Het cardiovasculair stelsel het bloed
• Hele lichaam communiceert via chemische stoffen met uitwendig milieu
• Snelle uitwerking chemische stoffen door gebruik van bloedvatenstelsel als inwendig
transportnetwerk
Kleine embryo’s geen bloedvatenstelsel nodig uitwisseling via difussie
Eerste orgaanstelsel dat volledig operationeel wordt (hart klopt tegen einde van de derde
week), de week erna dubbel zo groot.
Bloedvatenstelsel vergelijkbaar met centrale verwarming
- Circulerende vloeistof: water of bloed
- Pomp: waterpomp of hart
- Buizennetwerk: buizen of bloedvaten
Bloed = is een gespecialiseerd type bindweefsel met cellen in een vloeibare matrix (=plasma
daar tussen stromen bloedcellen)
Functes
o Transport:
- Van opgeloste gassen (O2 vanuit longen en CO2 vanuit weefsels)
- Voedingsstoffen vanuit en naar GI kanaal
- Hormonen vanuit endocriene cellen naar doelcellen
- Afvalproducten van stofwisseling naar nieren voor uitscheiding
o Stabilisering pH:
- Stabilisering pH - neutralisatie zuren in bloed
- Stabilisering ionenconcentraties via diffusie tussen interstitële vloeistoffen heft tekort
of overmaat aan ionen op (vb.: calcium of kalium)
- Ph bloed 7,35-7,45
o Beperking vochtverlies :
- Bloed bevat enzymen en factoren die bloedstollingsproces in gang zetten bij
beschadiging bloedvatwanden
o Verdediging:
- Tegen gifstoffen en ziekteverwekkers
- Bloed vervoert witte bloedcellen (WBC) Gespecialiseerde cellen die infecties
bestrijden of afvalstoffen verwijderen
- Bloed voert ook antistoffen aan Gespecialiseerde eiwitten die binnendringende
organismen of lichaamsvreemde verbindingen aanvallen
- T-cellen, b-cellen, macrofagen antigenen die we niet willen weg doen
o Stabilisering lichaamstemperatuur:
- Bloed vervoert de warmte die gevormd wordt door skeletspieren
- Cfti thermoregulatie
,De samenstelling van bloed + spotlight
Vol bloed = plasma (plasme-eiwitten + andere opgeloste stoffen + water) en celfragmenten
(trombocyten + leukocyten + erytrocyten)
Bindweefsel bestaande uit:
Vloeibare matrix (= plasma)
- Bevat opgeloste eiwitten
Verschillende typen bloedcellen en bloedfragmenten
- Rode bloedcellen (RBC): erythrocyten
» Vervoer O2 en CO2
- Witte bloedcellen (WBC): leucocyten
» Afweer
- Plaatjes: thrombocyten
» Bloedstolling
Scheiden door middel van centrifugeren -> bloedcellen die het zwaarste wegen naar een
zijde en de substan.e er vanaf scheiden
Hematopoëse
Vorming vaste bloedbestanddelen
Door Twee typen stamcellen: de myeloïde en de lymfoïde stamcellen zijn
verantwoordelijk voor alle typen cellen
Vol bloed
Gevormd door het bloedplasma en de vaste bloedbestanddelen
, Volume:
- ± 8% lichaamsgewicht
- 5 – 6 liter bij volwassen mannen
- 4 – 5 liter bij volwassen dames
Kan gescheiden (gefractioneerd) worden voor onderzoek
Bloedafname en –onderzoek
Veneuze bloedname (veneuze punctie)
- Meest frequent
- Oppervlakkig gelegen vene
o Makkelijk te lokaliseren, dunne wanden, lage bloeddruk snelle heling prikwonde
Capillaire bloedname in de vinger of bij kindjes hiel of oorlel
- Cfti glycemiecontrole
Arteriële bloedname (arteriële punctie)
- “bloedgas” – veelal ter controle van gaswisseling bij de longen
- Arteria radialis (=polsslagader) of arteria femoralis (=liesslagader)
o Eigenschappen:
• T°: ± 38°C
• Viscositeit: 5 x zo stroperig als water
• pH: tussen 7,35 – 7,45
Aspecten van bloed
1ste aspect van bloed = plasma
Samenstelling plasma
Vormt 46 – 63% van volume vol bloed (55)
Water vormt 92% van volume plasma
Samenstelling lijkt op interstitële vloeistof (vocht tussen cellen)
- Concentra.es ionen (elektrolyten) vrijwel gelijk voortdurende uitwisseling water,
ionen, kleine opgeloste stoffen tussen beide vloeistoffen
Samenstelling lijkt op interstitële vloeistof
Verschillen:
Concentraties ademhalingsgassen (O2 en CO2)
- Stofwisselingsac.viteiten van cellen
Eiwitconcentratie
- Plasma-eiwitten (albumine, globuline en Ibrinogeen)zijn te groot om doorheen
capillair te diffunderen
Plasma-eiwitten
Plasma bevat grote hoeveelheden opgeloste eiwitten:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller acools. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.91. You're not tied to anything after your purchase.