Summary
Samenvatting Community Based Werken
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van alle lessen. Met deze samenvatting haalde ik een 16/20.
[Show more]
Seller
Follow
JustineVantieghem
Reviews received
Content preview
COMMUNITY BASED WERKENH1: VERMAATSCHAPPELIJKING ZORG OPGENOMEN DOOR
OMGEVING
1.1 WHAT’S IN A NAME? (HISTORIEK)
Minder instellingen, meer inclusie en meer zorg in de maatschappij
1.1.1 VERMAATSCHAPPELIJKING IS HOT
- Populaire term met een hoge aaibaarheidsfactor (=woord klinkt alsof er niet tegen
kunnen zijn)
- Tegelijk: containerbegrip dat vele ladingen dekt
o Containerbegrip= breed gebruik van het woord zorgt voor
spraakverwarring
Dezelfde terminologie, andere invulling/visie (- connotatie: middelenbesparing)
Onderhevig aan discussie en kritiek
1.1.2 ‘VERMAATSCHAPPELIJKING’: EEN SOCIOHISTORISCHE BENADERING
(STEYAERT, 2014)
Oude romeinen : je moest iets terugdoen voor de overheid, kon dat niet? Niets waard en
verbannen
Guislain: afgezet tegen mishandeling in geeraard de duivelsteen hij zag psychologische
aandoening als ziekte. Hij startte behandelingen van geestesziektes. creërde een
omgeving van rust, arbeid, natuur, oorsprong van residentiële denken
Eerste Variant: midden 20ste eeuw
- Overheid trekt steeds meer zorgverantwoordelijkheden naar zich toe
van privésfeer naar openbare sfeer (meer bemoeienissen in de privésfeer
vanuit openbaar)
o Voor 20Ste eeuw klassieke liberale staat: overheid zo weinig mogelijk
bemoeien met burgers en zo weinig mogelijk tussenkwam in privé
aangelegenheden
o Geen beschermende maatregelen: ziekteverlof, validiteitsuitkering, betaald
ouderschapsverlof, pensioen, …
o Taak overheid: beschermen individuele vrijheid, bewaken van veiligheid en
sociale orde
verzorgingsstaat
o Verzorgingsstaat= sociaal systeem= waarin de staat primair verantwoordelijk is
voor het welzijn van alle burgers (gezondheidszorg, onderwijs, sociale zekerheid,
…)
o de afstandelijke relatie tussen overheid en de burger werd doorbroken
privé aangelegenheden werden publieke materie (leerplicht, opvoeding,
werkrelatie, …)
Tweede variant: jaren ’60-’70: kritiek op residentiële zorg
1
, - Extramuralisering van de zorg: recht op volwaardige deelname aan de
maatschappij (positie van patiënt als gebruiker patiëntenbeweging)
o Niet langer grote inrichtingen verstoppen: ’60-’70 ijvere voor herstel van
burgerrechten (antipsychiatrie) open muren en mensen in maatschappij,
zijn voorbij gegaan aan randvoorwaarden van vermaatschappelijking. Dit
werd snel opgelost
- Ontmanteling van de traditionele ziekenhuizen (Basaglia-wet, 1978, Italië):
deïnstitutionalisering
o Deïnstitutionalisering: fysieke integratie met verwaarlozing in de MA, leidt
niet to besparing WANT moeten nog steun krijgen in maatschappij
+ de mensen die blijven in voorziening: hogere ondersteuningsnood
(=segregatie)
hulpvragers gereduceerd door problematiek & verliezen hun rechten
- Oprichting centra GGZ, PAAZ (korte opnames) en dagziekenhuizen
- Belangrijke rol voor de eerste lijnszorg + nulde lijn (mantelzorg, zelfhulp)
o Concentrische cirkels, art.107 (=zo’n laag mogelijk niveau zorg
organiseren)
Derde variant: normalisatieprincipe: onderscheid beperking – handicap
- Beperking: persoonskenmerk
o vb beperkte mobiliteit, gehoor of zicht
- Handicap: verlies van functionaliteit van de beperking als samenleving er niet
goed op inspeelt
o Vb: toegankelijkheid, negatieve beeldvorming: MA beeld rond dimensie
- Samenleving heeft als geheel verantwoordelijkheid voor de gevolgen van individuele
kenmerken
Vierde variant (lijkt op tweede variant)
- Uitgangspunt: veronderstelde ineffectiviteit (sociale sector) & ander beeld vd moderne
burger
van verzorgingsstaat naar participatiestaat: opnemen van eigen
verantwoordelijkheden. (en omgeving) staat centraal
wantrouwen t.o.v. de zorgontvangende medeburger + besparingen + verhoge
van indicatie-eisen voor zorg
2
, o Ineffectiviteit= ineffectieve + inefficiënte manier hoe zorg en hv vorm werden
gegeven
= informele zorg gaat meer zorg opnemen (participatiestaat)
o Participatiestaat: participatie en zelfredzaamheid door burger zelf & omgeving
o Indicatie-eisen: steeds hoger om de zorg te ontvangen
Mogelijk risico: zorg niet langer gegarandeerd worden
centraal: (her)verdelen van zorgverantwoordelijkheden
burgers en hun sociaal netwerk krijgen meer verantwoordelijkheid doorgeschoven
paradox succesfactor voor realiseren van vermaatschappelijking
= mensen in kwetsbare situatie, sociaal netwerk vaka ontbreekt (hulp niet
voor handen)
1.1.3 VERANDERDE POSITIE BINNEN GGZ
Gekken/dollen patiënten gebruikers burgers
1.1.4 NIEUW BEGRIP? OF HISTORISCH CONSTANTE?
- Vormgeving aan de relatie tussen overheid en burgers
o terugkerende discussies & vragen: ‘Waar & door wie moet zorg worden
opgenomen?’
- Rol vol formele hulpverleners (professionals) en informele hulpverleners
(mantelzorg, buren, vrijwilligers, …)
o Enerzijds zelf taken zoveel mogelijk oplossen
o Anderzijds: # zaken ma aangepakt moeten w, overheid niet aan individu
overlaten
- financiering
- Verbonden met solidariteitsopvattingen (warme en koude = examenvraag)
o Warme solidariteit = solidariteit waar we zelf voor kiezen, waar burgers zelf
in willen investeren (warmsre week, zelf geld verzamelen voor doelen die
dicht bij onze leefwereld staan)
o Koude solidariteit (rechtvaarigheidsprincipe die iedereen recht geeft op
goede en volwaardige zorg en die verkregen wordt door belastingen
(overheid verdeeld belastingen zo krijgt iedereen evenveel steun)
1.2 VERMAATSCHAPPELIJKING IN DE HUIDIGE BELEIDSCONTEXT
1.2.1 EEN VERHAAL IN VERSCHILLENDE SECTOREN
Geestelijke gezondheidszorg Art. 107
- “De Koning kan in specifieke financieringswijzen voorzien om, op experimentele basis en beperkt in de
tijd, een prospectieve en programmageoriënteerde financiering van zorgcircuits en netwerken mogelijk
te maken.” (Vlaamse Regering, 2008)
- Community-care: GGZ reorganiseren en meer inzetten op maatschappelijke
o Vb: afbouw bedden, meer investeren in dienstverlening in samenleving
- 3 functies
o Eerste lijn
o Mobiele teams
3
, o Activering
- Andere woonfuncties : beschut wonen, woongroepen, nu (individuele eisen), meer
private partners
ondersteuning voor mensen met een beperking Perspectief 2020
- Perspectief 2020 = “gewoon als het kan, bijzonders als het moet.”
= criterium om ondersteuning voor mensen met een beperking te geven
- Persoonsgevonden financiering
Integrale jeugdhulp
- “De jeugdhulpverlening ‘vermaatschappelijken’ of met andere woorden maximaal een
beroep doen op de eigen krachten van de gebruikers van de jeugdhulpverlening en van
hun omgeving.” Vlaams Parlement, 2013)
- Bv : Kind en gezin en bijzondere jeugdzorg zijn zelf samen een beleid aan het
uitschrijven men wil bijzondere jeugdzorg gaan uitwerken op lokaal niveau
(bijvoorbeeld in scholen), zodat er meer jongeren naar daar kunnen = M-decreet:
decreet waardoor mensen met een beperking kunnen meedoen in het normale
onderwijs
- Één van de zes principes (krachten van minderjarigen, ouders & context meer
inzetten)
- Zorg inkantelen op sociale niveaus
Ouderenzorg
- “De Vlaamse regering opteert voor een vermaatschappelijking van de zorg vanuit de
overtuiging dat informele zorgverleners een essentiële bijdrage leveren aan het welzijns-
en zorgbeleid. Mantelzorgers en vrijwilligers bieden in belangrijke mate zorg en
ondersteuning in de vertrouwde omgeving van ouderen.” (Vandeurzen, 2016)
- Meer kijken naar mantelzorg om manier van ondersteuning op te nemen
- Ondersteund door technologische innovatie
- Zorg inkantelen op sociale/ lokale niveaus
1.2.2 VERMAATSCHAPPELIJKING IN DE HUIDIGE BELEIDSCONTEXT
- “Verschuiving binnen de zorg waarbij ernaar gestreefd wordt om mensen met
bepekeringen, chronische ziekten, kwetsbare ouderen, jongeren met gedrags- en
emotionele problemen, mensen die in armoede leven, … , met al hun
mogelijkheden en kwetsbaarheden een eigen zinvolle plek in de samenleving
te laten innemen, hen daarbij waar nodig te ondersteunen en de zorg zoveel
mogelijk geïntegreerd in de samenleving te laten verlopen. Begrippen die hierbij
een rol spelen zijn onder meer deïnstitutionalisering, community-care,
empowerment, kracht- en contextgericht werken, vraagsturing en respijtzorg.”
(Strategische Adviesraad Welzijn, Gezondheid en Gezin, 2012)
o Eigen zinvolle plek: reden om meer inzetten op aspecten van
deïnsitutionalisering
o Ook chronische zorg moet plek krijgen in de maatschappij
Termen:
- Deistutionalisering = afbouwen van grote instituten, meer in samenleving
- Community care = gemeenschapsgerichte zorg
- Empowerment = zelf het hef in handen geven, focussen op de krachten van de
mensen zelf.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JustineVantieghem. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77858 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now