06/10 les 4: Ontstaan handelingsonbekwaam
4. Ogenblik waarop de handelingsonbekwaamheid ontstaat
4.1 Minderjarigen
Start van handelingsonbekwaamheid
Minderjarigen: bij de geboorte (tot 18jaar)
Vanaf wanneer is die persoon dan handelingsonbekwaam – wanneer rechterlijke
beschermingsmaatregel?
- principieel vanaf de neerlegging v/h verzoekschrift waarin iemand die onbekwaamheid
al vraagt = start vd procedure (algemene regeling) (art. 492/3, tweede zin oud bw)
- uitzonderingen:
- voor machtigingbehoevende handelingen*; vanaf de bekendmaking van (een
uittreksel van) de beschikking v/d vrederechter waarin de maatregel is
uitgesproken in het BS (art. 492/3 oud BW)
*= rechtshandelingen die voorafgaande machtiging vd vrederechter behoeven (bv;
lening)
à voor sommige handelingen kan zelfs een vertegenwoordiger niet zomaar optreden;
hij moet eerst het fiat vragen bij de vrederechter (= een verzoeksschrift waarin hij om
macht vraagt)
Dit zijn bij belangrijke zwaargewichtige rechtshandelingen
Waar vinden we deze handelingen in de codex?
à het gaat om welke soort handelingombekwame het gaat;
- Voor minderjarigen; lijst in Art. 378 oud BW (=handelingenlijst waarvoor machtiging
moet gevraagd w door de ouders)
- Voor minderjarigen onder voogdij; Art. 410 paragraaf 1 oud BW (voogdij bij wie; zonder
ouders, wiens ouders overleden of niet de ouderschap kunnen voldoen)
- Voor personen aan wie een bewindvoerder is toevertrouwt: lijst Art. 499/7
Dit is belangrijk want voor machtigingbehoevende handelingen ontstaat onbekwaamheid
LATER, banaf de bekendmaking van een uitstreksel van de beschikking vd vrederrechter in
het BS
à het is de beschikking van de vrederechter, NIET de beschikking waarin de vrederechter de
machtiging verleend, maar de beschikking vd vrederechter waarin hij iemand onbekwaam
verklaard = onbekwaamheidsvonnis (het vonnis waaarbij de onbekwaamheid w
uitgesproken)
à daar van moet er een stukje in het BE staatsblad w gepubliceerd (binnen de 15 dagen);
dan pas ontstaat de onbekwaamheid voor die soort machtbehoevende handelingen à
daarvoor was hij wel nog bekwaam
(bv; persoon w onbekaam verklaard door de rechter en vraagt dan lening maar als de
beschikking nog niet in BE staatsblad staat -> nog bekwaam)
, Sanctieregeling inzake onbekwaamheid
Regels van (louter) dwingend recht versus regels van openbare orde
“Er kan niet [rechtsgeldig] worden afgeweken van de [regels van] openbare orde, noch van
de regels van dwingend recht” (art. 1.3, derde lid BW)
== er kan niet afgeweken w, er kan niet op rechtsgeldige manier afgeweken worden,
afwijkingen zijn ongeldig, zowel afwijkingen van bepalingen van openbare orde als afwijking
van bepalingen van dwingend recht
maar toch w bepalingen van dwingend recht afgeweken in de praktijk zelfs bepalingen vd
openbare orde!
Verschillen qua intensiteit v/d regel, aard v/d nietigheid na miskenning, wie de nietigheid
kan opwerpen
Intensiteit vd regel:
Aanvullend recht > louter recht > superdwingend recht
- Aanvullend recht = minst intens dwingend, maar niet dwingend het is aanvullend je mag
er rechtsgeldig van afwijken
- Louter dwingend recht = dwingend recht maar niet van openbare orde, je mag niet
afwijken
- Openbare orde / overtreffende trap / superdwingend recht = dwingend van openbaare
orde, mag niet van afwijken
Aard vd nietigheid
Schending van dwingend recht zal leiden tot de relatieve nietigheid
Schending vd openbare orde tot absolute nietigheid
Wie de nietigheid kan opwerpen
Regels van openbare orde; iedereen kan het opwerpen
Regels van dwingend recht; enkel de partij die daardoor beschermd w zal het kunnen
opwerpen
Regels van dwingend recht
- beschermen slechts particuliere belangen (v/e partij die de wet als zwakker beschouwt,
zie art. 1.3, vijfde lid BW) & (art hn5.58 tweede lid bw)
regels vn openbare orde beschermen publieke belangen (publiekrecht)
à doel: een regel van openbare orde het algemeen belang beschermt en NIET een
particulier = bescherming vd samenleving / maatschappij
regels van dwingend recht beschermen private belangen (privaatrecht)
à doel: een regel van dwingend recht de zwakkerij partij bij de rechtshandeling
Ook enkel die zwakkere partij kan de nietigheid kunnen opwerpen
- bij afwijking primeert dwingend recht
- de belanghebbende kan de nietigheid opwerpen en bekomen (maar hoeft dit niet te
doen)
enkel de partij die beschermd wordt door dwingend recht kan nietigen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anoniemxmxm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.