Dit is een uitwerking van de leerdoelen per hoorcollege voor blok 2 van het vak Inleiding Onderwijswetenschappen. Aangevuld met informatie uit de hoorcolleges en literatuur. Ook de schrijvers van de artikelen zijn benoemd.
Behaald cijfer hiermee: 7.5
Basiscollege - Thema 4 Schoolorganisatie
● Studenten kunnen een definitie geven van een organisatie.
‘Organisaties zijn sociale entiteiten die gericht zijn op een doel, ontworpen zijn als systemen
van bewust gestructureerde en gecoördineerde activiteiten en verbonden zijn met de
externe omgeving’
sociale entiteiten: mensen en hun onderlinge relaties en interacties
doel: gemeenschappelijk doel voortvloeiend uit de wisselwerking tussen
mensen
gestructureerde en gecoördineerde: middelen en activiteiten worden ingezet
om het doel van de organisatie te realiseren
externe omgeving: maatschappij, inclusief andere organisaties
● Studenten kunnen de vijf door Bryk (2010) onderscheiden kenmerken van een
schoolorganisatie toelichten.
1. Ondersteuning van het onderwijs
Wat en hoe moet er geleerd worden? → didactische vormgeving, etc.
2. Professionele capaciteit
Samenwerking van docenten, professionalisering van docenten,
vakbekwaamheid van docenten
3. Verbondenheid met ouders en gemeenschap
Band tussen ouders-gemeenschap-school
4. Leerlinggericht leerklimaat
Leerproces van de leerling staat voorop → bevordert door een veilig klimaat
5. Leiderschap
Betrokken leiderschap, zowel instructie geven als begeleiding bieden → een
goede leider voert niet alleen coördinerende/controlerende taken uit, maar
bevordert ook de relaties binnen en met de school
● Studenten kunnen een professionele leergemeenschap definiëren door deze af te
zetten tegen andere samenwerkingsvormen (Bruns & Bruggink, 2016).
‘Een professionele leergemeenschap is een klein
team dat regelmatig bij elkaar komt om op een
gestructureerde wijze kennis en ervaring te delen
rond een relevant thema, waarbij de inzichten
bovendien direct praktisch toegepast worden om
het onderwijs of de onderwijsinstelling te
verbeteren.’
Zoals hiernaast te zien is, bestaat dit uit meerdere
onderdelen. Het gaat hierbij voornamelijk om het
‘structurele’ deel.
, ● Studenten kunnen de resultaten van de studie van Bryk (2010) toelichten, inclusief
het belang van interactie tussen schoolorganisatorische factoren, relational trust en
omgevingskenmerken (sociaal kapitaal en leerlingen in nood).
Uit de studie van Bryk (2010) blijkt dat de 5 kenmerken van schoolorganisatie (mesoniveau)
allemaal met elkaar in relatie staan. Leiderschap wordt gezien als de ‘driver’ van verandering
van onderwijs. De andere 4 kenmerken ontstaan uiteindelijk allemaal vanuit het klaslokaal
(microniveau). Er wordt hier gefocust op de lees- en rekenprestaties om de schooleffectiviteit
te meten. De 5 kenmerken voor schoolorganisatie moeten daarvoor op orde zijn.
Schooleffectiviteit draait dus puur om de lees- en rekenprestaties van leerlingen.
Bakken van een cake vergelijking:
Als er ingrediënten ontbreken kan je geen cake bakken. In dit geval zijn de kenmerken
ingrediënten (voor het verbeteren van onderwijs). Als 1 van de kenmerken ontbreekt, kan er
dus geen verbetering plaatsvinden.
Relational Trust
Schoolleiders zijn verantwoordelijk voor het bouwen en behouden van vertrouwen tussen
alle stakeholders binnen het onderwijs. Een goede schoolleider voert niet alleen
coördinerende/controlerende taken uit, maar bevordert ook goede relaties binnen en met de
school.
Omgevingskenmerken die verbetering beïnvloeden
1. sociaal kapitaal
bestaat uit sociale netwerken, zoals religieuze instellingen → wanneer er veel
van deze netwerken zijn wordt verbetering veel makkelijker om uit te voeren
dan wanneer deze afwezig zijn
2. proportie leerlingen in nood
wanneer er veel leerlingen zijn met een moeilijke thuissituatie (verwaarlozing,
mishandeling, etc.) is de school meer bezig met het oplossen van
gezinsbanden en de situaties thuis, en is er weinig ruimte voor de verbetering
van het onderwijs
, ● Studenten kunnen verschillende factoren benoemen die de schooleffectiviteit
beïnvloeden en hierbij onderscheid maken tussen factoren op klas-/instructieniveau
(micro) en schoolniveau (meso).
Microniveau (Creemers & Sleegers, 2009):
➔ methoden
➔ differentiatievormen
denk hierbij aan etnische achtergrond → verschillen
➔ handelen van de leerkracht
impliciete of expliciete vooroordelen vanuit de leerkracht
Mesoniveau:
➔ 5 kenmerken van schoolorganisatie (Bryk, 2010)
◆ ondersteuning van het onderwijs
● duidelijkheid van het schoolwerkplan
◆ professionele capaciteit
● consensus en gezamenlijke inspanning van docenten
◆ verbondenheid met ouders en gemeenschap
◆ leerlinggericht leerklimaat
● ordelijk en rustig
◆ leiderschap
● het behalen van resultaten
➔ Lerarentekort
➔ Zwakke relatie tussen school en ouders
● Studenten kunnen het verschil uitleggen tussen de manier waarop factoren op
microniveau en factoren op mesoniveau schooleffectiviteit beïnvloeden.
Microniveau → klaslokaal (handelingen en relaties tussen leerkracht en leerling)
Mesoniveau → school (5 kenmerken van Bryk (2010))
Macroniveau → stelsel
● Studenten kunnen de definitie van schooleffectiviteit van Creemers en Sleegers
(2009) uitleggen.
‘Effectiviteit van scholen gaat over het bereiken van onderwijsdoelstellingen. Het is de
bijdrage / toegevoegde waarde van het onderwijs aan de leeropbrengsten.’ Dit wil zeggen:
de hoeveelheid variantie in leeropbrengsten die door vormgeving en inrichting van het
onderwijs kan worden verklaard.
Er worden vandaag de dag steeds meer nieuwe doelstellingen voor het onderwijs
gecreëerd. Dit komt doordat we de 21e eeuwse vaardigheden veel belangrijker zijn gaan
vinden dan dat we ze vroeger vonden.
5 factoren voor het verbeteren van de schooleffectiviteit zijn:
1. sterk onderwijskundig leiderschap
2. hoge verwachtingen t.a.v. leerprestaties
3. ordelijke, leren bevorderende sfeer
4. nadruk op verwerven en verwerken van basisvaardigheden
5. veel evaluatie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evk2002. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
