Uitgebreide antwoorden werkcolleges Personen- en familierecht K3
374 views 11 purchases
Course
Personen- en familierecht
Institution
Juridische Hogeschool (JHS)
Dit document bevat uitgebreide werkcolleges van personen- en familierecht K3. Het is een erg goede voorbereiding op het tentamen. Ter informatie: rood zijn de antwoorden, groen is aanvulling!
Paula Marckx, een ongehuwde moeder, beklaagde zich over de Belgische wetgeving. Deze
wetgeving eiste erkenning van het kind door de moeder voor het ontstaan van
familierechtelijke betrekkingen. De Belgische wet maakte een onderscheid tussen wettige en
natuurlijke kinderen voor wat betreft het afstammingsrecht. Door dit onderscheid werd Paula
Marckx voor een dilemma geplaatst.
Bestudeer het Marckx-arrest en hetgeen in de verplichte literatuur daarover wordt
opgemerkt. Beantwoord daarna de volgende vragen:
a. Op welk(e) punt(en) maakte de Belgische wetgeving ten tijde van het Marckx-arrest een
onderscheid tussen wettige en natuurlijke kinderen? Licht dit onderscheid toe.
Verschil tussen wettige en natuurlijke kinderen:
Wettige kinderen → kinderen van gehuwde ouders;
Natuurlijke kinderen → kinderen van ongehuwde ouders.
De Belgische wetgeving maakte een onderscheid tussen gehuwde en ongehuwde moeders.
Ongehuwde moeders moesten hun kind erkennen om een juridische relatie te krijgen. Echter
hadden deze kinderen dan geen relatie met bijv. de grootouders. Gehuwde moeders hoefde
hun kind niet te erkennen. Hierdoor zijn kinderen van ongehuwde moeders slechter af als
kinderen van gehuwde moeders.
Bij mannen moet het kind nog steeds erkend worden. Juridisch vader wordt je automatisch
als je gehuwd bent.
b. Was dat onderscheid gerechtvaardigd? Motiveer je antwoord.
Nee, ongehuwde moeders hadden een slechtere rechtspositie, en dit was in strijd met art 8
en 14 EVRM.
c. Wat was de betekenis van de uitspraak voor Nederland?
Door de uitspraak werd het duidelijk dat er misschien andere punten waren in het
Nederlandse personen- en familierecht die niet in overeenstemming zijn met art. 8 EVRM.
Het verdrag heeft directe werking: er mag geen onderscheid gemaakt worden tussen
gehuwde en ongehuwde moeders, als een vrouw een kind baart is zij automatisch moeder
en hoeft een ongehuwde moeder haar kind niet te erkennen.
Het verdrag heeft indirecte werking: het verdrag moet serieus genomen worden. Art. 8
EVRM werd op een dynamische manier uitgelegd, het begrip kan dus veranderen in de loop
der tijd.
Doordat art. 8 EVRM boven de nationale wetgeving staat (boek 1), was het voor Nederland
van belang dat er gekeken werd naar andere punten in het nationale recht die in strijd waren
met art. 8 EVRM. Nederland voldeed aan het punt waar de Belgische wetgeving fout was,
maar misschien waren er andere punten waarvoor de Nederlandse lidstaat voor
aangeklaagd kon worden. (Zie ook art. 93 en 94 GW).
, d. Wanneer is een inbreuk op het recht op eerbiediging van het familie- en gezinsleven
gerechtvaardigd volgens het EVRM?
Family life → art. 8 EVRM lid 1:
‘’ Een ieder heeft recht op respect voor zijn privé leven, zijn familie- en gezinsleven, zijn
woning en zijn correspondentie. ‘’
Art. 8 EVRM lid 2 (beperkingen):
Inmenging (door de overheid) alleen toegestaan als dit:
1. Bij de wet is voorzien; en
2. in een democratische samenleving noodzakelijk is
3. in het belang van:
- nationale veiligheid;
- openbare veiligheid of economische welzijn van het land;
- voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten;
- bescherming gezondheid of goede zeden;
- bescherming rechten en vrijheden van anderen.
De eerbiediging van het familie- en gezinsleven brengt zowel positieve als negatieve
verplichtingen mee voor de staten die partij zijn bij het EVRM.
e. Wat is het onderscheid tussen beide soorten verplichtingen?
Negatieve verplichtingen (klassieke grondrechten) → overheid mag niet ingrijpen in de sfeer
van burgers. Bijv. recht op privacy.
Positieve verplichtingen (sociale grondrechten) → overheid met actief in actie komen om
wetgeving aan te passen zodat iedereen gelijk wordt behandeld.
f. Om welk soort verplichtingen ging het in het Marckx-arrest?
Om beide soorten verplichtingen. Eerst alleen negatieve verplichtingen, maar in het Marckx-
arrest werd duidelijk dat er ook positieve verplichtingen uit voort konden vloeien.
Na het Marckx-arrest heeft het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM), maar
ook de Hoge Raad zich vele malen uitgesproken over de vraag wanneer er sprake is van
familie- en gezinsleven.
g. Noem drie voorbeelden van betrekkingen tussen personen waarin familie- en
gezinsleven kan worden aangenomen.
- Moeder en kind (van rechtswege);
- Getrouwde vader en kind;
- Vader die kind erkend;
- Grootouders en kleinkind;
- Pleegouders en pleegkind (als de band sterk genoeg is, bijv. lang voor het kind gezorgd);
- Stiefouders en stiefkinderen.
Kan te maken hebben met een juridische band, een biologische band en een sociale band.
Opdracht 2
Margot woont ongehuwd samen met haar vriend Theo en haar dochter Brenda van zes.
Peter, de biologische vader van Brenda, is vlak na haar geboorte gescheiden van Margot en
ziet zijn dochter nog maar een paar keer per jaar. Brenda beschouwt Theo als haar echte
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller VeerleH. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
