Kennislijn menstheorie B Aantekeningen
2.1 ontwikkelingspsychologie
Ontwikkeling =
o Proces van groei en verandering dat wordt bepaald door de interactie tussen erfelijkheid en
omgeving.
o Gaat een leven lang door. De meeste aandacht gaat uit naar de kindertijd en adolescentie.
Ontwikkelingspsychologie = bestudeert de psychologische veranderingen bij toenemende leeftijd.
Opvoeden = het proces waarin een kind wordt gevormd naar de normen en waarden van de
opvoeders en de samenleving.
Psychosociaal functioneren.
Psyche = geest, ons denken, voelen en gedrag.
Sociaal = onze interactie met andere mensen.
o Opgroeien en ouder worden betekent je steeds opnieuw aanpassen aan veranderende
vermogens en verwachtingen van anderen.
Psychosociale ontwikkeling volgens Erikson (1963) (discontinue ontwikkeling)
o Mensen doorlopen 8 levensfasen van babytijd tot ouderdom.
o Iedere fase wordt afgesloten met een crisis, een ontwikkelingstaak die typisch is voor die
fase
o Als die taak onopgelost blijft of negatief afgesloten, loopt de ontwikkeling vast.
Ontwikkelingstaken volgens Erikson
Levensfase
1. Babyfase (0 – 1,5 jaar) ontwikkeltaak of crisis: vertrouwen vs. wantrouwen
o Veiligheid, geborgenheid vinden.
o Verzorgen
o Troosten
o Leiding nemen
o Spiegelen
2. Peutertijd (1,5 jaar – 3 jaar) ontwikkeltaak of crisis: autonomie vs schaamte en twijfel.
+ : ontwikkeling van zelfstandigheid. De wereld verkennen, dingen ‘zelf doen’ = autonomie
-: te veel kritiek of bescherming leidt tot twijfel aan zichzelf.
, 3. Kleutertijd (3-6 jaar) ontwikkeltaak of crisis: initiatief vs. Schuldgevoel.
+ : ontwikkeling van geweten, eigen initiatieven ontplooien, zelf dingen in gang zetten.
-: schuldgevoel door te hoge eisen en/of correcties
4. Schoolkind (6 jaar tot puberteit) ontwikkeltaak of crisis: vlijt versus minderwaardigheid.
+ : gevoelens en competentie en zelfvertrouwen (vlijt).
-: laag zelfbeeld, minderwaardig voelen door mislukkingen, te veel kritiek of te hoge eisen.
5. Adolescentie: (puberteit tot …..) ontwikkeltaak of crisis: identiteit versus rolverwarring.
o Een antwoord vinden op de vraag: wie ben ik?
o Identiteit = een doorleefd ik- gevoel dat eenheid aanbrengt in alle belevingen.
6. Jong-volwassenheid (21 jaar ……) ontwikkeltaak of crisis: intimiteit versus isolement.
+: aangaan van een intieme relatie.
o Trouwen/ samenwonen of hechte vriendschap.
o Jezelf open stellen voor anderen, kwetsbaar durven zijn.
-: eenzaamheid, isolement.
7. Middelbare leeftijd ( ontwikkeltaak of crisis: generativiteit versus egocentrisme.
+ : zorg dragen voor anderen, bijdragen aan de maatschappij = generativiteit
o gezin stichten
o carrière maken/ nieuwe ideeën voortbrengen
o vrijwilligerswerk
-: verveling, gebrek aan toekomst visie en frustratie = stagnatie/egocentrisme
8. ouderdom ontwikkeltaak en crisis: ik- integriteit versus wanhoop.
+: terugkijken op het leven met tevredenheid = ik- integriteit.
-: spijt, opnieuw willen beginnen = wanhoop
, 3 krachten van ontwikkeling
Nature = factoren die aangeboren zijn door aanleg/genen. ‘’het aard van het beestje’’
Nurture = factoren die aangeleerd zijn door sociale omgeving, opvoeding. ‘’de mens is maakbaar.’’
Rijping: veranderingen die voor een groot deel genetisch geregeld worden en waarop
omgevingsinvloeden een kleine invloed hebben.
Continue verandering: geleidelijke ontwikkeling waarbij prestaties op een bepaald niveau
voortvloeien uit die van de vorige niveaus. Continue verandering is kwantitatief.
Discontinue verandering: ontwikkeling in aparte stappen of stadia. Elk stadium levert gedrag op dat
kwalitatief anders is dan gedrag in eerde stadia.
Rites de passage
(volwassen worden in andere culturen)
o Overgangsritueel, als je dit voorbij is ben je opeens volwassenen.
Biologische veranderingen: puberteit
o Hormonale turbulentie
o Groeispurt, lichamelijke processen die leiden tot vruchtbaarheid.
o Uiterlijk als bron van onzekerheid.
o Omgaan met seksuele verlangens en verliefdheid.
Hersenen onder constructie
o Executieve functies (uitvoerende functies) groeien tot je 22 ste in de voorkwab van de
hersenen aandacht, innerlijke spraak, flexibeek zijn, emotieregulatie. Werkgeheugen.
Time management, reflectie.
o Synaptic pruning dingen die niet meer belangrijk zijn worden uit de hersenen gehaald.
o Cognitieve ontwikkeling.
o Amygdala: wekker voor gevaar daardoor meer angsten
Losmaken van de vertrouwende binding.
o Meer gelijkwaardigheid
o De-idealisatie: de ouder valt van zijn voetstuk.
o Onderhandeling over regels
Leeftijdsgenoten en vrienden worden belangrijk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romy1706. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.17. You're not tied to anything after your purchase.