1.1 Ontdek Brazilië
Beelden van plaatsen ontstaan door informatie. Alle informatie zorgt voor een persoonlijk beeld van
plaats in je hoofd →perceptie. Tijdens de 16e eeuw was de perceptie over Brazilië anders dan
tegenwoordig.
Beeldvorming van een gebied wordt beperkt door:
1 onvolledige informatie
2 onjuiste informatie
3 stereotyperingen:
3 eenvoudige/overdreven bijzonderheden die kunnen leiden tot vooroordelen
Je kunt op basis van deze gegevens een land in beeld brengen →mental map
In aardrijkskunde staat het objectieve en volledig geografisch beeld centraal. Het bevat de volgende
gegevens:
1 ligging (plaatsen, landen, werelddelen)
2 gebiedskenmerken (natuurlijke kenmerken en inrichting)
3 bewonerskenmerken (economisch, politiek, cultureel, demografisch)
4 relaties (tussen en binnen plaatsen, landen en werelddelen)
1.2 Landschappen en delfstoffen
Brazilië kent vier geologische deelgebieden:
1 Amazonebekken: laagvlakte van Amazone (tropisch regenwoud)
2 Pantanal vlakte: moerasachtige laagvlakte in het westen
3 hoogland van Guyana: met tafelbergen tot 2900m hoog
4 hoogland van Brazilië: 1100m hoge hoogvlakte - vooral licht golvend, maar in het zuidoosten (langs
de kust) zijn gebergtes met hoge toppen
Landschappen ontstaan door endogene en exogene processen.
Endogene processen zorgen voor verwering, erosie en sedimentatie. Sommige gebieden worden
afgebroken (verwering) / afgeschuurd (erosie), terwijl andere gebieden worden opgevuld
(sedimentatie) met deze losgekomen gesteente.
Ontstaan van het Hoogland van Guyana en Brazilië:
Convergentie van oude schilden (continentale plaat ouder dan 1 miljard jaar). Dit leidde tot de
vorming van Pangea. Het gebied waar nu Brazilië ligt, werd Gondwana genoemd.
Later brak Gondwana door divergentie in twee continenten: Zuid-Amerika en Afrika. De
magmastromen vormden dunne oceanische korst, waar nu de Atlantische oceaan ligt.
Door deze endogene krachten zijn hele oude stollings- en metamorfe gesteente (van de schilden) naar
boven geduwd en dicht aan het oppervlak gekomen.
Ontstaan van de Pantanal Vlakte en Amazonebekken (laaglanden):
Door de vele hoogteverschillen is de stromingssnelheid van veel rivieren hoog. Daarom is er veel
erosie in de hoogvlakten. Veel erosie → veel sedimenten.
Deze sedimenten worden neergelegd in de lagere gebieden waar de stromingssnelheid lager is: de
Pantanal en de Amazone. Hier liggen dus nu dikke paketten sedimentgesteente (zand en klei). Dit
proces vindt nog steeds plaats.
Dankzij endogene en exogene processen is Brazilië rijk aan natuurlijke hulpbronnen (aan het
oppervlak), zoals ertsen (gesteentes die mineralen bevatten) en aardolie.
- ijzererts: hele oude sedimenten met ijzerdeeltjes zijn samengedrukt tot gesteenten. Dankzij
opheffing, verwering en erosie zijn aan het oppervlak gekomen.
, - bauxiet: gevormd door chemische verwering van stollingsgesteente, waardoor er klei ontstaat.
Deze klei hoopt zich op in de laaggelegen gebieden. Door de vele neerslag spoelen alle
kleideeltjes uit de kleigrond en blijven de ijzer- en aluminium mineralen achter: lateriet.
Wanneer dit is ingedroogd noem je het bauxiet.
- Aardolie: algen en plankton worden samengeperst onder dikke lagen zand, klei en zout.
Tijdens dit (100 miljoen jaar durende) proces ontstaan aardolie en aardgas.
Voor de kust van Brazilië is uitzonderlijk veel aardolie te vinden. Dat komt doordat hier een lange tijd
een diepe slenk heeft gelegen, waarin veel algen en plankton hebben geleefd.
1.3 Klimaten in Brazilië
Brazilië heeft voornamelijk een tropisch klimaat, met een klein deel dat subtropisch is.
Bij de verschillen tussen klimaten zijn de volgende factoren belangrijk:
- breedteligging
- druk- en windsystemen
- zeestromen
- (ligging van) gebergte
Soorten klimaten
1 Tropisch regenwoudklimaat - Af: aanwezig rond de evenaar en zuidoostelijke kustgebied. Hele jaar
neerslag en nooit kouder dan 18 graden.
2 Savanneklimaat - Aw: aanwezig in groot deel van Brazilië. Zelfde als Af maar kent een droge
periode.
3 Gematigd C klimaat - Cf: in het zuiden van Brazilië. Verder weg van evenaar dus een stuk koeler.
4 Zeeklimaat met droge winter - Cw: gebied tussen Aw en Cf. Zelfde als Cf, maar kent een droge
periode.
5 Steppen- en woestijnklimaat - BS en BW: oostelijk gebied. Droog vanwege de ligging in de lijzijde
van gebergte
Waarom droge periodes (bij Aw en Cw)? Komt door verschuiving van de ITCZ strook met
lagedrukgebieden in de tropen.
Door de scheve stand van de aarde verschuift de ITCZ tussen de keerkringen, waardoor we in Europa
seizoenen kennen en in de tropen regenseizoenen kennen.
Situatie in december (regenseizoen)
zon loodrecht boven zuidelijke keerkring, dus:
- lagedrukgebied in zuiden → trekt vochtige lucht aan vanuit het (noord)oosten, de
noordoostpassaat
- Brazilië is nat
Situatie in juli (droog seizoen)
Zon loodrecht boven noordelijke keerkring, dus:
- lagedrukgebied in noorden → trekt vochtige lucht aan vanuit het (zuid)oosten, de
zuidoostpassaat
- maar gebergte in het zuidoosten houdt veel neerslag tegen
- aanwezig zuidelijke hogedrukgebied veroorzaakt meer dalende lucht
- Noord Brazilië is nat, de rest een stuk droger
1.4 Veelzijdige natuur
Tropisch regenwoud (selva)
- aanwezig rond de evenaar
- hele jaar door warm (18 graden en meer) met veel neerslag
- grote biodiversiteit, altijd groen en opbouw in etages
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller livjanssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.