Summary
Samenvatting Toegepaste micro-economie (personeelsgedeelte) Economie en bedrijfseconomie
- Course
- Institution
Toegepaste micro-economie (personeelsgedeelte) Economie en bedrijfseconomie
[Show more]
Seller
Follow
olivierhoek
Reviews received
Content preview
Toegepaste micro-economie (personeelsgedeelte) –Economie en bedrijfseconomie
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 (Personeelseconomie): Principaal-agent probleem ..........................................................2
Hoofdstuk 2 (Personeelseconomie): Efficiëntie en Extensies ..............................................................11
Hoofdstuk 3 (Personeelseconomie): Prestatiebeloningen in praktijk .................................................20
Hoofdstuk 4 (personeelseconomie): Niet-klassieke motivatoren .......................................................27
Hoofdstuk 5 (Personeelseconomie): Selectie en training ....................................................................35
Hoofdstuk 6 (Personeelseconomie): Monopsonie en efficiënte loonmodellen ..................................52
Hoofdstuk 7 (Personeels Economie): Competitie op de werkvloer .....................................................68
Hoofstuk 8 (personeelseconomie): Teams ...........................................................................................78
Antwoorden personeels economie .......................................................................................................85
,1
, Hoofdstuk 1 (Personeelseconomie): Principaal-agent
probleem
In dit eerste hoofdstuk van personeelseconomie zullen wij het hebben over het principaal-agent
model. Het model behandelt economische relaties tussen twee of meer mensen. Dit model wordt veel
gebruikt bij personeelseconomie, en natuurlijk ook bij andere onderdelen van de micro-economie.
We zullen beginnen met het opstellen van een principaal-agent model. De principaal en de agent zijn
twee spelers in dit model. De agent heeft de taak om iets te gaan doen, bijvoorbeeld een rapport
schrijven. De principaal is degene die belang heeft bij de uitvoering van deze taak. Deze probleem
structuur kan op veel vlakken worden toegepast, maar tijdens dit vak zal vaak worden aangenomen
dat de principaal de werkgever of manager is en de agent de werknemer.
Het principaal-agent model
Voordat we een dergelijk model kunnen opstellen moeten we een aantal veronderstellingen maken
over de volgende onderwerpen:
1. De structuur van de interacties: wie doet wat wanneer.
2. Motivatie van de agent en de principaal.
Motivatie van de agent en de principaal
We gaan er in dit hoofdstuk vanuit dat de agent een zelfzuchtige en enigszins luie werknemer is. Hij
geeft om geld en vindt werken eigenlijk altijd onplezierig. Daarnaast wordt er verondersteld dat de
principaal de werkgever is en alleen geeft om een zo hoog mogelijke winst.
Na het maken van de veronderstellingen zullen we beginnen met analyseren en bekijken we welke
uitkomsten we kunnen verwachten, gegeven die omstandigheden. De laatste stap is de uitkomsten
testen door middel van de data (empirisch onderzoek).
Veronderstellingen voor het model in dit hoofdstuk
1. Er is maar één type werknemer. Hierdoor hoef je niet te bepalen wie er geselecteerd moet
worden.
2. Er is maar één werknemer, en maar één werkgever. Dit betekent echter niet dat de werknemer
voor de werkgever moet werken. Hij kan ook kiezen om niet voor hem te werken.
3. Er is een winst maximaliserende principaal en een zelfzuchtige en luie agent. Elke eenheid
werken levert kosten op voor de agent.
4. Beide spelers nemen rationele beslissingen.
Het principaal-agent probleem bestaat uit meerdere stappen. Deze stappen zullen hieronder op een
rijtje worden gezet:
1. Principaal biedt een bepaald contract aan. Hier bepaalt de principaal hoe het contract eruitziet,
gegeven zijn doelstellingen en de omgeving.
2. Agent besluit om het contract te accepteren of af te wijzen. Hier bepaalt de agent of hij/zij het
aantrekkelijk genoeg vindt om hieraan mee te doen.
2
, 3. Indien de agent het contract heeft geaccepteerd zal hij bepalen hoeveel inspanning hij zal
leveren.
4. De agent krijgt uitbetaald en de principaal geniet van de winst.
Nu komen we aan bij het wiskundige gedeelte van dit hoofdstuk. We zullen alle bovenstaande
eigenschappen wiskundig opschrijven.
Ten eerste zullen we de winstfunctie opstellen. Het is namelijk de doelstelling van de werkgever om
deze zo hoog mogelijk te maken.
𝑤𝑖𝑛𝑠𝑡 = 𝜋 = 𝑝𝑄 − 𝑌
- P = prijs
- Q = aantal eenheden geproduceerd
- Y = loonkosten
De werknemer wil zijn eigen nut maximaliseren. Om dit te berekenen hebben we zijn nutsfunctie
nodig. Deze ziet er als volgt uit:
𝑈 = 𝑌 − 𝑉(𝐸)
- Y = loon voor de geleverde inspanning E
- V(E) = inspanningskosten, met V’(E)>0 en V’’(E)>0
Er zijn kosten verbonden aan het nut van de werknemer die afhangen van de inspanning die door de
werknemer wordt geleverd. Deze kosten drukken we uit als V(E). In dit geval is de functie van de
inspanningskosten convex. Dit houdt in dat de kosten marginaal steeds harder toenemen gegeven een
hoger inspanningsniveau. In dit hoofdstuk zullen we aannemen dat:
1
𝑉(𝐸) = 𝐸2
2
Uit de bovenstaande formules blijkt dat de werknemer het liefste een zo hoog mogelijk loon heeft,
maar zo min mogelijk werkt. Het contract zal er dus voor moeten zorgen dat de werknemer
gemotiveerd wordt om hard te werken. Hiervoor is het nodig dat er een relatie is tussen het inkomen
en de inspanningen. Als de werknemer een vast salaris krijgt zal hij/zij er namelijk voor kiezen om geen
inspanning te leveren omdat dit zijn/haar nut maximaliseert. Om ervoor te zorgen dat de werknemer
hard zal werken kan de werkgever een contract uitbieden dat bestaat uit een vast salaris (a) en een
variabel gedeelte (b). Het variabele gedeelte hangt af van de hoeveelheid productie en wordt ook wel
stukloon genoemd. De inkomensfunctie ziet er als volgt uit:
𝑌 = 𝑎 + 𝑏𝑄
- a = vast salaris
- b = bonus per eenheid productie
Als laatste hebben we de productiefunctie nodig om zo de relatie tussen inspanning en de
resulterende output te bepalen. Deze wordt uitgedrukt in E omdat de geleverde inspanning uiteindelijk
leidt tot de geproduceerde producten. Meer inspanning leidt tot een hogere productie.
𝑄 = 𝑑∗𝐸
- d kan hier worden gezien als factor die de hoeveelheid eenheden productie kan beïnvloeden.
Denk hierbij bijvoorbeeld aan talent of het volgen van een bepaalde training.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller olivierhoek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now