Dit document omvat mijn lesnotities van alle lessen van het vak Ziekteleer Kleine Huisdieren, gegeven in 2e master van Diergeneeskunde aan de UGent. Aangezien het mijn lesnotities betreft, kunnen er soms spellingsfouten in staan.
CURSUS = Leerstof 1e EN 2e semester
WOOCLAP = ZKTLSD
Doelstellingen van deze cursus:
1. Studie van de symptomen van de meest voorkomende gastro-intestinale
aandoeningen bij gezelschapsdieren. Het ontwikkelen van een precieze, logische en
systematische diagnostische aanpak bij gastro-intestinale aandoeningen. De
klinische benadering van regurgiteren, braken en diarree verdienen hierbij extra
aandacht. Dit deel wordt volledig in de algemene ziekteleer besproken (1 ste
semester).
2. Het bestuderen van de aandoeningen van het gastro-intestinale systeem die men
in de praktijk ziet bij de gezelschapsdieren, evenals de diagnostische mogelijkheden,
de prognoses en behandelingen. Veel voorkomende aandoeningen worden bij
voorkeur in het 1ste semester besproken (al dan niet met specifieke behandeling).
Examen:
1. Nagaan van de kennis, alsook het begrijpen van de cursus via vragen met korte
antwoorden.
2. Eén of enkele cases. Er zal gevraagd worden een probleemlijst, een differentiaal
diagnose, een diagnostisch plan en een therapeutisch plan op te stellen voor het
voorgestelde geval.
3. 5 opleidingsopdelen => combinatie stelsels
4. Mix korte open vragen (vnl.) en MC
2
,INHOUD
Inleiding ........................................................................................................................................................... 2
Gastro-enterologie ........................................................................................................................................... 7
1. Algemene benadering van gastro-intestinale aandoeningen bij gezelschapsdieren ................................. 7
2. Klinische symptomen van gastro-intestinale problemen en diagnostische benadering ................................. 8
Gastro-intestinale aandoeningen, per orgaan .................................................................................................. 16
Ziekten van de slokdarm ............................................................................................................................... 16
Ziekten van de maag ..................................................................................................................................... 16
Ziekten van de dunne darm .......................................................................................................................... 18
Ziekten van het colon .................................................................................................................................... 18
Ziektes van lever en galgangen ..................................................................................................................... 18
Leveraandoeningen ....................................................................................................................................... 19
Endocrinologie ............................................................................................................................................... 26
Inleiding ............................................................................................................................................................. 26
1. De endocriene pancreas .......................................................................................................................... 26
Diabetes mellitus (DM) ................................................................................................................................. 26
De bijnieren ....................................................................................................................................................... 29
Inleiding ......................................................................................................................................................... 29
Syndroom van Cushing (hyperadrenocorticisme, hypercorticolisme) ..................................................... 30
Ziekte van Addison (hypoadrenocorticisme) ................................................................................................ 31
Iatrogeen hyperadrenocorticisme en iatrogeen secundair hypo-cortisolisme ............................................. 32
De schildklieren ................................................................................................................................................. 33
Hypothyroïdie bij de hond ............................................................................................................................ 33
Euthyroid sick syndrome ............................................................................................................................... 34
Schildkliertumoren bij de hond ..................................................................................................................... 34
Hyperthyroïdie bij de kat .............................................................................................................................. 35
De bijschildklieren ............................................................................................................................................. 37
Hypercalcemie examen : ddx kunnen maken ....................................................................................... 37
DDX en benadering van PU/PD bij hond en kat kunnen uitleggen/toep ..................................................... 38
Uro-nefrologie ................................................................................................................................................ 39
Inleiding ............................................................................................................................................................. 39
Defenities : herhaling ................................................................................................................................... 39
IRIS-stagering ................................................................................................................................................ 40
Casus ............................................................................................................................................................. 40
Lokalisatie van azotemie herhaling ...................................................................................................... 41
1. Chronische nierziekte (CNZ) bij Hond & Kat – Chronic kidney disease (CKD) .............................. 42
3
, Urineweginfecties (UWI) ................................................................................................................................... 49
Algemeen ...................................................................................................................................................... 49
Extra informatie UWI .................................................................................................................................... 51
Samenvatting artikel: niet in detail kennen ......................................................................................... 52
Urolithiasis ........................................................................................................................................................ 55
Feline lower urinary tract disease (FLUTD) ....................................................................................................... 59
Voortplanting ................................................................................................................................................. 64
1. Cyclus en contraceptie bij de hond .......................................................................................................... 64
Cyclus bij de teef ........................................................................................................................................... 64
Contraceptie .................................................................................................................................................. 66
Ongewenste dekking bij de teef zelfstudie ........................................................................................... 72
Schijndracht bij de hond ............................................................................................................................... 73
2. Cyclus van de kat...................................................................................................................................... 75
Cyclus hond vs cyclus kat .............................................................................................................................. 75
Cyclus van de kattin ...................................................................................................................................... 75
Hoe vaak cycleert een kat? ........................................................................................................................... 76
Contraceptie bij de kat .................................................................................................................................. 77
Ongewenste dekking bij de kat ..................................................................................................................... 78
Dekking, dracht en partus bij de kat ............................................................................................................. 78
Partus bij de kat ............................................................................................................................................ 80
3. Cyclusopvolging, dekking, dracht en partus bij de hond ......................................................................... 81
Cyclusopvolging............................................................................................................................................. 81
Dekking bij de hond....................................................................................................................................... 85
Dracht bij de hond......................................................................................................................................... 86
Partus bij de hond ......................................................................................................................................... 89
Neurologie ..................................................................................................................................................... 92
1. Epilepsie ................................................................................................................................................... 92
Inleiding ......................................................................................................................................................... 92
Aanval van epilepsie...................................................................................................................................... 92
Differentiaaldiagnose van epilepsie – ‘epilepsie-imitatoren’ ....................................................................... 94
Classificatie van epilepsie .............................................................................................................................. 96
Behandeling van (vermoedelijke) idiopatische epilepsie .............................................................................. 98
Therapie-resistente (refractaire) epilepsie (30%) ......................................................................................... 99
Behandeling clusters / status epilepticus .................................................................................................... 100
2. Discus hernia .......................................................................................................................................... 101
Voorkomen.................................................................................................................................................. 103
1. ALGEMENE BENADERING VAN GASTRO -INTESTINALE AANDOENINGEN BIJ
GEZELSCHAPSDIEREN
Basisgegevens:
- Signalement
- Reden van consultatie
- Anamnese
- Lichamelijk OZ: volledig, mondholte, abdominale palpatie, rectaal OZ
Probleemlijst: geïdentificeerde problemen, gerangschikt volgens relatief belang, obv
→ Anamnese
→ Lichamelijk OZ
→ Labogegevens
DDX / Analyse: lokaliseren van het probleem → opstellen lijst relevante DDX
Diagnostisch plan: DDX bevestigen of uitsluiten, geschikte testen, financieel aspect
• Bloed- en urineonderzoek: hematologie, biochemie, urologie => geen routine!
• Faecesonderzoek
• Medische beeldvorming: bv. vreemd voorwerp
• Trypsine-like immunoreactivity (TLI, aanwezigheid As tegen trypsine), pancreatic lipase
immunoreactivity (PLI, aanwezigheid As tegen lipase) → pancreatitis
• Folaat/cobalamine (kan oorzaak zijn van diarree)
• Endoscopie:
o Voordeel: snel, weinig invasief (bv. verwijderen vreemd voorwerp)
o Nadeel: niet tot jejunum, kleine biopten, duur
o Ervaring
Therapeutisch plan
Communicatie klant
7
,2. KLINISCHE SYMPTOMEN VAN GASTRO -INTESTINALE PROBLEMEN EN DIA GNOSTISCHE
BENADERING
Casussen die aan bod gaan komen
CASUS Yorkshire, VC, 3 jaar
2w veel en moeilijk slikken, overgeven slijm, wil niet meer eten. = Dysfagie !
CASUS Tervurense Herder, 10j, MC
Enkele maanden braken (na voeding en nuchter, nu ook bloed braken), geen diarree
Halithose: slechte geur uit de mond
Vaak secundair aan bacteriële proliferatie
Oorzaken: tandproblemen, voedselstase, necrotisch weefsel
→ thv mondholte, farynx, neusholte, maag, systemische ziekte
Ptyalisme: verhoogde speekselproductie
Oorzaken: orofaryngeale ziekte, toxische of irriterende producten
Fysiologisch (maaltijd)
Systemische aandoening (nausea, PSS bij de kat)
Pseudoptyalisme: normale speekselproductie, maar speeksel kan niet doorgeslikt worden
Oorzaken: dysfagie
Anatomische problemen,
Neuro- en musculaire aandoeningen,
Hondsdolheid, tetanus
Dysfagie: pijnlijk of moeilijk slikken
Oorzaken: probleem thv mondholte, farynx, soms slokdarm
- Orofaryngeale dysfagie:
o herhaaldelijke inspanningen om te slikken,
o ventroflexie/hyperextensie van de nek,
o voedsel valt frequent op de grond
- Oesofageale dysfagie:
o vergezeld van regurgitatie,
o geen overdreven bewegingen bij het slikken
Onderscheiden van moeilijke opname/kauwen van voeding
8
, DDX dysfagie:
• Acuut + persisterend of progressief: morfologisch probleem (vreemd voorwerp, massa…)
• Intermitterend: motiliteitsstoornis
• Opnemen/kauwen of orofaryngeale dysfagie: mondholte, tong, neurologisch of musculair
• Oesofagale dysfagie: neurologisch/musculair, vreemd voorwerp, massa, vasculaire anomalieën,
slokdarmdivertikel, hiatale hernia
Diagnostische benadering patiënt met dysfagie:
1. Signalement, anamnese
2. Observatie tijdens eten (of video)
3. Lichamelijk OZ (ook mond en craniale zenuwen)
4. Standaard RX (farynx en slokdarm) ± contrast
5. Anesthesie: OZ mondholte, cytologie/biopsie, endoscopie
6. Anti-acetylcholine receptor As (gegeneraliseerde vorm van myasthenia gravis)
Regurgiteren: passieve oprisping van voedsel en/of secreten afkomstig uit slokdarm of farynx
Onderscheiden van braken (!)
Risico op verslikkingspneumonie (!)
1. Anamnese + lichamelijk OZ (algemeen, SVS en respiratoir)
2. Probleemlijst → DDX
3. RX (farynx, hals, thorax, craniaal abdomen) ± contrast en fluoroscopie
4. Verder OZ onder anesthesie:
a. inspectie farynx,
b. endoscopie slokdarm/maag,
c. elektromyogram farynx/slokdarm
, We zien een RX van matige kwaliteit, waarbij de dorsale
wand van de trachea zichtbaar is. Dit komt door een
megaoesophagus die aanwezig is tot aan de cardia. Bij
een persisterende rechteraortaboog zouden we een
megaoesophagus zien tot craniaal van de hartbasis.
We zien een vreemd voorwerp aanwezig in de
oesophagus en craniaal hiervan zit lucht.
Braken: actieve expulsie van maaginhoud
Onderscheiden van regurgiteren
Acuut vs. chronisch (> 3w of recidiverend)
Bloed bij? (hematemesis)
Oorzaak of gevolgen opsporen
Hematologie: Hct, WBC, differentiatie => extra-intestinale oorzaken uitsluiten
Biochemie: azotemie, Na/K (!), TE, albumine, leverenzymen
Urine: AKI of CKD, hypoproteïnemie
Verder indien indicatie: T4, amylase, lipase…
Beeldvorming? Als indicatie (vvwp)
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tineh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.50. You're not tied to anything after your purchase.
