspersoon ................................................................................................................. 48
3.11.2 Bijstand door een ondersteuningsfiguur ................................................................................................................ 49
4 DE UITOEFENING VAN RECHTEN VAN DE MINDERJARIGE IN DE INTEGRALE JEUGDHULP ....................................................... 49
4.1 PRINCIPE: ZELFSTANDIGE UITOEFENING DOOR DE MINDERJARIGE VAN DE RECHTEN .................................................. 49
4.2 BIJKOMENDE VOORWAARDEN VOOR DE ZELFSTANDIGE UITOEFENING DOOR DE MINDERJARIGE VAN DRIE RECHTEN
UIT HET DECREET RECHTSPOSITIE MINDERJARIGE ....................................................................................................................... 49
5 DE EERBIEDING VAN DE RECHTEN UIT HET DECREET RECHTS-POSITIE MINDERJARIGE ........................................................... 50
5.1 HET OPTREDEN VAN DE JEUGDHULPAANBIEDERS .......................................................................................................... 50
5.2 DE GRENZEN VAN DE RECHTEN IN HET DRM .................................................................................................................. 50
5.3 EEN NSPECTIE OP HET RESPECTEREN VAN HET DRM ...................................................................................................... 50
HOOFDSTUK 7: DE BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID VOOR DADEN VAN MINDERJARIGEN
1 ALGEMEEN ................................................................................................................................................................................ 51
2 DE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE MINDERJARIGE VOOR ZIJN DADEN ...................................................................................... 51
3 DE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE OUDERS VOOR DE DADEN VAN DE MINDERJARIGE ............................................................. 52
3.1 HET WEERLEGBAAR VERMOEDEN VAN AANSPRAKELIJKHEID ......................................................................................... 52
3.2 DE VERZEKERING BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID PRIVÉLEVEN ................................................................................ 52
3.2.1 Verzekerde personen .................................................................................................................................................. 52
3.2.2 Verzekerde risico’s ...................................................................................................................................................... 52
3.2.3 Bewijslast .................................................................................................................................................................... 52
3.2.4 Uitsluitingen ................................................................................................................................................................ 52
3.2.5 Regres.......................................................................................................................................................................... 53
4 DE AANSPRAKELIJKHEID VAN ONDERWIJZERS EN DE ONDERWIJSINSTELLING ........................................................................ 53
4.1 DE ONDERWIJZER ............................................................................................................................................................ 53
4.2 DE ONERWIJSINSTELLING ................................................................................................................................................ 53
5 DE AANSPRAKELIJKHEID VAN OPVOEDERS EN DE JEUGDINSTELLING ...................................................................................... 54
5.1 DE OPVOEDER ................................................................................................................................................................. 54
5.2 DE JEUGDINSTELLING ...................................................................................................................................................... 54
5|J E U G D B E S C H E R M I N G M E T I N L E I D I N G J E U G D R E C H T
,6|J E U G D B E S C H E R M I N G M E T I N L E I D I N G J E U G D R E C H T
,HOOFDSTUK 1: INLEIDING ROND HET ONTSTAAN VAN DE JEUGDBESCHERMINGS IN BELGIË
Vandaag: rechten van kinderen/jongeren zijn wettelijk geregeld
→ welbepaalde bescherming op bepaalde vlakken:
− onderwijs, huisvesting, gezondheid … → vastgesteld in Verdrag Inzake Rechten van het Kind (IVRK)
− aangepaste maatregelen en straffen bij misdrijf
− hulpverlening bij verontrustende opvoedingssituatie (VOS)
− specifieke rechtswaarborgen wanneer minderjarige in jeugdhulp terecht komt
Geen evidente zaak: Belgische jeugdbeschermingsrecht = heel recent > Wet van 15 mei 1912 op de Kinderbescherming
Categoriaal beleid is recent
→ maakt onderscheid tussen categorieën: kind en volwassene (op basis van recht)
→ cultuur overgedragen door twee processen:
− socialisatie
= het zich eigen maken van waarden en normen die in een maatschappij aanwezig zijn en gelden als de norm van die
maatschappij
bv. waarden en normen binnen kerngezin
− sociale controle
= straffen en bestraffen als de norm van een maatschappij niet wordt nageleefd
· formeel: strafrecht = hoogste vorm van sociale controle
· informeel: ouders die kind straffen als het stout is
→ zorgen ervoor dat er verandering/evolutie in maatschappij ontstaat; zoals Wet op de Kinderbescherming van 1912
Lange tijd geen onderscheid tussen kinderen en volwassene
→ kinderen beschouwd als kleine volwassenen > zowel in socialiserings- als sociale controle proces
Maatschappij maakte veranderingen door opkomst van verschillende wetenschappen
(criminologie, penologie, psychologie)
1 JEUGDBESCHERMING IN BELGIË: HET ONTSTAAN VAN EEN CATEGORIAAL BELEID
1.1 EVOLUTIE VAN DE SOCIALISATIE
Kinderen worden eeuwen beschouwd als ‘volwassene’ met hier en daar uitzonderingen
→ recente sociale constructie: kindbeeld is historisch maaksel
De Verlichting is bepalend voor het categoriaal beleid
− kinderen als aparte categorie
− kinderen in een nog-niet positie: nog-niet verantwoordelijk, nog-niet zelfstandig … → afwachtende houding
− weten nog niet het verschil tussen goed en kwaad
Twee mensbeelden in de verlichting
1. volwassene: kent zijn lot
2. kind: kneedbaar, maakbaar, evolueerbaar
CHRONOCENTRISME GESCHEIDSCHRIJVING
− NU − VROEGER
− proberen verleden te verklaren − methoden van vroeger vergelijken
door te vergelijken met die van het nu
− waarden en normen van nu in − alles in overweging nemen
gedachten nemen − ruimer
− selectiever
7|J E U G D B E S C H E R M I N G M E T I N L E I D I N G J E U G D R E C H T
, 1.1.1 Geen kindbeeld
In eerste instantie is er geen kindbeeld > tot 7 jaar is kind een ‘ding’
→ kinderen waren noodzakelijk kwaad
→ geen belang hechten aan kinderen
Afwezige kindbeeld in Oudheid: kleine volwassenen
− achterlaten van kinderen
· meisjes/kinderen met beperking > minderwaardig aan jongens
bv. naar een bos brengen en achterlaten
− offeren aan Godheid
− als afval weggooien op mesthoop
Tot 18e eeuw kinderen bij voedster brengen
→ weinig aandacht + hoge kindersterfte
→ komt vandaag barbaars over
Hoge kindersterfte door onhygiënische omstandigheden en ziektes > geen aandacht
Vanaf 7 jaar als volwassene beschouwd in alle aspecten van sociale leven
bv. werken, sociale leven, seksualiteit …
− jongens opgeleid in leerscholen
− meisjes bleven thuis om huishouden te leren
1.1.2 Een aanzet tot een kindbeeld
Lichte verandering vanaf 16e eeuw bij jongens in hogere klasse
→ naar scholen om intellectuele vorming te volgen
Ontstaan van mensbeelden door
− romantici (Rousseau)
· kind is ‘inherent goed’ > invloeden van buitenaf beïnvloeden het negatief
− moralisten
· kind is slecht geboren en opvoeding moet het goed maken
→ tonen aan dat kinderen belangrijk worden
Verlichtingsperiode is cruciaal = toekomst, gelijkheid, vooruitgang
→ idee van maakbaarheid van het bestaan
→ kinderen zijn een aparte groep met eigen kenmerken en eigen gedragingen
Er ontstaat een tweedeling in de visie op de ontwikkeling van de mens (zie 1.1 EVOLUTIE VAN DE SOCIALISATIE)
Sociogenese
Het op grond van maatschappelijke verandering apart gaan zien van volwassenen en kinderen
Psychogenese
Eigenschappen worden specifiek aan kinderen toegeschreven, worden op een bepaald moment ontdekt en vanaf dan
beschouwd als eigen aan kinderen en over-geaccentueerd in relatie met kinderen > heeft psychologische consequenties voor
kinderen
Bv. bewust worden van de koppigheidsfase > rentiatie binnen kindertijd
Ontstaan van eigen afdelingen binnen de wetenschap bv. pediatrie
Ontstaan van kinderwetten
− Verbod op Kinderarbeid
− Wet op Leerplicht
→ weinig mensen waren hiermee gebaat
8|J E U G D B E S C H E R M I N G M E T I N L E I D I N G J E U G D R E C H T
, 1.1.3 Het huidige kindbeeld
Vandaag: kind als krachtige persoon met eigen mogelijkheden
→ kijken naar het ‘kunnen’
Er zijn verschillende ontwikkelingsfases met eigen mogelijkheden en beperkingen
→ fases verschillen kwalitatief van elkaar
Afsluiten van volwassenheid > zogenaamde ‘quarantaine’ verdwijnt
1.2 EVOLUTIE VAN DE SOCIALE CONTROLE
Gaat over bestraffing
→ lang geen onderscheid tussen volwassene en kind
Werd uitzonderlijk gedaan door pater familias of ‘goddelijke overwegingen’
→ Verlichting brengt verandering (invloed van criminologie en penologie)
1.2.1 Vroege tijden tot de verlichting
− Oud-Romeinse Recht (500 n.Chr.)
· uitzondering m.b.t. onmondigen
➢ beschouwd als niet-huwbare kinderen
· onderscheid tussen opzettelijke en niet-opzettelijke daden
· aanzet voor ‘oordeel des onderscheids’
− Klassieke tijdvak (300 n. Chr.)
· onderscheid verduidelijken door waarneembare gegevens
➢ fysiologische toestand: huwbare leeftijd en geslachtsrijpheid
➢ meisjes: 12 jaar; jongens: 14 jaar
· uitzonderlijk gebruik van ‘oordeel des onderscheids’
− val van Romeinse Rijk
· beroep op familiale solidariteit
· pater familias bepaald onderscheid tussen kind en volwassene
· elk volk/stam heeft eigen gewoontes
− 11e eeuw
· heropflakkering van Romeins recht
· aandacht voor onderscheid van kind
− 13e eeuw
· opkomst van staten
· drang naar centralisatie, openbare orden en openbare rusten
· opsporen/bestraffen van misdrijven door de staat
· staatsfunctie die regels oplegde
· accusatoir berecht
➢ meer rechten voor beklaagden
· aanstellen van rechters
− 1532 Consitutio Criminalis Carlinae
· eerste wettelijke verwijzing naar ‘oordeel des onderscheids’
· verzachting van straf voor kinderen
· aangeven of persoon had gebruikgemaakt van zijn rede > l’usage de raison
· eerste verwijzing naar Verlichting
9|J E U G D B E S C H E R M I N G M E T I N L E I D I N G J E U G D R E C H T
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauravanvaerenbergh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.48. You're not tied to anything after your purchase.
