100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Volledige samenvatting verbintenissenrecht (geslaagd in 1e zit) $8.16   Add to cart

Summary

Volledige samenvatting verbintenissenrecht (geslaagd in 1e zit)

1 review
 43 views  2 purchases
  • Course
  • Institution
  • Book

Samenvatting van het volledige handboek verbintenissenrecht voor het vak van professor Claeys

Preview 4 out of 156  pages

  • Yes
  • December 17, 2022
  • 156
  • 2020/2021
  • Summary

1  review

review-writer-avatar

By: nielsdepoorter1995 • 1 year ago

avatar-seller
Verbintenissenrecht

Inleiding

Contracten: geen synoniem van contractuele documenten
 Contract = gedrag waardoor 2 of meer personen een extra gebondenheid of een ander extra
rechtsgevolg creëren bovenop de verplichtingen die zijn opgelegd door regels die van
overheidswege zijn opgelegd en die van diverse oorsprong kunnen zijn
 Contractueel document = wilsuiting die zou moeten reflecteren wat partijen daadwerkelijk
met elkaar zijn overeengekomen = slechts middel/instrument om de door partijen beoogde
rechtshandeling tot uitdrukking te brengen
o Moet worden uitgelegd/geïnterpreteerd
o Aan te vullen met bijkomende plichten waardoor partijen krachtens al dan niet
dwingende regels ingevolge het sluiten van het contract gebonden zijn

1. Contract als individueel en maatschappelijk instrument

Doelstellingen extern aan het algemeen contractenrecht
 Contract brengt 2 of meer personen voor een bepaald doel, een bepaalde activiteit of een
bepaald project bijeen
 Aanmoedigen van uitwisselingen door ze afdwingbaar te maken
 Inhoudelijke standaarden waarmee de wetgever mbt contracten beleid voert, zijn vaak
extern aan het algemeen contractenrecht (bv stabiliteit van huurprijzen)

Doelstellingen van algemeen contractenrecht: eigenbelang versus belang van de ander en de
samenleving
 Bijdragen tot zelfontplooiing en zelfbeschikking van elk individu
 Fundamenteel instrument voor de ontwikkeling van de samenleving
 Belang van een ander en belang van de maatschappij leggen beperkingen op aan
contractvrijheid
 Spanning tussen eigenbelang en belang van een ander

Realisatie van doelstellingen in ons algemeen contractenrecht
 Veel beschermende regels van algemeen contractenrecht zijn erop gericht om na te gaan of
totstandkoming van contract procedureel gezien correct is verlopen, zonder na te gaan of de
inhoud rechtvaardig is (= procedural justice vs substantive justice)
 Belang van samenleving steeds meer op voorgrond
o Buitencontractueel -> Urgenda-zaak: Nederlandse Hoge Raad beveelt in
princiepsarrest de Nederlandse Staat om zijn verantwoordelijkheid te nemen tav
toekomstige generaties op vlak van klimaat en welzijn van de burger (beschermd
door art. 2 en 8 EVRM)
o Contractueel -> contractvrijheid wordt beperkt door openbare orde als autonoom
instrument om ongewenste contracten voor de samenleving nietig te verklaren
 Sterk gecontesteerd -> Risico dat de rechter te sterk de taak van de wetgever
overneemt? Risico op ernstige beperking van contractvrijheid?

2. Contract als een van de bouwstenen van ons privaatrechtelijk vermogensrecht

Persoon en vermogen
 Primaire hoekstenen van privaatrecht



1

,  Vermogen = geheel van materiële of immateriële activa en passiva van een persoon =
(volgens BW) de juridische algemeenheid die het geheel van de bestaande en toekomstige
goederen en verbintenissen omvat
 Schuldenaar blijft in gebreke -> schuldeiser kan zich verhalen op volledige vermogen van de
schuldenaar = gemeenschappelijke waarborg of algemeen verhaalsonderpand
o Wet kan voorzien in voorrang van bepaalde schuldeisers (bv hypotheek op
onroerend goed)
o Sommige goederen zijn onbeslagbaar

De triptiek van bescherming tegen schadeveroorzakende handelingen, bescherming tegen
ongerechtvaardigde verrijking en van contractuele verwachtingen
 Uitgangspunt: wie schade in zijn persoon of vermogen lijdt, moet die schade in principe zelf
dragen
 Uitzonderingen
o Als iemand zich niet gedraagt zoals een normaal voorzichtig en omziend persoon zich
in dezelfde context zou hebben gedragen, dan moet hij of zij de door dat gedrag
veroorzaakte schade herstellen (art. 1382-1383 oud BW) = schending van algemene
zorgvuldigheidsnorm
o Een persoon mag zich niet zonder rechtvaardiging verrijken ten koste van een ander
= beginsel van ongerechtvaardigde verrijking
 Contracten hebben als doel om aan onze individuele behoeften, met inbegrip van onze
basisnoden, te voldoen en de aan het contract verbonden risico’s te verdelen

3. Contracten: algemeen contractenrecht versus bijzonder contractenrecht, sectorale
contractreguleringen en contractmodellen

Algemeen contractenrecht: algemene rechtsregels met betrekking tot het vermogen van personen
 Civiele contracten (geregeld in BW)

Bijzonder contractenrecht: deels voortbouwende en deels afwijkende regels
 Oa geregeld in WER

4. Internationalisering, europeanisering, digitalisering, regionalisering en constitutionalisering

Internationalisering
 Aanpak van contractrechtelijke problemen via de rechtsvergelijkende methode (Frankrijk,
Nederland, common law-rechtsstelsels)
 Weens Koopverdrag van 1980 is in bijzonder veel rechtssystemen goedgekeurd en van
toepassing op internationale verkoop van roerende goederen tussen ondernemingen
 Principles of International Commercial Contracts door UNIDROIT

Europeanisering: richtlijnen, verordeningen en primair EU-recht
 EU-recht bevestigt of doorkruist bestaande nationale privaatrechtelijke regels
 Bv consumentenrechten, consumentenkrediet, financiële zekerheden

Europeanisering: op zoek naar principes van algemeen contractenrecht en meer: PECL en DCFR
 Principles of European Contract Law van de Lando-commissie (eeste belangrijkste bundeling
van Europese niet-bindende beginselen van contractenrecht)
 Draft Common Frame of Reference
 Doel: Europees Burgerlijk Wetboek creëren
 Voorlopig geen wetgevende resultaten



2

,Nationale codificaties
 Nederland: nieuwe Nederlands Burgerlijk Wetboek (deels in werking sinds 1992)
 Duitsland: Schuldrechtsmodernisierung in het Bürgerliches Gesetzbuch
 Frankrijk: hervorming van Code Civil in 2016
 België: ontwerp van nieuw Burgerlijk Wetboek olv Koen Geens in 2019
 Veel nationale regels vinden uitdrukkelijk inspiratie in PECL en DCFR

Regionalisering
 Zesde staatshervorming 2014 -> ook gewesten hebben bevoegdheid gekregen om in
bepaalde mate contracten te regelen
 Algemeen contractenrecht voorlopig nog buiten schot van regionale wetgever

Constitutionalisering van het privaatrecht of horizontalisering van grondrechten
 Steeds meer effect op privaatrechtelijke verhoudingen door grondrechten opgenomen in
Grondwet, EVRM, Handvest Grondrechten EU, …
 Steeds meer controle van wetten op hun grondwetsconform karakter
 Grondwetten waren oorspronkelijk vooral bedoeld om particulieren te beschermen tegen de
overheid, maar worden nu steeds meer ingezet in horizontale verhoudingen

5. Het oude BW (huidig recht) en het BW (toekomstig recht)

(I) Van oud naar nieuw

Van oud BW naar (nieuw) BW
 21 maart 1804: Burgerlijke Wetboek (Napoleon)
 1 november 2020: nieuw Burgerlijk Wetboek (Geens)
 28 februari 2013: Wetboek van economisch recht (Vande Lanotte)

Indeling van het oud en nieuw BW
 Nieuw BW
o Voorlopig opgedeeld in 9 boeken: algemene bepalingen; personen, familie en
relatievermogensrecht; goederen; nalatenschappen, schenkingen en testamenten;
verbintenissen; bijzondere overeenkomsten; zekerheden; bewijs; verjaring
 Oud BW
o Opgedeeld in inleidende titel + 3 boeken: personen; goederen en verschillende
beperkingen van eigendom; op welke wijze eigendom verkregen wordt

Geleidelijke invulling
 1 november 2020: inwerkingtreding boek 8
 1 september 2021: inwerkingtreding boek 3

(II) Nood aan een nieuw verbintenissenrecht? Een eerste kennismaking

Symboliek van het nieuwe
 Heel wat maatschappelijke wijzigingen -> wetboek van 1804 voldoet niet meer aan
behoeften van onze maatschappij
 In eerste plaats een symbolisch gegeven

Codificatie en stabiliteit
 Codificatie van de bestaande ontwikkelingen in de rechtspraak en rechtsleer



3

,  Eventueel nadeel van codificatie: risico op al te positivistische weerslag en lezing van de
ingevoerde wettelijke regels

Modernisering van begrippen
 Bv verrijking zonder oorzaak wordt ongerechtvaardigde verrijking, goede huisvader wordt
voorzichtige en redelijke persoon

Niet geregelde vragen
 Liever geen wettelijke regeling dan een slechte (geen rem zetten op verdere
rechtsontwikkeling)
 Bv lot van intuitu personae-contracten, verbod van wetsontduiking

Rechtszekerheid en flexibiliteit
 Rechtszekerheid -> codificatie van heel wat rechtspraak en rechtsleer, doorhakken van
knopen in discussies onder oud BW
 Flexibiliteit -> bv veel regels zijn afhankelijk van redelijkheidsbeoordeling
 Relativering van algemeen contractenrecht in art. 5.17 -> mogelijk om af te wijken van
toepassing van algemene regels die voor contracten zijn voorgeschreven in boek 5 indien de
aard of de inhoud of de doelstellingen ervan de toepassing van de regel niet zouden
verdragen

Suppletief recht of niet
 Default rule of mandatory rule
 Er wordt aan de burger niet meegegeven of een regel uit Wetsvoorstel Verbintenissen al dan
niet verplicht te volgen is
 Voorstel: uitgaan van suppletieve karakter, tenzij er uitdrukkelijk van wordt afgeweken

Nieuw evenwicht in de zin van het recht van de sterkste?
 Wetsvoorstel Verbintenissen tracht nieuw evenwicht te vinden tussen wilsautonomie van
partijen en rol van rechter als behoeder van belangen van de zwakke partij en van algemeen
belang (geeft niet aan in welke richting)
 Bv invoering misbruik van omstandigheden, nieuwe imprevisieleer (grotere bescherming van
kwetsbare partij)
 Onduidelijk op welke manier het algemeen belang beschermd wordt

Toegankelijkheid voor de burger vergroot?
 Tekst is op aantal plaatsen te complex geschreven

(III) Overgangsrecht

Overgangsrecht: oud en nieuw BW nog lang naast elkaar
 Verbintenissenrecht -> nieuwe regels treden in werking op eerste dag van de achtiende
maand na die waarin ze zijn bekendgemaakt in BS
 Nieuwe regels gelden enkel voor rechtshandelingen en feiten van na de datum van
inwerkingtreding
 Nuance: telkens als de oude wetsbepalingen van toepassing blijven, zal de rechtspraak niet
gehinderd worden op rekening te houden met nieuwe bepalingen om vragen op te lossen die
betwist bleven onder het stelsel van de oude wet

DEEL 1: ONTSTAAN EN GELDIGHEID VAN CONTRACTEN




4

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rechtenstudent117105. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $8.16. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

62890 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$8.16  2x  sold
  • (1)
  Add to cart